Hạ tầng hiện đại và quy hoạch thông minh: Chìa khóa giữ sức hút đầu tư cho Thái Nguyên

Hạ tầng giao thông - nền tảng cạnh tranh mới của Thái Nguyên

Thưa ông, tới nay, các dự án xây dựng hạ tầnggiao thông lớn đang triển khai tại phía Nam Thái Nguyên mang lại lợi thế nổi bật nào cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương?

Ông Phạm Quang Anh: Những năm gần đây, Thái Nguyên ưu tiên hàng nghìn tỷ đồng để đầu tư loạt tuyến giao thông huyết mạch, trọng điểm, quy mô lớn, có tính kết nối liên vùng cao, đặc biệt tại phía Nam tỉnh. Tiêu biểu là đường Vành đai V Vùng Thủ đô; các tuyến liên kết vùng kết nối Thái Nguyên - Bắc Ninh - Phú Thọ và kết nối trực tiếp vào cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên tại nút giao Yên Bình (phường Vạn Xuân).

Giám đốc Sở Xây dựng Thái Nguyên Phạm Quang Anh.

Bên cạnh đó là các tuyến vành đai liên tỉnh và trục động lực đang được đẩy mạnh, tạo mạng lưới hạ tầng đồng bộ, hiện đại. Các dự án này đang làm thay đổi mạnh mẽ diện mạo hạ tầng, mở ra không gian phát triển mới, phục vụ công nghiệp đô thị và logistics hiệu quả hơn.

Điểm đáng chú ý là chi phí logistics của doanh nghiệp giảm mạnh; thời gian kết nối đến sân bay Nội Bài còn khoảng 40 phút; đến cụm cảng Hải Phòng - Lạch Huyện rút còn khoảng 1,8 giờ (trước đây 2,5 giờ). Đây là lợi thế cạnh tranh quan trọng so với các trung tâm công nghiệp lớn như Bắc Ninh, Hải Phòng hay Phú Thọ.

Nhờ hệ thống giao thông hoàn chỉnh, thu hút FDI vào công nghiệp công nghệ cao tiếp tục duy trì tăng trưởng ấn tượng. Giai đoạn 2023 - 2024, Thái Nguyên liên tục đứng trong nhóm bốn tỉnh có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất cả nước.

Đây là minh chứng rõ nét cho vai trò “đòn bẩy” của hạ tầng trong nâng vị thế tỉnh trên chuỗi sản xuất toàn cầu.

Với góc nhìn quy hoạch, ông đánh giá thế nào về vai trò của hạ tầng giao thông trong mở rộng không gian đô thị - công nghiệp Thái Nguyên?

Ông Phạm Quang Anh: Theo tôi, hạ tầng giao thông là “xương sống” định hình mô hình phát triển mới của Thái Nguyên. Với hơn 13.880km đường bộ cùng mạng lưới đường sắt, đường thủy, tỉnh đang sở hữu cấu trúc hạ tầng liên kết vùng hiếm có trong khu vực trung du miền núi Bắc Bộ.

Nhà đầu tư chiến lược Samsung đặt thủ phủ tại Vạn Xuân và Phổ Yên do lợi thế về hạ tầng giao thông và logistics.

Tại phía Nam - nơi quy tụ các nhà đầu tư chiến lược như Samsung, hạ tầng giao thông hiện đại đã mở ra không gian đô thị liên tục Sông Công - Phổ Yên - Vạn Xuân. Đây là nền tảng mở rộng hành lang đô thị, phát triển khu thương mại, nhà ở xã hội, cùng các dịch vụ hỗ trợ hạ tầng công nghiệp, hình thành chuỗi giá trị công nghiệp - đô thị - dịch vụ.

Không gian đô thị mở rộng cũng giúp tỉnh đầu tư xây dựng đồng bộ hạ tầng xã hội như trường học, y tế, công viên, dịch vụ công nhân… đáp ứng gia tăng dân số nhanh. Đây là một trong những mục tiêu quan trọng mà công tác quy hoạch đô thị Thái Nguyên đang theo đuổi.

Phát triển đô thị - công nghiệp dọc trục giao thông chiến lược

Quy hoạch của tỉnh đang tổ chức không gian đô thị - công nghiệp dọc các trục giao thông chiến lược ra sao, thưa ông?

Ông Phạm Quang Anh: Các quy hoạch gần đây xác định rõ mô hình phát triển trung tâm đô thị - công nghiệp - logistics dọc các trục giao thông chiến lược. Đây là hướng đi giúp tối ưu quỹ đất, thu hút đầu tư và tạo dòng chảy phát triển ổn định.

Các đô thị, công nghiệp, dịch vụ phát triển nhanh dọc 2 bên đường Vành đai V đoạn qua phường Vạn Xuân và xã Phú Bình.

Những khu vực ven cao tốc CT.07, quốc lộ 3, 17, 37 và tuyến Vành đai V, Liên kết vùng được ưu tiên bố trí đất đô thị - công nghiệp. Tỉnh cũng đẩy nhanh hoàn thiện các trục N2 - N4 - N6 - N7 để hình thành chuỗi đô thị - công nghiệp liên tục từ Phổ Yên (cũ) đến TP Thái Nguyên (cũ), hướng tới tạo cực tăng trưởng mạnh đến năm 2050.

Song song, hai tuyến cao tốc mới Thái Nguyên - Lạng Sơn và Thái Nguyên - Tuyên Quang sẽ mở rộng hành lang kinh tế Đông - Tây, tạo điều kiện kết nối trực tiếp với cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh, cảng cạn Bắc Ninh và chuỗi logistics của vùng Thủ đô.

Đây là lợi thế lớn để thu hút nhà đầu tư thứ cấp, đặc biệt trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ và công nghệ cao.

Theo ông, để đón làn sóng FDI công nghệ cao, Thái Nguyên đang tháo gỡ những “điểm nghẽn” nào về quỹ đất, hạ tầng xã hội và nhà ở công nhân?

Ông Phạm Quang Anh: Hiện nay, chúng tôi đang chuẩn bị quỹ đất sạch quy mô lớn thông qua mở rộng các KCN - CCN ở Yên Bình, Thành Công, Điềm Thụy, Đại Phúc, Trại Cau… với tổng quỹ đất lên đến hàng trăm ha. Đồng thời triển khai hạ tầng thiết yếu như cấp nước, điện thông minh, hạ tầng số và logistics.

Hạ tầng nhà ở đô thị, nhà ở xã hội cũng phát triển cùng hạ tầng giao thông, công nghiệp, đô thị.

Cùng với đó, nhà ở công nhân, lưu trú chuyên gia, y tế, giáo dục được ưu tiên phát triển quanh các KCN lớn nhằm ổn định lực lượng lao động và giảm chi phí xã hội, tạo môi trường sống thuận lợi cho kỹ sư, công nhân. Đây là điều kiện quan trọng để hình thành môi trường đầu tư bền vững phù hợp tiêu chí của các tập đoàn toàn cầu.

Hướng tới trung tâm vùng Việt Bắc với tầm nhìn 2030 - 2050

Giai đoạn 2025 - 2030, đâu là mục tiêu lớn của Thái Nguyên trong phát triển hạ tầng, thưa ông?

Ông Phạm Quang Anh: Đây là giai đoạn tỉnh tập trung xây dựng “trục xương sống” hạ tầng: Mở rộng cao tốc CT.07; đầu tư tuyến Thái Nguyên - Lạng Sơn, Bắc Kạn - Cao Bằng; các tuyến liên kết vùng với Bắc Ninh - Phú Thọ - Tuyên Quang; mở rộng hệ thống đường vành đai và trục hướng tâm đô thị.

Nút giao Yên Bình trên cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên là đầu mối giao thông quan trọng đưa Thái Nguyên vươn tầm quốc tế.

Tỉnh cũng triển khai các dự án xử lý nước thải quy mô lớn tại các đơn vị hành chính cũ Thái Nguyên - Phổ Yên - Sông Công nhằm đáp ứng tiêu chí nâng loại đô thị.

Cùng với đó là phát triển không gian xanh, công viên, hồ điều hòa để hướng đến đô thị văn minh - đáng sống, chuẩn bị cho lộ trình trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2050.

Với vai trò cơ quan tham mưu chiến lược, Sở Xây dựng ưu tiên giải pháp gì trong xây dựng hạ tầng để tạo môi trường đầu tư thuận lợi?

Ông Phạm Quang Anh: Trong dài hạn, Thái Nguyên hướng tới vị trí trung tâm vùng Việt Bắc, là cực tăng trưởng công nghiệp công nghệ cao, đô thị thông minh và logistics. Sở Xây dựng sẽ tiếp tục tham mưu cải cách thủ tục hành chính, minh bạch hóa quy hoạch và đẩy mạnh đầu tư hạ tầng chiến lược, tạo môi trường đầu tư hấp dẫn.

Các tuyến đường lớn mới được xây dựng đang mở ra dư địa lớn cho phát triển công nghiệp, đô thị của Thái Nguyên.

Ba nhóm giải pháp được chúng tôi ưu tiên gồm: Tái cấu trúc không gian đô thị - công nghiệp theo mô hình đa cực, trong đó phía Nam là trung tâm công nghiệp - dịch vụ, phía Bắc phát triển đô thị sinh thái gắn với du lịch Ba Bể; Tăng tốc đầu tư giao thông chiến lược và hạ tầng số, hướng tới đô thị thông minh - kinh tế số; Hoàn thiện hạ tầng xã hội, đặc biệt nhà ở công nhân, dịch vụ đô thị và môi trường sống bền vững.

Mục tiêu cuối cùng là xây dựng môi trường đầu tư minh bạch, ổn định và cạnh tranh, đưa Thái Nguyên trở thành cực tăng trưởng mới của vùng Việt Bắc.

Cảm ơn ông!

Việt Hoan