Hà Nội - 15 năm hành trình đổi mới nông thôn

Một tuyến đường giao thông tại xã Thanh Trì (TP Hà Nội)

Tổ chức thực hiện đồng bộ, hiệu quả

Hà Nội nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới. Chính vì vậy, trong gần 15 năm qua, đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là các tầng lớp Nhân dân, để đưa Chương trình thấm nhuần vào cuộc sống.

Thành ủy Hà Nội các khóa XV, XVI, XVII đã ban hành các Chương trình hành động toàn khóa, để tập trung chỉ đạo tổ chức triển khai từ TP đến cơ sở. Quán triệt chủ trương, tinh thần chỉ đạo của Thành ủy, UBND TP Hà Nội đã ban hành nhiều kế hoạch để thực hiện xuyên suốt theo 3 giai đoạn.

Cụ thể, giai đoạn 1 (2010-2015), TP đã dồn lực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ (điện, đường, trường học, trạm y tế, thiết chế văn hóa…) ở khu vực nông thôn, đặc biệt là các xã còn nhiều khó khăn (sau khi Hà Nội mở rộng địa giới hành chính Thủ đô).

Bước sang giai đoạn 2 (2016-2020), TP tập trung chỉ đạo đẩy mạnh phát triển nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp hữu cơ; thúc đẩy các chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm; phát triển nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm.

Đến giai đoạn 3 (2021-2025), sau 2 năm dịch bệnh Covid-19, trên cơ sở Bộ tiêu chí của Trung ương, Hà Nội đã chủ động xin ý kiến của một số bộ, ngành Trung ương để lựa chọn và xây dựng một số tiêu chí cao hơn theo hướng gắn với định hướng phát triển đô thị, làm cơ sở để chỉ đạo các địa phương trong đầu tư, xây dựng nông thôn mới.

Phó Chánh Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng nông thôn mới Hà Nội Ngọ Văn Ngôn cho biết, trong 15 năm qua, dù ngân sách có những khó khăn nhất định, tuy nhiên, Thành ủy - HĐND - UBND TP Hà Nội luôn nhất quán chủ trương, ưu tiên đầu tư nguồn lực thỏa đáng để thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Thống kê từ năm 2010 đến nay, tổng nguồn vốn mà TP đã huy động để thực hiện Chương trình là trên 185.000 tỷ đồng. Nguồn lực được sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, cùng định hướng đầu tư có trọng tâm, trọng điểm đã góp phần thay đổi căn bản, toàn diện diện mạo nông thôn trên địa bàn Hà Nội.

Hà Nội đón bằng công nhận hoàn thành xây dựng nông thôn mới cấp Thành phố.

Kết quả toàn diện trên nhiều lĩnh vực

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền từ Trung ương, TP đến cơ sở, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và đặc biệt là sự đồng lòng, chung sức của người dân, Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn Hà Nội đã đạt được những kết quả tích cực.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Xuân Đại cho biết, tháng 6/2025, Hà Nội đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới cấp Thành phố, về đích sớm trước 1 năm chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP lần thứ XVII.

Hà Nội cũng luôn được Trung ương nhìn nhận, đánh giá là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước trong phong trào xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Các chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới hàng năm đều vượt kế hoạch đề ra.

Kinh tế nông thôn duy trì được tốc độ tăng trưởng khá. Quan hệ sản xuất trong nông nghiệp tiếp tục được đổi mới. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được tăng cường. Các hoạt động văn hóa - xã hội, thể thao có chuyển biến tiến bộ.

Bản sắc văn hóa được giữ gìn, tạo sức mạnh nội sinh cho sự phát triển bền vững. Chính trị - xã hội và quốc phòng - an ninh được đảm bảo. An sinh xã hội được chăm lo.

Sau 15 năm xây dựng nông thôn mới, mức chênh lệch thu nhập giữa khu vực nông thôn và thành thị được thu hẹp từ 1,73 lần còn 1,47 lần; thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt hơn 75 triệu đồng/năm (thành thị là 107,9 triệu đồng/năm), gấp 1,4 lần năm 2020.

Đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện và nâng cao. Diện mạo nông thôn đổi thay từng ngày, trở thành những miền quê đáng sống.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền thăm gian hàng tại một sự kiện xúc tiến thương mại nông sản Hà Nội năm 2025.

Phát triển nông nghiệp hiện đại, nông thôn giàu bản sắc

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP Hà Nội khóa XVIII (nhiệm kỳ 2025-2030) tiếp tục khẳng định vai trò đặc biệt quan trọng của nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong tiến trình phá triển của Thủ đô và đất nước.

Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh quan điểm, mục tiêu phát triển nông nghiệp theo hướng đô thị - sinh thái, kiến tạo nông thôn hiện đại - giàu bản sắc, và xây dựng tầng lớp nông dân văn minh trong giai đoạn mới.

Để đạt được mục tiêu trên, Báo cáo chính trị, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII đã đề ra một loạt định hướng giải pháp phát triển nông nghiệp, nông thôn, hướng đến mục tiêu quan trọng và xuyên suốt là tiếp tục chăm lo ngày một tốt hơn cho đời sống của người dân khu vực nông thôn.

Theo đó, trong giai đoạn 2025-2030, Hà Nội sẽ thúc đẩy phát triển nông nghiệp công nghệ cao có chọn lọc. Nghiên cứu bảo tồn, phục hồi, duy trì, phát triển các sản phẩm nông nghiệp truyền thống gắn với lịch sử của Thủ đô.

Cùng với phát triển nông nghiệp theo hướng đô thị - sinh thái, Hà Nội sẽ tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm phát triển nông thôn mang bản sắc Thủ đô về mọi phương diện: cơ sở vật chất, văn hóa, lối sống, lao động việc làm và môi trường sản xuất.

Từng bước chuyển vùng nông thôn từ vai trò “hậu cần đô thị” thành vành đai xanh, thông minh, sinh thái; tích hợp hài hòa giữa sản xuất nông nghiệp an toàn, công nghệ cao, xanh, sạch, bảo tồn sinh thái, cảnh quan tự nhiên với lưu giữ giá trị văn hóa làng xã truyền thống.

Xây dựng khu vực nông thôn Hà Nội theo hướng mô hình làng nông nghiệp đô thị có không gian sống trong lành - sinh thái với các tiêu chí tiệm cận với tiêu chí của đô thị. Đồng thời, phát triển một số không gian văn hóa nông thôn mang đậm nét văn hóa truyền thống, đặc sắc của vùng đồng bằng Bắc Bộ.

Khẳng định kết quả xây dựng nông thôn mới của Hà Nội là thành quả xứng đáng, một dấu mốc quan trọng trong tiến trình phát triển Thủ đô, Phó Chánh Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương Phương Đình Anh đề nghị cấp ủy, chính quyền TP tiếp tục rà soát quy hoạch; xây dựng quy hoạch chi tiết để vừa làm mới, vừa giữ được bản sắc văn hóa, những nét truyền thống ở những miền quê.

Về phía cấp ủy, chính quyền các cấp, cần tiếp tục làm tốt công tác dân vận; đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền để các tầng lớp Nhân dân hiểu rõ chủ trương; từ đó tích cực tham gia vào công cuộc xây dựng nông thôn mới, kiến tạo nông thôn thành những miền quê đáng sống.

Phó Chánh Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương Phương Đình Anh dẫn lời Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Trong suốt chặng đường 15 năm xây dựng nông thôn mới đã qua, dân vận khéo đã, đang khẳng định là yếu tố rất quan trọng đối với thành quả chung. Và đây vẫn sẽ là giải pháp trọng tâm trong công cuộc kiến tạo những miền quê đáng sống không chỉ ở Hà Nội, mà còn trên phạm vi cả nước.

Tùng Nguyễn