Hàn gắn, củng cố lòng tin

Thủ tướng Australia Anthony Albanese (bên trái) và Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường trong cuộc gặp tại Australia vừa qua. Ảnh: AFP

Thúc đẩy tình hữu nghị

Trong tuần qua, một sự kiện quốc tế thu hút sự quan tâm của dư luận là chuyến công du của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đến New Zealand, Australia và Malaysia. Sự kiện này được đánh giá là có những bước tiến đặc biệt trong quan hệ ngoại giao của Trung Quốc, nhất là ở thời điểm tình hình thế giới có nhiều biến động khó lường.

Trong chuyến công du này, New Zealand là điểm dừng chân đầu tiên của ông Lý Cường, đồng thời đánh dấu chuyến thăm New Zealand đầu tiên của một quan chức Trung Quốc trong vòng 7 năm qua.

Tại New Zealand, ông Lý Cường bày tỏ niềm vui mừng khi đề cập đến quan hệ Trung Quốc - New Zealand. Sau cuộc hội đàm với người đồng cấp New Zealand Christopher Luxon, ông Lý Cường cho biết, hai bên đã có những thảo luận sâu sắc về quan hệ song phương và các vấn đề cùng quan tâm.

Đặc biệt, hai thủ tướng cùng nhấn mạnh ý chí chung về làm sâu sắc hơn trao đổi và hợp tác song phương trong nhiều lĩnh vực, cũng như cần thiết phải nâng cấp quan hệ song phương lên Đối tác chiến lược toàn diện.

Trong dịp này, hai người đồng cấp chứng kiến lễ ký kết thỏa thuận song phương về thương mại và chống biến đổi khí hậu. Đáng chú ý, Thủ tướng Lý Cường cho biết, thị trường Trung Quốc đang gia tăng nhu cầu sử dụng sản phẩm về thực phẩm của New Zealand.

Trung Quốc cũng đang là đối tác thương mại hàng đầu của New Zealand với kim ngạch thương mại đạt 23,27 tỷ USD. Tuyên bố miễn thị thực đơn phương cho công dân New Zealand, hợp tác sâu sắc hơn nữa trong thương mại, nông nghiệp, cũng như trao đổi dịch vụ và thương mại điện tử xuyên biên giới... tiếp tục củng cố vị trí hàng đầu này của Trung Quốc.

Dù quan hệ Trung Quốc - New Zealand có nhiều kỳ vọng phát triển tích cực, song ông Lý Cường cũng nêu rõ lập trường kiên định của Trung Quốc về việc New Zealand cân nhắc gia nhập trụ cột II của Hiệp ước Đối tác an ninh Australia - Anh - Mỹ (AUKUS).

Liên quan tới vấn đề này, giới chuyên gia nhìn nhận, Trung Quốc lâu nay vẫn coi AUKUS là một cơ chế được thành lập để đối phó với mình và không muốn New Zealand có những động thái mang tính chất “chọn bên”.

Dù quan điểm, lập trường của mỗi bên một khác, Thủ tướng Christopher Luxon khẳng định, New Zealand xác định rõ nét về những giá trị cốt lõi của đất nước mình, bao gồm nhân quyền và sự can thiệp của nước ngoài. Về phần mình, Thủ tướng Trung Quốc khẳng định, những khác biệt trong vấn đề này không nên trở thành rào cản đối với trao đổi, hợp tác Trung Quốc - New Zealand.

Hàn gắn, củng cố lòng tin

Trong chuyến công du của ông Lý Cường, truyền thông quốc tế đặc biệt dành sự quan tâm ở chặng dừng chân thứ 2 là Australia. Cũng trong 7 năm qua, ông Lý Cường là quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc đến Australia. Tuy nhiên, quan hệ Trung Quốc - Australia có nhiều khác biệt so với quan hệ Trung Quốc - New Zealand.

Dễ thấy, Thủ tướng Trung Quốc đến thăm Australia lần này là bước tiến tiếp theo, sau khi Thủ tướng Australia Anthony Albanese tới thăm Trung Quốc vào tháng 11 năm ngoái - sự kiện được đánh giá là giúp “hạ nhiệt” căng thẳng trong quan hệ song phương. Vì vậy, nếu trọng tâm của ông Lý Cường tại New Zealand là thúc đẩy hợp tác thì tại Australia, ông Lý Cường tập trung vào việc hàn gắn, củng cố quan hệ Trung Quốc - Australia.

Theo bình luận từ truyền thông quốc tế, trước thềm chuyến thăm này, Trung Quốc đã thể hiện thiện chí với Australia khi dỡ bỏ thuế quan đối với nhiều sản phẩm nhập khẩu Australia như rượu vang, than đá và đại mạch. Đáp lại, Thủ tướng Lý Cường được Australia tiếp đón với đội danh dự, 19 loạt đại bác chào mừng cùng đại tiệc có hơn 300 khách mời.

Thông tin về cuộc hội đàm giữa Thủ tướng Lý Cường và người đồng cấp Anthony Albanese, truyền thông Australia cho biết, hai nhà lãnh đạo đã hội đàm với những kết quả tích cực. Hai bên ra tuyên bố chung nhấn mạnh về mối quan hệ song phương phát triển, ổn định và tích cực. Hai thủ tướng cũng chứng kiến ký kết 5 văn kiện hợp tác; thống nhất ý chí chung trong việc mở rộng hợp tác năng lượng và khai khoáng, duy trì liên lạc và phối hợp để bảo đảm hòa bình, thịnh vượng tại khu vực.

Một nội dung nghị sự quan trọng giữa hai nhà lãnh đạo cũng liên quan tới AUKUS, hiệp ước mà Australia là một phần tích cực. Không nêu chi tiết, nhưng Thủ tướng Australia cho biết, hai bên có những khác biệt trong vấn đề này nên các cuộc đối thoại thẳng thắn song phương là rất quan trọng.

Trong chặng dừng chân thứ 3 tại Malaysia, ông Lý Cường truyền tải thông điệp quan trọng là mong muốn mở rộng hợp tác song phương. Chuyến thăm này diễn ra trong dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Trung Quốc - Malaysia và Năm hữu nghị Trung Quốc - Malaysia.

Thủ tướng Lý Cường đặc biệt đề cao lòng tin chiến lược vững chắc giữa Trung Quốc và Malaysia. Đồng thời khẳng định, Trung Quốc sẵn sàng hợp tác, phối hợp các chiến lược phát triển, làm sâu sắc hơn hợp tác cùng có lợi, tăng cường trao đổi và học hỏi lẫn nhau giữa hai nền văn hóa.

Thủ tướng Lý Cường và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đã dự lễ ký biên bản ghi nhớ về Sáng kiến "Vành đai và Con đường" (BRI), cùng kế hoạch hợp tác kinh tế. Đồng thời chứng kiến trao đổi một số văn kiện hợp tác về nông nghiệp, công nghệ số, phát triển xanh, du lịch, nhà ở, phát triển đô thị, đào tạo đại học, khoa học và công nghệ; dự lễ động thổ tuyến đường sắt bờ Đông (ECRL) trị giá 10 tỷ USD tại bang Selangor...

Nhìn lại chuyến công du vừa qua của Thủ tướng Lý Cường, giới chuyên gia nhìn nhận, Trung Quốc ngày càng cho thấy mục tiêu rõ ràng trong nỗ lực hàn gắn quan hệ với Australia, tăng cường hợp tác với New Zealand và Malaysia. Điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng với Trung Quốc trong việc hướng tới mở rộng, đa dạng hóa đối tác trong bối cảnh quan hệ giữa Trung Quốc với phương Tây, cũng như với một số quốc gia khác vốn có mối quan hệ với Trung Quốc tồn tại nhiều vấn đề phức tạp.

Chia sẻ trước truyền thông đại chúng, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim nhấn mạnh sự coi trọng mối quan hệ với Trung Quốc. Malaysia sẽ sớm khởi động quá trình gia nhập Nhóm các nền kinh tế mới nổi (BRICS), nếu nhận được phản hồi từ Nga - nước Chủ tịch BRICS năm 2024. Thủ tướng Malaysia kêu gọi Trung Quốc - thành viên sáng lập BRICS ủng hộ tiến trình này.

Thanh Trúc