Hà Nội chi gần 870 tỷ đồng nhằm 'hồi sinh' sông Tô Lịch, giải quyết ngập úng

Dự án do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp thành phố làm chủ đầu tư, được triển khai tại các phường Đông Ngạc, Xuân Đỉnh và Nghĩa Đô. Tổng mức đầu tư dự kiến gần 870 tỷ đồng từ ngân sách thành phố, thời gian hoàn thành vào quý III năm 2026.

Mục tiêu của dự án là cung cấp nguồn nước chất lượng, ổn định, tăng lưu lượng duy trì dòng chảy cho sông Tô Lịch từ nguồn sông Hồng; góp phần cải thiện ô nhiễm, tạo cảnh quan đô thị và hỗ trợ tiêu thoát nước.

TP. Hà Nội dự kiến chi gần 870 tỷ đồng từ ngân sách thành phố nhằm "hồi sinh" sông Tô Lịch - Ảnh: Đức Bách.

Thành phố đánh giá, ngoài việc bổ cập nước cho Tô Lịch, phương án mới còn giúp thoát nước, giảm úng ngập cho các khu vực gồm tiểu lưu vực Cổ Nhuế theo hướng ra sông Nhuệ và sông Tô Lịch (giảm úng ngập cho khu vực Đông Ngạc, Reso, Ecohome, khu Ngoại giao đoàn, Tây Hồ Tây, Ciputra...); kết nối với hồ điều hòa trong công viên Hòa Bình, công viên Hữu Nghị; về lâu dài, có thể bổ cập cho sông Lừ, sông Sét và phục vụ tưới tiêu cho diện tích nông nghiệp hiện có.

Trước đó, ngày 5/11, Văn phòng UBND TP. Hà Nội đã có thông báo kết luận của Phó Chủ tịch Dương Đức Tuấn tại cuộc họp về tiến độ các dự án thoát nước, phương án bổ cập nước sông Tô Lịch và đầu tư xây dựng hồ điều hòa theo quy hoạch.

Theo kết luận, thành phố thống nhất dừng nghiên cứu phương án lấy nước sông Hồng bổ cập cho sông Tô Lịch chạy dọc đường Võ Chí Công, đồng thời triển khai nghiên cứu phương án mới theo đề xuất của Sở Xây dựng và Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp.

Cụ thể, nguồn nước từ sông Hồng sẽ được dẫn theo hướng từ trạm bơm Thụy Phương đến Phạm Văn Đồng (qua kênh Thụy Phương hiện có), tiếp tục qua khu đô thị Tây Hồ Tây - vành đai 2,5 - đường Hoàng Quốc Việt ra sông Tô Lịch. Tuyến dẫn này dài khoảng 7 km, trong đó 3 km đi theo mương hở và 4 km đi theo cống hiện nay.

Ông Dương Đức Tuấn yêu cầu các đơn vị liên quan nghiên cứu kỹ cao độ, chất lượng nguồn nước để bảo đảm bổ cập ổn định cho sông Tô Lịch, duy trì dòng chảy và tạo cảnh quan hai bên mương Thụy Phương.

Các đơn vị tiếp tục rà soát, xử lý các điểm giao cắt, bảo đảm khả năng kết nối với dự án thoát nước và hồ điều hòa trong lưu vực; hình thành tuyến kênh đa chức năng kết hợp thiết kế cảnh quan đô thị hai bên mương Thụy Phương, đồng thời khớp nối với Dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết công viên hai bên sông Tô Lịch đang được nghiên cứu.

Sở Xây dựng Hà Nội được giao chủ trì, rà soát và tham mưu để thành phố ban hành lệnh xây dựng công trình khẩn cấp Dự án cải tạo tuyến kênh Thụy Phương, vừa bổ cập nước cho sông Tô Lịch, vừa kết hợp nạo vét sông Tô Lịch nhằm làm sạch môi trường lòng sông và tăng dung tích chứa mùa mưa.

Hiện nay, TP. Hà Nội tiếp tục triển khai các giải pháp cải thiện môi trường, hướng tới mục tiêu “hồi sinh” dòng sông - Ảnh: Đức Bách.

Cuối năm 2024, TP. Hà Nội khởi động các dự án “hồi sinh” sông Tô Lịch. Đầu tháng 1/2025, TP. Hà Nội đề xuất Thủ tướng cho phép xây dựng công trình khẩn cấp bổ cập nước từ sông Hồng vào Tô Lịch, tổng mức đầu tư khoảng 550 tỷ đồng từ ngân sách thành phố. Phương án này dự kiến xây tuyến ống dài hơn 5 km, lấy nước từ sông Hồng xuyên qua đê, chạy dọc đường Võ Chí Công và đổ vào đầu sông Tô Lịch tại nút giao Hoàng Quốc Việt.

Để kịp thời “hồi sinh” sông Tô Lịch trước ngày 2/9, thành phố đã triển khai giải pháp tạm thời lấy nước từ hồ Tây bổ sung. Đến đầu tháng 9, Hà Nội hoàn thành việc bổ cập nước từ nguồn nước thải sau xử lý tại Nhà máy Yên Xá, công suất khoảng 230.000m³/ngày đêm. Nguồn nước này kết hợp với nước hồ Tây giúp duy trì mực nước sông Tô Lịch ở mức 3,5 m, bảo đảm cảnh quan, hệ sinh thái và hỗ trợ tiêu thoát nước khi có mưa lớn. Ngoài ra, đập dâng tại cầu Quang cũng hoàn thành, giữ nước ổn định trên sông.

Sông Tô Lịch dài 13,4 km, bắt đầu từ mương Nghĩa Đô (Hoàng Quốc Việt) và chảy ra sông Nhuệ qua đập Thanh Liệt hoặc sông Hồng qua trạm bơm Yên Sở. Vốn là chi lưu của sông Hồng, nhiều năm qua Tô Lịch bị ô nhiễm do gián đoạn nguồn bổ cập, chủ yếu nhận nước thải, nước mưa và một phần nước từ hồ Tây.

Hiện nay, TP. Hà Nội tiếp tục triển khai các giải pháp cải thiện môi trường sông như thu gom nước thải, nạo vét lòng sông, chỉnh trang kè, vệ sinh hai bờ và nghiên cứu dự án xây dựng công viên hai bên sông Tô Lịch.

Đức Bách