Gỡ vướng cho các chương trình mục tiêu quốc gia khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7, trên cơ sở báo cáo của các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương, Bộ Tài chính đã tổng hợp và báo cáo Chính phủ về tình hình thực hiện 3 Chương trình mục tiêu quốc gia 7 tháng đầu năm 2025.

Thời gian qua, bên cạnh nỗ lực triển khai đồng bộ mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đảm bảo vận hành thông suốt, liên tục, hiệu quả, các chủ chương trình, các Bộ đã giải đáp, hướng dẫn về thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia bằng văn bản và thông qua đường dây nóng đối với các vướng mắc, kiến nghị của địa phương trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.

Các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương đã tích cực triển khai các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Lãnh đạo Chính phủ và đạt được những kết quả trọng tâm.

Cụ thể, về tình hình phân bổ, giải ngân vốn ngân sách nhà nước thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, bên cạnh 3 địa phương đã phân bổ 100% vốn đầu tư công thực hiện các chương trình (Ninh Bình, Hưng Yên, Đồng Tháp), còn nhiều địa phương chưa hoàn thành phân bố do các địa phương đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục đầu tư; hoặc đang trình Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua tại kỳ họp gần nhất; do thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, nên cần rà soát để phân bố số vốn nêu trên cho các chủ đầu tư mới.

Về một số khó khăn, trong tháng 7, các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương tập trung chủ yếu cho công tác kiện toàn và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chưa tập trung cho công tác phân bổ số vốn được giao bổ sung, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia.

Đối với các nguồn vốn mới được giao bổ sung, một số địa phương sau sáp nhập chưa kịp thời hoàn thiện thủ tục đầu tư phê duyệt dự án.

Các địa phương còn lúng túng trong triển khai thực hiện quy định, văn bản hướng dẫn của các Bộ, cơ quan trung ương liên quan đến phân định thẩm quyền, phân cấp phân quyền theo tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp.

Giải ngân thường xuyên vốn ngân sách trung ương thấp, khó có khả năng hoàn thành, có thể phải làm thủ tục hoàn trả do một số nguyên nhân như: Một số nội dung hỗ trợ của 2 Chương trình mục tiêu quốc gia không còn đối tượng hỗ trợ hoặc đối tượng theo dự tính ban đầu đã đủ điều kiện ra khỏi đối tượng hỗ trợ của chương trình; định mức hỗ trợ thực hiện một số nội dung thuộc các chương trình còn thấp, không khuyến khích các đối tượng tham gia thực hiện.