Hà Nội quyết tâm kiến tạo Thủ đô văn hiến, hiện đại, hạnh phúc

Chiều ngày 17/10, ngay sau khi bế mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030, Thành ủy Hà Nội tổ chức họp báo thông tin kết quả Đại hội và định hướng triển khai Nghị quyết.

Dự buổi họp báo có Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình.

Chủ trì họp báo có các đồng chí: Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong; Phó Bí thư Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Phùng Thị Hồng Hà; Phó Bí thư Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Trọng Đông.

Tham dự họp báo có các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy: Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Hà Minh Hải, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Nguyễn Doãn Toản. Dự buổi họp báo có Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Đào Xuân Dũng - Giám đốc Trung tâm Báo chí phục vụ Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII; cùng hơn 200 lãnh đạo, phóng viên các cơ quan báo chí Trung ương và Hà Nội...

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong dành nhiều thời gian trả lời nhiều câu hỏi của các cơ quan báo chí về chương trình hành động, định hướng phát triển, cũng như các giải pháp trọng tâm của Thành ủy trong nhiệm kỳ mới.

Thành ủy Hà Nội tổ chức họp báo thông tin kết quả Đại hội và định hướng triển khai Nghị quyết.

Hai chương trình công tác, ba mục tiêu lớn của nhiệm kỳ XVIII

Nhà báo Khánh Ly báo Hà Nội mới đặt ra câu hỏi: “Qua ba ngày làm việc nỗ lực, Đại hội Đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIIII, nhiệm kỳ 2025 – 2030 đã thành công tốt đẹp, vậy đề nghị Thành ủy cho biết, kết quả nổi bật nhất của Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030?”

Nhà báo Khánh Ly báo Hà Nội mới.

Trả lời câu hỏi này, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong cho biết, điểm nổi bật đầu tiên là Thành ủy Hà Nội đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng, bài bản cho việc cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ mà Đại hội XVIII đề ra.

Theo ông, việc triển khai đồng bộ hai chương trình công tác trọng tâm ngay từ đầu nhiệm kỳ chính là điểm nhấn quan trọng, thể hiện tinh thần chủ động, quyết liệt và có tầm nhìn chiến lược.

Ông Phong cho biết: “Chương trình đầu tiên tập trung vào công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Với 9 nhóm nhiệm vụ lớn cùng 66 đầu việc cụ thể, chương trình này nhằm củng cố nền tảng chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ Thủ đô và hiệu lực, hiệu quả của cả hệ thống chính trị.”

Song song đó, Thành ủy cũng đã xây dựng chương trình thứ hai về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại. “Chương trình này gồm 9 nhóm nhiệm vụ với 122 đầu việc cụ thể, cùng 4 nhóm nhiệm vụ gắn với 18 công trình, dự án trọng điểm của nhiệm kỳ. Chúng tôi xác định rõ, phát triển kinh tế phải đi đôi với đảm bảo an ninh, quốc phòng và mở rộng quan hệ đối ngoại theo hướng chủ động, toàn diện” – ông Phong nói.

Theo Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, cả hai chương trình đều hướng tới ba mục tiêu xuyên suốt và có ý nghĩa chiến lược. “Thứ nhất, chúng tôi tập trung khắc phục căn bản những tồn tại, hạn chế đã kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ. Đây là điều kiện tiên quyết để tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển mới của Thủ đô.”

Tiếp đó, ông nhấn mạnh, Hà Nội đặt ra yêu cầu huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực để thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững. “Chúng tôi phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt từ 11%/năm trở lên. Đến năm 2030, mục tiêu là thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 12.000 USD. Đây là những chỉ tiêu rất cụ thể, thể hiện rõ khát vọng đưa Hà Nội trở thành cực tăng trưởng mạnh không chỉ của vùng Thủ đô mà còn của cả nước.”

Một mục tiêu lớn khác được ông Nguyễn Văn Phong đề cập là xây dựng Hà Nội trở thành Thủ đô văn hiến – văn minh – hiện đại – hạnh phúc. “Chúng tôi hướng đến một Thủ đô nơi người dân có đời sống vật chất và tinh thần ngày càng cao; chính quyền phục vụ nhân dân một cách hiệu lực, hiệu quả; đồng thời, giá trị văn hóa và con người Hà Nội được phát huy mạnh mẽ, trở thành nền tảng cho phát triển bền vững.”

Cũng theo ông Phong, bên cạnh việc xác định các định hướng lớn, Thành ủy Hà Nội đã thẳng thắn chỉ ra bốn nhóm vấn đề lớn còn tồn tại, đồng thời lồng ghép các giải pháp khắc phục cụ thể vào chương trình hành động của cả nhiệm kỳ. “Chúng tôi nhận thức rõ rằng, muốn tạo ra chuyển biến thực chất thì không thể né tránh khuyết điểm, mà phải dám nhìn thẳng, nói thật và có giải pháp cụ thể, khả thi để xử lý dứt điểm từng vấn đề.”

Quyết tâm khắc phục các nhóm vấn đề tồn tại

Nhà báo Ngọc Tiến (Báo Tiền Phong): "Tình trạng ùn tắc giao thông, quá tải hạ tầng và áp lực phương tiện gia tăng đang là thách thức lớn đối với sự phát triển của Thủ đô. Xin đồng chí cho biết, Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố đã xác định những định hướng, giải pháp đột phá và cơ chế đặc thù nào để giải quyết căn cơ vấn đề này trong giai đoạn tới?"

Nhà báo Ngọc Tiến - Báo Tiền Phong

Theo Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong, trong báo cáo chính trị trình Đại hội XVIII, Thành ủy đã thẳng thắn chỉ ra bốn nhóm vấn đề lớn còn tồn tại qua nhiều nhiệm kỳ, trong đó có hạ tầng giao thông, không gian phát triển đô thị và vấn đề môi trường.

Đại hội lần này đặt ra quyết tâm chính trị rất cao, với các giải pháp đồng bộ, căn cơ và mang tính đột phá. Trước hết, về hạ tầng giao thông, Hà Nội đang triển khai đồng thời nhiều dự án lớn, trong đó có bảy cây cầu vượt sông và mục tiêu khép kín toàn bộ hệ thống đường Vành đai (1, 2, 2,5, 3, 3,5 và khởi công Vành đai 5).

Việc hoàn thiện các tuyến đường này sẽ giúp giảm đáng kể áp lực giao thông khu vực nội đô. Song song, Thành phố phát triển mạnh giao thông công cộng, đặc biệt là đường sắt đô thị. Tuyến số 5 (Văn Cao – Hòa Lạc) đã khởi công; tuyến số 2 (Văn Cao – Trần Hưng Đạo) dự kiến khởi công cuối năm nay.

Theo nghị quyết của Bộ Chính trị, đến năm 2035, Hà Nội sẽ hoàn thành khoảng 10 tuyến đường sắt đô thị. Cùng với đó, Thành phố tổ chức lại mạng lưới xe buýt, mở rộng vùng phục vụ, từng bước hạn chế phương tiện cá nhân.

Về phát triển không gian đô thị, Hà Nội định hướng đa trung tâm, cân bằng vùng phát triển, tránh dồn nén vào nội đô lịch sử. Phía Tây Thủ đô sẽ hình thành khu đô thị đại học Hòa Lạc – trung tâm đào tạo, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo lớn; khu vực phía Bắc sông Hồng (Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn) sẽ phát triển thành đô thị thông minh, gắn với hệ thống đô thị vệ tinh như Sơn Tây, Hòa Lạc, và trung tâm logistics tại Gia Lâm, Long Biên. Đặc biệt, về môi trường và chất lượng sống đô thị, Hà Nội đang triển khai các đề án tổng thể về kiểm soát ô nhiễm không khí và hồi sinh các dòng sông. Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2028 cơ bản làm sạch, phục hồi các dòng sông, trong đó có sông Tô Lịch, sông Nhuệ, sông Đáy, sông Bắc Hưng Hải. Việc xử lý ô nhiễm nguồn nước đòi hỏi phối hợp liên tỉnh, liên vùng, bởi nhiều con sông chịu ảnh hưởng từ ngoài địa bàn Hà Nội.

Cùng với đó, thành phố thực hiện Đề án cải thiện chất lượng không khí, xác định rõ các nguồn phát sinh ô nhiễm (giao thông, công nghiệp, xây dựng, sinh hoạt…) và có giải pháp riêng cho từng nguồn. Hà Nội đang hợp tác với các chuyên gia trong và ngoài nước để xây dựng mạng lưới quan trắc, cảnh báo và kiểm soát ô nhiễm theo thời gian thực, ứng dụng công nghệ hiện đại trong giám sát và quản lý môi trường. Bên cạnh đô thị, Hà Nội tiếp tục triển khai Chương trình xây dựng nông thôn mới, hướng đến nông nghiệp đô thị sinh thái, nông dân văn minh và nông thôn hiện đại, giàu bản sắc. Toàn bộ các xã, huyện đã hoàn thành mục tiêu nông thôn mới sớm hơn kế hoạch Trung ương; công tác giảm nghèo, xóa nhà tạm hoàn thành trước một năm.

Thành phố tổ chức lại sản xuất nông nghiệp theo hướng sạch, bền vững, gắn với nhu cầu tiêu dùng đô thị, đồng thời bảo tồn và phát triển các làng nghề truyền thống, gắn sản xuất với du lịch, thương mại điện tử và bảo tồn văn hóa.

Theo quy hoạch đến năm 2045, Hà Nội sẽ hình thành khoảng 90 đô thị vệ tinh và sinh thái, tạo động lực lan tỏa phát triển toàn diện, hướng tới mục tiêu xây dựng Thủ đô văn hiến – văn minh – hiện đại – hạnh phúc.

Giai đoạn tới, Hà Nội định hướng xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, giàu bản sắc nông dân, văn minh và phát triển nông nghiệp đô thị sinh thái. Thành phố sẽ tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng gắn với nhu cầu đô thị, phát triển các sản phẩm đặc sản, giống cây con đặc hữu, đồng thời kết hợp làng nghề với du lịch văn hóa, thương mại điện tử để nâng cao thu nhập nông dân. “Khoảng cách thu nhập giữa nông thôn và thành thị hiện đã thu hẹp còn khoảng 1,4 lần, và chúng tôi đặt mục tiêu tiếp tục giảm sâu hơn nữa,” ông nói.

Hướng đến Thủ đô hạnh phúc

Nhà báo Nguyễn Ngọc Thủy – Báo Kinh tế Nông thôn đặt vấn đề: "Trong văn kiện Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần này, cụm từ “hạnh phúc” lần đầu tiên được đưa vào cùng với mục tiêu xây dựng Thủ đô “văn minh – hiện đại – hạnh phúc”. Vậy xin đồng chí cho biết, Hà Nội hiểu “hạnh phúc” theo tiêu chí nào và việc đo lường chỉ tiêu này sẽ được thực hiện ra sao?"

Nhà báo Nguyễn Ngọc Thủy – Báo Kinh tế Nông thôn

Theo Phó Bí thư Thường trực, một điểm mới trong văn kiện Đại hội XVIII là chỉ tiêu HPI – chỉ số hạnh phúc, được Hà Nội mạnh dạn đưa vào hệ thống đánh giá cùng với HDI. “Chúng tôi muốn đo đếm sự phát triển không chỉ bằng tăng trưởng kinh tế, mà bằng hạnh phúc và chất lượng sống của người dân. Từ việc làm, thu nhập, y tế, giáo dục, phúc lợi, môi trường… tất cả đều hướng đến mục tiêu để người dân Thủ đô hạnh phúc hơn.”

Ông khẳng định, mọi suy nghĩ và hành động của Đảng bộ, chính quyền Thủ đô đều hướng tới một điều: “Làm thế nào để nhân dân hạnh phúc hơn, để Hà Nội trở thành nơi đáng sống, đáng đến.” Khi đưa khái niệm “hạnh phúc” vào văn kiện, Hà Nội không nói theo cảm tính hay khẩu hiệu, mà tiếp cận trên cơ sở khoa học và quốc tế.

Thành ủy đã nghiên cứu, so sánh các bộ chỉ số phát triển của nhiều đô thị lớn trong khu vực Đông Nam Á và châu Á, bởi Hà Nội đặt mục tiêu hướng tới một thành phố kết nối toàn cầu, một đô thị quốc tế hiện đại. “Từ cơ sở nghiên cứu đó, chúng tôi mạnh dạn bổ sung một chỉ tiêu mới – HPI (Happiness Index), tức chỉ số hạnh phúc, bên cạnh HDI (Human Development Index) – chỉ số phát triển con người vốn đã quen thuộc” - Phó Bí thư Thường trực cho biết.

Theo ông Phong, hiện nay, trong hệ thống 28 chỉ tiêu phát triển kinh tế – xã hội của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cũng như trong nhiều văn kiện khác, chưa có chỉ tiêu nào về “hạnh phúc”. Hà Nội là địa phương đầu tiên tiên phong đưa HPI vào mục tiêu phấn đấu của mình.

Chỉ số HPI là một chỉ số quốc tế có cơ sở khoa học rõ ràng, gồm 10 nhóm thành tố cụ thể, trong đó có: việc làm và thu nhập; an sinh và phúc lợi xã hội; giáo dục, văn hóa; y tế, môi trường sống; mức độ hài lòng và niềm tin của người dân…

Như vậy, “hạnh phúc” không phải là khái niệm trừu tượng mà là tổng hợp của các giá trị cụ thể, có thể đo đếm và đánh giá được. Thành phố sẽ phải xây dựng chương trình hành động, bộ tiêu chí và giải pháp cụ thể để từng bước hiện thực hóa các mục tiêu đó. Điều quan trọng nhất, khi đưa khái niệm “hạnh phúc” vào văn kiện, Thành ủy muốn khẳng định rõ định hướng phát triển của Thủ đô trong giai đoạn mới: mọi chủ trương, chính sách, hành động của Đảng bộ và chính quyền Thành phố đều hướng tới mục tiêu cao nhất – vì hạnh phúc của nhân dân.

“Để đến một ngày không xa, mỗi người dân Hà Nội đều có thể cảm nhận rằng họ được sống tốt hơn, hạnh phúc hơn, trong một Thủ đô văn minh, hiện đại, “đáng sống – đáng đến”, đúng như tinh thần mà Đại hội XVIII đã xác định” – ông Phong nêu rõ.

Mở rộng không gian đô thị của Thủ đô

Nhà báo Khiếu Hương - Đài Hà Nội đặt ra câu hỏi: "Đại hội Đại hội Đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIIII đặt mục tiêu phát triển hệ thống hạ tầng hiện đại, thông minh, kết nối và định hướng đô thị theo mô hình giao thông (TOD). Vậy Thành ủy có thể chia sẻ rõ hơn về định hướng phát triển không gian đô thị Hà Nội trong giai đoạn 2025-2030 gắn với quy hoạch Thủ đô đã được phê duyệt?"

Nhà báo Khiếu Hương - Đài Hà Nội.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho biết, về định hướng phát triển không gian đô thị, Thành phố triển khai theo định hướng phát triển Thủ đô đến năm 2045 và tầm nhìn đến năm 2065 mà Bộ Chính trị và Trung ương đã thông qua. Theo đó, Hà Nội sẽ phát triển theo mô hình đa trung tâm, cân bằng vùng phát triển, tránh dồn nén các chức năng vào khu vực nội đô lịch sử.

Cụ thể, phía Tây Thủ đô, Thành phố đang chuẩn bị khởi công tuyến đường sắt đô thị Văn Cao – Hòa Lạc, nhằm thúc đẩy phát triển khu đô thị đại học Hòa Lạc. Đây sẽ là trung tâm đào tạo, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo lớn, với hạt nhân gồm Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, Đại học Quốc gia Hà Nội và khu đại học tập trung khoảng 300 ha, để từng bước di dời các trường đại học trong nội đô ra khu vực này.

Đồng thời, Hà Nội sẽ tập trung phát triển khu đô thị phía Bắc sông Hồng, bao gồm Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn, định hướng trở thành đô thị thông minh, trung tâm mới của Thủ đô, gắn với hệ thống đô thị vệ tinh như Sơn Tây, Hòa Lạc, cùng mạng lưới logistics và trung chuyển hàng hóa quốc gia tại khu vực Gia Lâm, Long Biên. Đây là giải pháp tổng thể, vừa mở rộng không gian phát triển mới, vừa giảm áp lực hạ tầng, dân cư và giao thông cho khu vực nội đô.

“Như chúng tôi đã nêu trong Văn kiện Đại hội XVIII, định hình phát triển của Hà Nội trong thời gian tới sẽ là đa cực, đa trung tâm, dựa trên kết nối hạ tầng giao thông hiện đại, đặc biệt là phát triển theo mô hình TOD (Transit Oriented Development). Theo quy hoạch, Hà Nội sẽ có tới 90 ga đường sắt đô thị, và đây chính là những hạt nhân để hình thành các vùng phát triển đô thị mới” – Phó Bí thư Thường trực cho biết.

Ông cũng nhấn mạnh thêm, các đô thị vệ tinh và khu đô thị mới không chỉ là nơi giãn dân như cách hiểu trước đây, mà phải được thiết kế, quy hoạch để trở thành trung tâm, động lực phát triển toàn diện của từng vùng. Đây là nhận thức mới, toàn diện hơn trong phát triển không gian đô thị Hà Nội thời gian tới.

Khiếu Hương