Góp ý dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng: Phát triển kinh tế gắn liền với bảo vệ môi trường

Các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV với kết cấu, nội dung có nhiều đổi mới đã thể hiện tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá khách quan tình hình, trên cơ sở đó đề ra hệ quan điểm chỉ đạo, mục tiêu phát triển đất nước, các định hướng, nhiệm vụ trọng tâm và các giải pháp đột phá để phát triển nhanh và bền vững đất nước, thể hiện khát vọng vươn mình mạnh mẽ của cả dân tộc trong kỷ nguyên mới.

PGS-TS Bùi Thị An

Dự thảo Báo cáo chính trị đã bổ sung nội dung bảo vệ môi trường cùng với phát triển kinh tế, xã hội là nhiệm vụ trung tâm. Việc bổ sung bảo vệ môi trường cùng với phát triển kinh tế, xã hội là nhiệm vụ trung tâm trong dự thảo văn kiện Đại hội XIV đánh dấu một bước phát triển nhận thức sâu sắc và vững chắc về phát triển bền vững dựa trên 3 trụ cột: Kinh tế, xã hội và môi trường. Điều này thể hiện cam kết chiến lược, đặt sinh thái môi trường làm thước đo trong mỗi chính sách phát triển.

PGS-TS Bùi Thị An, Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển cộng đồng, nguyên đại biểu Quốc hội khóa XIII, đã góp ý cho dự thảo văn kiện Đại hội XIV của Đảng.

Với góc nhìn chuyên gia môi trường cùng với kinh nghiệm công tác tại cơ quan lập pháp nhiều năm, bà Bùi Thị An đã đưa ra góc nhìn về một số vấn đề như phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, phát triển khoa học - công nghệ, .

PGS-TS Bùi Thị An nhận định dự thảo văn kiện lần này ngắn gọn, súc tích nhưng bao quát toàn diện các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và môi trường. Đặc biệt, bà nhấn mạnh tinh thần phát triển bền vững và khát vọng đưa đất nước tiến lên hiện đại, tự cường đã được thể hiện xuyên suốt trong dự thảo Báo cáo chính trị.

"Báo cáo chính trị dành một phần quan trọng cho nội dung hoàn thiện đồng bộ thể chế, phát triển nhanh và bền vững. Đây là bước tiến lớn về tư duy phát triển, khác hẳn cách tiếp cận của nhiều năm trước"- bà Bùi Thị An nói.

Hệ thống giao thông công cộng cần được xây dựng đồng bộ, hiện đại

Vị chuyên gia ấn tượng khi dự thảo Báo cáo chính trị đã gắn liền phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường, nhấn mạnh mô hình kinh tế xanh - phát triển xanh hướng tới tương lai bền vững. "Đó là tầm nhìn chiến lược, không chỉ đáp ứng yêu cầu trong nước mà còn phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã tham gia, đặc biệt tại COP26"- bà An đánh giá.

Từ góc nhìn chuyên gia môi trường, PGS-TS Bùi Thị An khẳng định phát triển xanh không phải là khẩu hiệu mà cần được hiểu toàn diện qua bốn cấu phần không thể tách rời. Kinh tế xanh là sản xuất và tiêu dùng thân thiện môi trường, tiết kiệm tài nguyên, giảm thiểu chất thải. Quản trị xanh đòi hỏi quy hoạch minh bạch, thể chế pháp luật chặt chẽ, quản lý tài nguyên hiệu quả, chống tham nhũng tài nguyên.

Công nghệ xanh ưu tiên công nghệ sạch, giảm phát thải, hướng tới trung hòa carbon và chuyển giao công nghệ thân thiện môi trường. Xã hội xanh gắn với nâng cao chất lượng sống, giáo dục môi trường, y tế cộng đồng, đảm bảo hạnh phúc và công bằng xã hội. Bà nhấn mạnh, thiếu một cấu phần, phát triển xanh sẽ không bền vững, cả bốn phải song hành, bổ trợ lẫn nhau.

PGS-TS Bùi Thị An đề nghị kinh tế tuần hoàn phải được xác định là mục tiêu rõ ràng, có chỉ tiêu cụ thể trong văn kiện Đại hội XIV. "Có kinh tế tuần hoàn, chúng ta mới giảm phát thải, tiết kiệm tài nguyên, tăng nguồn thu ngân sách và phát triển bền vững. Đây không chỉ là vấn đề môi trường mà còn là bài toán kinh tế quốc gia"- bà nêu rõ.

Bên cạnh đó, kinh tế tuần hoàn sẽ giúp giảm áp lực tài nguyên thông qua tái chế, tái sử dụng, kéo dài vòng đời sản phẩm; tăng thu ngân sách từ thuế tài nguyên, phí môi trường, doanh thu từ công nghệ tái chế; tạo việc làm xanh trong ngành tái chế, năng lượng tái tạo, nông nghiệp hữu cơ; đồng thời nâng cao vị thế quốc tế khi đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu của Liên minh Châu Âu (EU), Mỹ về sản phẩm carbon thấp.

Các vấn đề dân sinh đô thị như ùn tắc giao thông, úng ngập, ô nhiễm không khí phải được giải quyết dưới góc nhìn kinh tế xanh toàn diện. Theo bà An, muốn có phương tiện giao thông xanh thì phải có hạ tầng xanh đồng bộ, phát thải thấp, trong đó giao thông công cộng cần đầu tư hệ thống xe buýt điện, tàu điện ngầm…

PGS-TS Bùi Thị An kiến nghị nội dung về môi trường, giao thông xanh và phát triển bền vững phải được cụ thể hóa thành các chủ trương lớn trong Văn kiện Đại hội, xây dựng kế hoạch hành động chi tiết ở từng cấp từ trung ương đến cấp xã, gắn với lộ trình rõ ràng, có chỉ tiêu định lượng, phân định trách nhiệm cụ thể cho từng cơ quan, địa phương.

Minh Chiến