Hà Nội bứt phá xuất nhập khẩu, giữ vững vai trò trụ cột kinh tế

Hoạt động sản xuất tại Tổng Công ty May 10. Ảnh: Khắc Kiên

Xuất khẩu tăng tốc, nhiều ngành hàng bứt phá

Trong bức tranh kinh tế thế giới đầy biến động, từ xung đột thương mại, hàng rào phi thuế quan đến yêu cầu tiêu chuẩn môi trường khắt khe, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng vẫn ghi dấu ấn ấn tượng. TP đã duy trì được đà tăng trưởng mạnh mẽ, góp phần khẳng định vai trò một trong những động lực then chốt của nền kinh tế quốc gia.

Theo số liệu của Thống kê Hà Nội, chỉ trong tháng 9/2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 1,892 tỷ USD, tăng 1,1% so với tháng trước và tăng tới 30,9% so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, cả khu vực kinh tế trong nước và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đều ghi nhận sự tăng trưởng đồng đều.

Một loạt ngành hàng đã ghi dấu bứt phá ngoạn mục: Máy móc thiết bị, phụ tùng đạt 322 triệu USD, tăng tới 72%. Phương tiện vận tải và phụ tùng tăng 65%, đạt 265 triệu USD. Máy vi tính, hàng điện tử và linh kiện đạt 286 triệu USD, tăng 37,4%. Dệt may tăng 27,6%, đạt 242 triệu USD. Giày dép và sản phẩm từ da tăng 50%. Gỗ và sản phẩm gỗ tăng 39%.

Sự tăng trưởng này cho thấy cấu trúc hàng hóa xuất khẩu của Hà Nội đang chuyển dịch theo hướng tích cực, giảm dần sự phụ thuộc vào nguyên liệu thô, tăng tỷ trọng các sản phẩm công nghiệp chế biến, chế tạo có giá trị gia tăng cao.

Tuy vậy, vẫn có những “điểm trừ” khi hàng nông sản giảm gần 20% và xăng dầu giảm hơn 40% so với cùng kỳ, phản ánh khó khăn trong lĩnh vực xuất khẩu nguyên liệu cơ bản trước các biến động thị trường.

Ước tính quý III/2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Hà Nội đạt 5,641 tỷ USD, tăng 3,4% so với quý II và tăng 9,5% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng năm nay, kim ngạch xuất khẩu đạt 15,7 tỷ USD, tăng 12,1% so với cùng kỳ 2024. Trong đó: Khu vực kinh tế trong nước đạt 8,8 tỷ USD, tăng 7,1%. Khu vực FDI đạt 6,9 tỷ USD, tăng 19%.

Những nhóm hàng xuất khẩu chủ lực tiếp tục duy trì tốc độ cao như máy móc, phương tiện vận tải, hàng điện tử, dệt may và giày dép. Đây là tín hiệu tích cực, cho thấy Hà Nội đang tận dụng tốt các cơ hội từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nhập khẩu duy trì đà tăng, đáp ứng nhu cầu sản xuất

Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu của Hà Nội cũng tăng trưởng mạnh mẽ. Tháng 9/2025, nhập khẩu đạt 4,02 tỷ USD, tăng 29,4% so với cùng kỳ năm trước. Khu vực kinh tế trong nước chiếm ưu thế với hơn 3,2 tỷ USD, trong khi khu vực FDI đạt 776 triệu USD.

Các nhóm hàng nhập khẩu lớn phản ánh nhu cầu đầu vào cho sản xuất, gồm: Máy móc, thiết bị, phụ tùng đạt 868 triệu USD, tăng 42,4%. Máy vi tính, điện tử và linh kiện tăng tới 66,6%. Phương tiện vận tải và phụ tùng tăng gần gấp đôi (81,8%). Xăng dầu đạt 335 triệu USD, tăng 41,4%.

Điều này cho thấy nền sản xuất trong nước đang mở rộng, đòi hỏi khối lượng lớn nguyên liệu và thiết bị nhập khẩu để đáp ứng. Tuy nhiên, một số nhóm hàng nhập khẩu lại giảm như sắt thép, vải và hàng điện gia dụng, phản ánh sự điều chỉnh trong cơ cấu nhu cầu.

Ước tính quý III, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Hà Nội đạt 12,1 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng năm 2025, kim ngạch nhập khẩu đạt 34,3 tỷ USD, tăng 14,5%. Trong đó: Khu vực kinh tế trong nước đạt 28 tỷ USD, tăng 12,1%. Khu vực FDI đạt 6,3 tỷ USD, tăng 26%.

Những nhóm hàng nhập khẩu lớn nhất trong 9 tháng gồm máy móc thiết bị (6,9 tỷ USD), phương tiện vận tải (2,8 tỷ USD), hàng điện tử (2,6 tỷ USD) và sắt thép (1,7 tỷ USD). Các con số này cho thấy sản xuất công nghiệp đang là động lực chính kéo theo nhu cầu nhập khẩu tăng.

Đáng chú ý, một số mặt hàng nhập khẩu lại giảm đáng kể như xăng dầu (giảm 11,8%) và ngô (giảm 13,1%), phần nào phản ánh tác động từ giá cả thế giới và xu hướng chuyển đổi năng lượng, tiêu dùng trong nước.

Với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng năm 2025 đạt 50 tỷ USD, tăng 13,7% so với cùng kỳ, Hà Nội tiếp tục khẳng định vị thế đầu tàu trong thương mại quốc tế của cả nước.

Sự cân bằng giữa tăng trưởng xuất khẩu và nhập khẩu không chỉ cho thấy năng lực sản xuất và xuất khẩu của doanh nghiệp Thủ đô, mà còn phản ánh nhu cầu lớn về nguyên liệu, máy móc để phục vụ công nghiệp hóa và hiện đại hóa.

Trong bối cảnh thế giới đầy biến động, kết quả này minh chứng cho khả năng thích ứng, bản lĩnh và sự chủ động của Hà Nội trong việc khai thác cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do, đồng thời kiên định mục tiêu phát triển kinh tế bền vững.

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, Hà Nội vẫn đứng trước thách thức không nhỏ: sự phụ thuộc vào một số ngành hàng chủ lực, rủi ro từ biến động thương mại toàn cầu và yêu cầu ngày càng cao về tiêu chuẩn xanh, bền vững.

Do đó, chiến lược sắp tới không chỉ tập trung mở rộng thị trường, mà còn phải nâng cao chất lượng sản phẩm, đẩy mạnh chuyển đổi số, đổi mới công nghệ và xây dựng thương hiệu quốc tế cho hàng hóa của Thủ đô.

Với nền tảng đã đạt được, Hà Nội hoàn toàn có cơ sở để tự tin bước vào giai đoạn hội nhập sâu rộng, tiếp tục là trụ cột tăng trưởng của đất nước và đóng góp quan trọng vào ổn định kinh tế vĩ mô.

Nguyễn Đăng