Hà Nội nỗ lực xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch

Lực lượng quản lý thị trường kiểm tra cơ sở kinh doanh tại phường Hồng Hà, phát hiện số lượng lớn thực phẩm do nước ngoài sản xuất không có hóa đơn chứng từ. Ảnh: DMS

Ghi nhận lo ngại của doanh nghiệp

Thời gian qua, sản phẩm "Gạo Ông Cua" ST25 bị làm giả, bán tràn lan trên thị trường với giá chỉ bằng 60-70% so với hàng thật. Một số cơ sở khác còn làm nhái thương hiệu rất tinh vi bằng cách thay đổi chỉ một chữ trong tên sản phẩm, từ "Gạo Ông Cua" thành "Gạo Ông Vua", khiến người tiêu dùng rất dễ nhầm lẫn. Thậm chí, tem chống giả và mã QR trên bao bì cũng được in giả tinh vi, càng khiến việc phân biệt thật - giả trở nên khó khăn hơn...

Quyết liệt ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, bảo vệ người tiêu dùng, thời gian qua, lực lượng quản lý thị trường Hà Nội đã kiểm tra, phát hiện hàng loạt vi phạm, điển hình: Gạo 50kg được sang chiết, dán nhãn "Gạo Ông Cua - ST25 - Lúa Tôm", hoặc gạo ST25 không rõ nguồn gốc được in logo thương hiệu thật. Tại chợ Nhân Chính hay một số điểm bán gạo Hiển Trang, Hải Yến, lực lượng chức năng cũng đã thu giữ hàng trăm bao gạo ST25 giả. Các điểm bán đều thiếu giấy tờ chứng minh nguồn gốc và không có tem chống giả. Một số nơi chỉ ghi lại số lượng và tên nhà cung cấp trên hóa đơn bán lẻ, mà không kèm theo chứng từ gốc.

Ông Hồ Quang Cua - kỹ sư nông nghiệp, người lai tạo ra giống lúa ST25 - cho rằng, tình trạng hàng giả không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp, mà còn làm giảm uy tín thương hiệu quốc gia. Theo ông, nếu người tiêu dùng không cảnh giác sẽ rất khó loại bỏ hàng giả.

Tương tự, sau hơn nửa thế kỷ xây dựng thương hiệu, Công ty cổ phần Nhựa Bình Minh vẫn đối mặt với "cơn đau đầu" mang tên hàng giả, hàng nhái. Tình trạng này khiến người tiêu dùng nhầm lẫn, thiệt hại kép cho khách hàng lẫn doanh nghiệp. Theo ông Bông Hoa Việt, Trợ lý Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Nhựa Bình Minh, chỉ cần thêm một ký tự hay cụm từ phía sau tên thương hiệu, hàng kém chất lượng dễ dàng trà trộn ra thị trường.

Không chỉ diễn ra ở ngành nhựa, nhiều thương hiệu trong lĩnh vực thực phẩm, dược phẩm, phân bón, thời trang, tiêu dùng nhanh, thực phẩm chức năng, đặc sản vùng miền... cũng rơi vào cảnh bị làm giả, làm nhái tương tự. Đây là hồi chuông cảnh báo về mức độ tinh vi và lan rộng của vấn nạn hàng giả hiện nay. Tổng Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Tân Quang Minh (Bidrico) Nguyễn Đặng Hiến cho rằng, nếu doanh nghiệp không chủ động đăng ký bảo hộ nhãn hiệu trong và ngoài nước, nguy cơ mất thương hiệu là rất lớn.

Xây dựng “lá chắn”, chủ động chuyển mình

Thay vì bị động đối phó, nhiều doanh nghiệp đã chủ động chuyển mình, học cách xây dựng những “lá chắn” công nghệ, củng cố niềm tin đối với người tiêu dùng và cùng lúc kêu gọi sự phối hợp đồng bộ giữa ba trụ cột: Doanh nghiệp - Nhà nước - Người tiêu dùng.

Đặc biệt, khi phát hiện sản phẩm bị làm giả, nhiều doanh nghiệp không chờ đợi cơ quan chức năng mà chủ động triển khai các giải pháp xác thực: Từ sử dụng tem chống giả tích hợp blockchain, đến mã QR cá nhân hóa theo từng lô sản phẩm. Các công cụ này không chỉ giúp người tiêu dùng kiểm tra nguồn gốc sản phẩm, mà còn cung cấp dữ liệu minh bạch trong toàn bộ chuỗi cung ứng.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, trong nỗ lực xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội cho biết, hằng tháng, đơn vị đã triển khai hàng trăm vụ kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Những đợt kiểm tra, truy quét diễn ra đồng loạt cả ở khu vực nội thành lẫn ngoại thành, đặc biệt tập trung vào các "điểm nóng" như chợ đầu mối, trung tâm thương mại và các tuyến giao thương lớn.

Báo cáo của Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội cho thấy, trong 8 tháng của năm 2025, lực lượng quản lý thị trường Hà Nội đã tiến hành 3.087 vụ kiểm tra, xử lý 2.917 vụ vi phạm và chuyển cơ quan điều tra 54 vụ việc. Tổng số tiền thu nộp ngân sách đạt 11,6 tỷ đồng, bao gồm tiền phạt hành chính, buộc nộp lại số lợi nhuận bất hợp pháp và tiền bán hàng tịch thu.

Riêng tháng 8-2025, lực lượng quản lý thị trường Hà Nội đã thực hiện 599 vụ kiểm tra, xử lý 578 vụ vi phạm, chuyển cơ quan điều tra 5 vụ. Các con số này cho thấy nỗ lực mạnh mẽ của các thành viên Ban Chỉ đạo 389 thành phố trong cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội Dương Mạnh Hùng cho biết, điểm nổi bật trong đợt cao điểm lần này là sự chỉ đạo thống nhất từ UBND thành phố Hà Nội với phương châm "không có vùng cấm, không có ngoại lệ". Lãnh đạo thành phố yêu cầu các lực lượng chức năng kiên quyết xử lý, không né tránh, không nhân nhượng với bất kỳ tổ chức hay cá nhân nào vi phạm pháp luật về thương mại.

Để tăng tính hiệu quả, Hà Nội đã thành lập các tổ công tác đặc biệt, trực tiếp giám sát và chỉ đạo tại hiện trường. Các kênh phản ánh từ người dân, doanh nghiệp cũng được thiết lập và vận hành nhanh chóng, giúp lực lượng chức năng nắm bắt, xử lý kịp thời thông tin vi phạm.

Việc Hà Nội chủ động triển khai các đợt cao điểm kiểm tra không chỉ thể hiện phản ứng nhanh trước diễn biến phức tạp của thị trường, mà còn khẳng định tầm nhìn chiến lược trong xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch. Một thị trường minh bạch là tiền đề quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tạo động lực cho doanh nghiệp chân chính phát triển.

Thanh Hiền