Hà Nội: Thư Lâm hút khách nhờ hệ sinh thái di sản đặc sắc

Các đại biểu chụp hình lưu niệm tại Đền Sái, xã Thư Lâm, Hà Nội. Ảnh: Hồ Hạ.

Phát biểu khai mạc, ông Trần Trung Hiếu, Phó giám đốc Sở Du lịch Hà Nội nhấn mạnh ý nghĩa thiết thực của hoạt động khảo sát trong chuỗi chương trình kết nối điểm đến, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ trên địa bàn Thủ đô. Ông Hiếu cho biết năm 2025, UBND Thành phố đã công nhận hai điểm du lịch trên địa bàn xã gồm làng nghề gỗ mỹ nghệ Thiết Úng và Thụy Lâm theo các Quyết định số 1567 và 2014, tạo nền tảng quan trọng để Thư Lâm xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng.

Ông Trần Trung Hiếu, Phó giám đốc Sở Du lịch Hà Nội phát biểu khai mạc hội nghị. Ảnh: Hồ Hạ

Trong chuyến khảo sát buổi sáng, các doanh nghiệp đã đến làng nghề gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, Đền Sái và Phường múa rối nước Đào Thục. Theo ông Hiếu, mỗi điểm đến đều sở hữu giá trị văn hóa sâu dày, phản ánh rõ lợi thế của Thư Lâm trong việc phát triển các dòng sản phẩm du lịch văn hóa, du lịch làng nghề gắn với sáng tạo, du lịch nghệ thuật truyền thống và du lịch lễ hội. Ông khẳng định, đây là những loại hình phù hợp định hướng phát triển sản phẩm du lịch đặc sắc theo Kết luận số 146-KL/TU và Nghị quyết 82/NQ-CP của Chính phủ.

Ông Hiếu chia sẻ mục tiêu của Hội nghị là tạo diễn đàn trao đổi giữa địa phương và doanh nghiệp, hướng tới nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng kết nối tour tuyến và từng bước định vị thương hiệu du lịch Thư Lâm trong giai đoạn 2025-2030.

Các đại biểu khảo sát Không gian Văn hóa Làng nghệ nhân Thiết Úng. Ảnh: Hồ Hạ.

Tại hội nghị, ông Nguyễn Thành Luân, Phó chủ tịch UBND xã Thư Lâm, giới thiệu tổng quan về vùng đất mới được thành lập từ ngày 1/7/2025 trên cơ sở sắp xếp nhiều xã, thị trấn với quy mô dân số hơn 95.600 người. Ông Luân nhấn mạnh, Thư Lâm là vùng đất hiếu học, giàu truyền thống lịch sử và sở hữu kho tàng di sản văn hóa đồ sộ gồm 96 di tích, trong đó có 25 di tích cấp quốc gia. Nổi bật nhất là Đền Sái mỗi năm đón hàng triệu lượt khách và hai lễ hội quốc gia gồm Lễ hội Đền Sái và Lễ hội Kén rể thôn Đường Yên.

Theo ông Luân, Thư Lâm là một “bảo tàng sống” của nghệ thuật dân gian. Ca trù Lỗ Khê vang bóng gần 600 năm, múa rối nước Đào Thục ra đời hơn ba thế kỷ và nghệ thuật tuồng, chèo được gìn giữ qua nhiều đời. Bên cạnh đó, làng nghề gỗ mỹ nghệ Thiết Úng tiếp tục khẳng định vị thế với 25 nghệ nhân, nhiều sản phẩm OCOP và thương hiệu “Gỗ mỹ nghệ Vân Hà” đã được cấp nhãn hiệu tập thể.

Làng nghề Thiết Úng được xem như điểm nhấn của hành trình trải nghiệm. Du khách được quan sát nghệ nhân thao tác chạm khắc tinh xảo, cảm nhận sức sống của nghề mộc truyền thống tồn tại hàng trăm năm. Cùng với đó, Đền Sái tạo dấu ấn bằng không gian linh thiêng gắn với truyền thuyết An Dương Vương và lễ hội Rước vua giả. Phường múa rối nước Đào Thục mang lại trải nghiệm sinh động qua từng tiết mục kể chuyện cuộc sống lao động của cư dân nông nghiệp.

Ông Luân thẳng thắn nhìn nhận du lịch Thư Lâm vẫn đối diện nhiều hạn chế về hạ tầng, quảng bá, thiếu sản phẩm trải nghiệm và nguồn nhân lực tại chỗ. Địa phương đã xây dựng Đề án bảo tồn và phát huy di sản giai đoạn 2025-2030 nhằm tập trung đầu tư hạ tầng văn hóa, xây dựng Trung tâm biểu diễn nghệ thuật truyền thống tại Đào Thục, đào tạo lực lượng kế cận và quảng bá mạnh trên nền tảng số.

Tại hội nghị, ông Luân mong muốn nhận được tư vấn từ các chuyên gia, hỗ trợ kết nối với doanh nghiệp lữ hành, quảng bá sản phẩm và đào tạo nguồn nhân lực du lịch cộng đồng.

Các đại biểu trải nghiệm múa rối nước Đào Thục. Ảnh: Hồ Hạ.

Chia sẻ tại hội nghị, PGS.TS Dương Văn Sáu đánh giá cao cách Thư Lâm tổ chức dịch vụ, từ hướng dẫn đến nghệ thuật biểu diễn. Ông Sáu đề xuất địa phương phát triển thêm trải nghiệm xe trâu mùa lúa chín, nâng tầm ẩm thực địa phương và tập trung khai thác tour trong ngày vì phù hợp với đặc thù điểm đến. Theo ông, Thư Lâm có đủ điều kiện để trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng nếu biết gắn kết giá trị văn hóa với các doanh nghiệp lữ hành.

Hiện xã Thư Lâm đã kết nối các điểm đến để xây dựng tour Trải nghiệm văn hóa Thư Lâm trong ngày. Hành trình đưa du khách đến Thiết Úng, Đền Sái, Đào Thục, thưởng thức ẩm thực quê Bắc và tiếp nối với nghệ thuật Ca trù Lỗ Khê, Tuồng Lương Quy và Chèo Thư Lâm. Tour được đánh giá giàu bản sắc, hài hòa trải nghiệm văn hóa - lễ hội - nghệ thuật, phù hợp để doanh nghiệp lữ hành đưa vào sản phẩm mới.

Hội nghị khép lại trong sự kỳ vọng về một điểm đến Thư Lâm được định vị rõ ràng hơn trên bản đồ du lịch Hà Nội. Với hệ thống di sản phong phú và nỗ lực nâng cấp chất lượng dịch vụ, Thư Lâm đang mở ra cơ hội trở thành trung tâm du lịch văn hóa mới của Thủ đô trong giai đoạn tới.

Trước Hội nghị, đoàn công tác và các doanh nghiệp lữ hành đã trực tiếp khảo sát các điểm đến tiêu biểu của xã Thư Lâm như: Làng nghề gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, Đền Sái, Phường múa rối nước Đào Thục thuộc 2 điểm du lịch đã được UBND TP. Hà Nội công nhận trên địa bàn xã Thư Lâm là: Điểm du lịch làng nghề gỗ mỹ nghệ Thiết Úng và điểm du lịch Thụy Lâm.

Qua đó, càng cảm nhận sâu sắc hơn về bề dày lịch sử, văn hóa và thấy rõ tiềm năng để vùng đất Thư Lâm trở thành điểm đến văn hóa du lịch đặc sắc của Thủ đô Hà Nội.

Hồ Hạ