Hà Nội phát triển đô thị thông minh gắn quy hoạch xanh và bảo vệ môi trường

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng vừa ký Kế hoạch số 243/KH-UBND ngày 08/9/2025 về việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp phát triển đô thị thông minh trên địa bàn đến năm 2030. Văn bản xác định mục tiêu Hà Nội không chỉ trở thành đô thị thông minh vào năm 2030 mà còn đi đầu cả nước trong quản lý, điều hành dựa trên dữ liệu và phát triển gắn với quy hoạch xanh, đô thị sinh thái, bảo đảm cân bằng giữa công nghệ, con người và môi trường. Kế hoạch cũng đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP năm 2025 đạt mức 8,5%, tạo nền tảng hướng tới mức tăng trưởng cao, bền vững trong giai đoạn tiếp theo.

Một trong những nội dung cốt lõi của Kế hoạch là quan điểm “lấy người dân làm trung tâm, dữ liệu là tài nguyên cốt lõi”, đồng thời mọi bước đi phải gắn liền với nguyên tắc phát triển bền vững, bảo đảm an ninh, an toàn thông tin, thích ứng linh hoạt trước biến đổi khí hậu và khai thác tối đa nguồn lực xã hội. Đây được coi là điểm nhấn, khẳng định đô thị thông minh không chỉ tập trung vào công nghệ số mà phải bao hàm cả khía cạnh môi trường sống, chất lượng không khí, quản lý tài nguyên và phát triển hạ tầng xanh.

Kế hoạch 243 xác định 12 nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Đáng chú ý là việc rà soát, điều chỉnh chiến lược phát triển đô thị thông minh gắn với quy hoạch đô thị xanh, hệ thống giao thông công cộng hiện đại và quản lý tài nguyên bền vững. Thành phố cũng nhấn mạnh nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực khoa học – công nghệ, phát triển hạ tầng số và hạ tầng kỹ thuật gắn với tiết kiệm năng lượng, quản lý chất thải, cấp thoát nước thông minh. Song song, Hà Nội đặt yêu cầu hoàn thiện thể chế để khuyến khích mô hình đô thị sinh thái, khu dân cư xanh, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong điều hành để giảm ô nhiễm, hạn chế phát thải và tối ưu sử dụng tài nguyên.

Đi liền với 12 nhiệm vụ, Thành phố đưa ra 9 nhóm giải pháp then chốt. Về quy hoạch, nhấn mạnh tích hợp công nghệ với không gian xanh, quy hoạch không gian ngầm và gắn phát triển đô thị với giao thông bền vững. Về kinh tế, tập trung vào kinh tế số, dịch vụ thông minh, đồng thời ưu tiên phát triển nông nghiệp công nghệ cao, đô thị sinh thái, hình thành các mô hình sản xuất gắn với kinh tế tuần hoàn. Hà Nội cũng đề ra giải pháp tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đô thị xanh, năng lượng tái tạo, và áp dụng hợp tác công – tư để huy động nguồn lực xã hội cho các dự án hạ tầng thân thiện môi trường.

Kế hoạch đặc biệt nhấn mạnh vai trò của nhân lực và cộng đồng. Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ, quy hoạch và môi trường được coi là chìa khóa. Người dân được khuyến khích tham gia vào quá trình quản lý đô thị thông minh thông qua dữ liệu mở, nền tảng phản hồi cộng đồng, cũng như các chương trình giáo dục nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Đây là bước đi quan trọng nhằm bảo đảm tính nhân văn và bền vững của mô hình đô thị thông minh.

Trên phương diện tổ chức thực hiện, UBND Thành phố giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ban, ngành xây dựng kế hoạch chi tiết, lồng ghép tiêu chí đô thị thông minh và phát triển xanh vào mọi chương trình phát triển kinh tế – xã hội. Việc phát triển hạ tầng dữ liệu đô thị được xem là trục xương sống, hỗ trợ quản lý môi trường, quy hoạch xanh và triển khai hệ thống dịch vụ công minh bạch, hiệu quả.

Ý nghĩa của Kế hoạch 243 không chỉ nằm ở khát vọng xây dựng một Hà Nội hiện đại, mà còn hướng tới một Thủ đô xanh – thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần giảm phát thải và nâng cao chất lượng cuộc sống. Khi các giải pháp từ quy hoạch xanh, hạ tầng thông minh đến kinh tế số, giáo dục STEM và hợp tác quốc tế được triển khai đồng bộ, Hà Nội sẽ từng bước hình thành hệ sinh thái đô thị thông minh – sinh thái, trở thành hình mẫu của cả nước trong cân bằng giữa phát triển và bảo vệ môi trường.

Quang Đức