Hà Nội phấn đấu trở thành cực tăng trưởng có vai trò dẫn dắt kinh tế cả nước

Bước chuyển mình ấn tượng

Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII đã thành công tốt đẹp với việc đặt mục tiêu phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó đến năm 2023, Hà Nội là Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại” xanh, thông minh, nơi hội tụ tinh hoa văn hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao, có trình độ phát triển ngang tầm Thủ đô các nước phát triển trong khu vực; là trung tâm kinh tế, tài chính lớn; trung tâm hàng đầu về văn hóa, giáo dục và đào tạo, y tế, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; chính trị, xã hội ổn định, thành phố thanh bình, người dân hạnh phúc.

Thủ đô Hà Nội ngày càng khang trang, hiện đại

Sau gần 40 năm thực hiện đường lối đổi mới, Hà Nội mang diện mạo ngày càng hiện đại, quy mô không ngừng mở rộng. Đến Hà Nội hôm nay, mọi người đều cảm nhận sự đổi thay rõ rệt. Đó là các khu đô thị mới cùng những trung tâm thương mại, công viên, khu vui chơi giải trí hiện đại, tạo nên diện mạo đô thị năng động, tiện nghi, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, đồng thời thu hút đầu tư và phát triển kinh tế, du lịch của thành phố.

Đó là hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại với hệ thống giao thông phát triển với những tuyến đường vành đai, cao tốc, metro giúp hình thành mạng lưới giao thông thuận lợi, đưa Hà Nội ra khỏi giới hạn của một đô thị “lõi” chật hẹp. Những cây cầu hiện đại nối đôi bờ sông Hồng, sông Đuống đã tạo ra những cơ hội phát triển, mở rộng không gian đô thị về phía Bắc và Đông. Từ một đô thị nhỏ bé với diện tích 150km2, ước tính khoảng 400.000 người, nay Hà Nội đã mở rộng lên tới hơn 3.300km2, quy mô dân số gần 10 triệu người.

Những con số thống kê càng làm nổi rõ hơn những thành tựu mà Hà Nội đã đạt được, nhất là trong phát triển kinh tế. Hà Nội chỉ chiếm 1% về diện tích và 8,5% về dân số, nhưng hiện đóng góp 16% GDP cả nước, 18,5% thu ngân sách, 20% thu nội địa, xứng đáng với vai trò là trung tâm lớn về kinh tế và giao dịch quốc tế, một động lực phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước.

Trong những năm qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng kinh tế Thủ đô vẫn duy trì mức tăng trưởng ấn tượng. Giai đoạn 2021 - 2025, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của Hà Nội dự kiến tăng bình quân 6,57%/năm, cao hơn 1,1 lần mức tăng chung của cả nước. Quy mô kinh tế ước đạt khoảng 63 tỷ USD, gấp 1,42 lần so với năm 2020, chiếm 41,54% quy mô kinh tế vùng Đồng bằng sông Hồng và 12,6% của cả nước. GRDP bình quân đầu người ước đạt 7.200 USD/năm.

Thu ngân sách luôn vượt dự toán, ước đạt 2,2 triệu tỷ đồng, gấp 1,8 lần giai đoạn 2016-2020, chiếm khoảng 25% cả nước. Tổng vốn đầu tư xã hội thực hiện ước đạt 2,48 triệu tỷ đồng, gấp 1,5 lần nhiệm kỳ trước; thu hút vốn FDI ước đạt 11,5 tỷ USD. Năng suất lao động bình quân tăng 5,92%/năm; đóng góp của các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GRDP khoảng 53%. Hà Nội tiếp tục khẳng định vị trí đầu tàu, động lực phát triển của Vùng Thủ đô, Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ và cả nước.

Đáng chú ý, Hà Nội còn vươn lên mạnh mẽ trong khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Theo công bố của Bộ Khoa học và Công nghệ, thành phố Hà Nội hai năm liên tục đứng đầu cả nước về Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp tỉnh, thành phố (PII) năm 2023 và năm 2024. Sau nhiều năm thực hiện đổi mới, mô hình kinh tế của Hà Nội có sự thay đổi tích cực, đó là đưa thương mại, dịch vụ, du lịch làm mũi nhọn. Hiện nay, khu vực thương mại dịch vụ chiếm gần 2/3 tổng sản phẩm GRDP địa phương.

Hệ thống hạ tầng giao thông của Thủ đô Hà Nội ngày càng đồng bộ, hiện đại

Cần giải pháp mang tính đột phá, khả thi và hiệu quả

Với mục tiêu đến năm 2030 trở thành động lực phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước, là cực tăng trưởng có tầm ảnh hưởng khu vực, Hà Nội đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2026-2030 đạt khoảng 11%/năm; GRDP bình quân đầu người vượt 12.000 USD; tỷ trọng kinh tế số chiếm 40% GRDP; tỷ trọng công nghiệp văn hóa trong GRDP khoảng 8%; vốn đầu tư xã hội đạt khoảng 5 triệu tỷ đồng.

Còn theo tầm nhìn đến năm 2045, Thủ đô Hà Nội sẽ là thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hòa, tiêu biểu cho cả nước; có trình độ phát triển ngang tầm Thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới. GRDP bình quân đầu người đạt trên 36.000 USD.

Đây là những chỉ tiêu rất cao, đòi hỏi Hà Nội phải triển khai đồng bộ những giải pháp mang tính đột phá, khả thi và hiệu quả. Đó là xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách đặc thù phát triển Thủ đô; xác lập mô hình tăng trưởng mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển mạnh mẽ kinh tế tư nhân; thúc đẩy mạnh mẽ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện trong mọi lĩnh vực; xây dựng thành phố thông minh lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, là nguồn lực, động lực chính...

Đi vào cụ thể, trước hết, Hà Nội cần tập trung vào đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu kinh tế. Thành phố phải tạo đột phá trong cấu trúc kinh tế và mô hình đô thị hiện đại, lấy kinh tế tri thức, sáng tạo và giá trị gia tăng cao làm nền tảng. Đẩy mạnh phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, tuần hoàn, chia sẻ; khai thác hiệu quả các không gian văn hóa - sáng tạo, không gian công cộng, ngầm, số và trên cao; hình thành các mô hình kinh tế đêm gắn với khu vực phố cổ, hồ Tây, sông Hồng, tạo dấu ấn riêng cho Thủ đô.

Bên cạnh đó, thành phố Hà Nội cần tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, phát triển công nghiệp công nghệ cao, từng bước tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Đầu tư công phải được cơ cấu lại theo hướng tập trung, trọng điểm, đóng vai trò dẫn dắt đầu tư tư nhân; đồng thời phát triển đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng số, hạ tầng xã hội, tăng cường kết nối liên vùng, thúc đẩy các vùng vệ tinh phát triển hài hòa với trung tâm.

Cùng với đó là cần phát huy vai trò động lực của khu vực kinh tế tư nhân. Hà Nội cần xây dựng môi trường kinh doanh thông thoáng, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, giảm chi phí và thời gian cho doanh nghiệp; tạo điều kiện thuận lợi tiếp cận đất đai, vốn, công nghệ và nhân lực chất lượng cao. Thêm vào đó là việc thu hút có chọn lọc các dự án FDI theo hướng công nghệ cao, thân thiện môi trường, bảo đảm phát triển bền vững và lan tỏa giá trị cho nền kinh tế.

Hà Nội cũng cần tập trung cụ thể hóa, triển khai hiệu quả 4 Nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị đưa Thủ đô cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới. Đó là Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5-5-2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn 2045; Luật Thủ đô năm 2024 với nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội; Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.

Thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII đang thắp lên một niềm tin mới - niềm tin về một Hà Nội hiện đại nhưng vẫn giữ cốt cách thanh lịch; một Thủ đô phát triển năng động mà vẫn thấm đượm chiều sâu văn hóa; một đô thị hội nhập toàn cầu song vẫn gìn giữ trọn vẹn bản sắc Việt Nam. “Tiên phong - Đột phá - Phát triển - Hạnh phúc” không chỉ là mục tiêu, mà còn là lời hứa thiêng liêng của Hà Nội hôm nay với tương lai mai sau.

HOÀNG SƠN