Gỡ vướng mắc về sử dụng chỉ dẫn bảo hộ nhãn hiệu trên sản phẩm nhập khẩu

Vừa qua, trong quá trình làm thủ tục hải quan nhập khẩu hàng hóa, một số doanh nghiệp gặp vướng mắc liên quan đến sử dụng chỉ dẫn hàng hóa bảo hộ nhãn hiệu trên sản phẩm nhập khẩu.

Theo Cục Hải quan, thủ tục đề nghị kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu có yêu cầu bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp thực hiện theo khoản Điều 6 và Điều 7 của Thông tư 13/2015/TT-BTC (sửa đổi, bổ sung tại Thông tư 13/2020/TT-BTC của Bộ Tài chính).

Hoạt động tại Chi cục Hải quan khu vực I. Ảnh: Châu Anh

Doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ đề nghị kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu có bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đến Cục Hải quan thông qua hệ thống dữ liệu điện tử hải quan.

Hồ sơ bao gồm đơn đề nghị mẫu theo quy định, văn bằng bảo hộ hoặc giấy tờ chứng minh quyền sở hữu trí tuệ hợp pháp tại Việt Nam, mô tả chi tiết hàng hóa cùng các chứng từ liên quan.

Sau khi tiếp nhận, trong vòng 20 ngày, Cục Hải quan sẽ thông báo chấp nhận hoặc không chấp nhận đề nghị kiểm tra, giám sát. Nếu được chấp nhận, cơ quan hải quan sẽ tiến hành kiểm tra, giám sát thực tế nhằm đảm bảo hàng hóa không vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Về việc sử dụng chỉ dẫn tình trạng bảo hộ nhãn hiệu trên sản phẩm nhập khẩu, theo quy định của Bộ Khoa học và Công nghệ, doanh nghiệp không được phép gắn dấu hiệu hoặc thông tin gây hiểu nhầm rằng sản phẩm đang được bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp tại Việt Nam khi thực tế không phải như vậy.

Ví dụ như ghi "nhãn hiệu đã được cấp văn bằng bảo hộ", "nhãn hiệu được bảo hộ", hoặc sử dụng ký hiệu mà sản phẩm chưa được cấp phép bảo hộ chính thức tại Việt Nam.

Tuy nhiên, nếu trên sản phẩm có ký hiệu kèm theo thông tin trung thực về tình trạng bảo hộ tại Việt Nam thì không bị coi là vi phạm.

Về hàng hóa nhập khẩu song song, Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2022) quy định rõ: chủ sở hữu đối tượng sở hữu công nghiệp và các tổ chức, cá nhân được trao quyền sử dụng hoặc quyền quản lý chỉ dẫn địa lý không có quyền cấm người khác nhập khẩu song song hàng hóa chính hãng đã được đưa ra thị trường ở nước ngoài.

Trường hợp này bao gồm việc sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí nhằm mục đích cá nhân, phi thương mại, nghiên cứu, thử nghiệm hoặc nhằm lưu thông, nhập khẩu, khai thác công dụng của sản phẩm do chủ sở hữu hoặc người được chuyển giao quyền sử dụng đưa ra thị trường nước ngoài, vào thị trường Việt Nam mà không được sự đồng ý của chủ sở hữu trong nước.

Hàng hóa nhập khẩu song song là hàng chính hãng, không phải hàng giả, hàng nhái hay hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ. Do vậy, các doanh nghiệp khi nhập khẩu hàng hóa song song cần lưu ý phân biệt rõ để tuân thủ đúng quy định, tránh bị xử lý nhầm do nghi ngờ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

"Sử dụng các chỉ dẫn về tình trạng bảo hộ nhãn hiệu trên sản phẩm nhập khẩu" nghĩa là việc ghi hoặc thể hiện trên nhãn sản phẩm nhập khẩu các thông tin, dấu hiệu thể hiện rằng nhãn hiệu đó đang được bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp tại Việt Nam.
Cụ thể, theo quy định hiện hành, doanh nghiệp không được phép sử dụng các chỉ dẫn gây hiểu nhầm rằng nhãn hiệu đã được cấp văn bằng bảo hộ độc quyền tại Việt Nam nếu trên thực tế nhãn hiệu đó chưa được bảo hộ, đã bị hủy bỏ, chấm dứt hiệu lực hoặc hết thời hạn bảo hộ, hoặc mới chỉ đang trong quá trình đăng ký.

Các chỉ dẫn bị cấm gồm việc ghi các nội dung như "nhãn hiệu đã được cấp văn bằng bảo hộ độc quyền", "nhãn hiệu được bảo hộ", "nhãn hiệu thuộc độc quyền của...", hoặc sử dụng ký hiệu (biểu thị nhãn hiệu được bảo hộ tại Việt Nam) nếu không đúng sự thật. Tuy nhiên, nếu sản phẩm có ký hiệu kèm theo thông tin trung thực, chính xác về tình trạng bảo hộ tại Việt Nam thì không bị coi là vi phạm.

Mục đích của việc quy định này là để tránh gây nhầm lẫn, hiểu sai cho người tiêu dùng về quyền sở hữu và tình trạng bảo hộ của nhãn hiệu trên thị trường Việt Nam.

Ngoài ra, đối với hàng hóa nhập khẩu song song (hàng chính hãng đã được đưa ra thị trường nước ngoài), luật cũng có quy định rõ ràng về quyền lưu thông mà không bị cấm do quyền sở hữu công nghiệp trong nước, miễn là không vi phạm các quyền hợp pháp khác.

Hồng Vân