Gỡ 'thẻ vàng' IUU: Chạy đua ở chặng nước rút

Tăng cường cảnh báo, xử lý vi phạm

Thời gian qua, tỉnh ta đã tích cực triển khai công tác chống khai thác IUU và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn một số tồn tại chưa được giải quyết dứt điểm. Cụ thể là tình trạng mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên biển; nhiều tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên không cập cảng cá chỉ định để bốc dỡ hải sản...

Cán bộ Trạm Kiểm soát Biên phòng Bình Thạnh, xã Bình Sơn kiểm tra các thiết bị trên tàu cá trước khi cho xuất bến.

Chỉ còn 2 tháng nữa EC sẽ tới Việt Nam kiểm tra công tác chống khai thác IUU lần 5. Thời gian còn lại không nhiều, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tập trung thực hiện các nhiệm vụ để sớm giải quyết dứt điểm các tồn tại. Tính đến cuối tháng 7/2025, toàn tỉnh có 2.962 tàu lắp VMS, đạt gần 98% tổng số tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên.

Hiện còn 68 tàu chưa lắp VMS. Để quản lý chặt chẽ số tàu này, Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh đã lập danh sách và gửi các địa phương trong và ngoài tỉnh tăng cường giám sát. Hằng ngày, tổ xử lý thông tin dữ liệu của hệ thống giám sát tàu cá tỉnh lập danh sách tàu cá mất kết nối trên 6 giờ trên biển và tàu cá gần ranh giới vùng biển nước ngoài để kịp thời gọi điện liên lạc với chủ tàu, thuyền trưởng, yêu cầu kiểm tra kết nối của thiết bị và báo cáo vị trí, không được vượt qua ranh giới cho phép.

Đồng thời, các đơn vị chức năng cũng kiên quyết xử lý các tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên không cập cảng chỉ định để bốc dỡ hải sản. Đại úy Lưu Thành Luân - Trạm trưởng Trạm Kiểm soát Biên phòng Bình Thạnh, xã Bình Sơn cho hay, đơn vị đã thành lập các tổ công tác, thường xuyên kiểm tra, kiểm soát tại bến cá Bình Thạnh, duy trì nghiêm công tác bốc dỡ thủy sản. Đối với tàu cá, tàu câu mực có chiều dài từ 15m trở lên tuyệt đối không được bốc dỡ hải sản tại bến cá Bình Thạnh mà phải về cảng cá chỉ định để bán sản phẩm. Từ đầu năm 2025 đến nay, trạm đã xử lý một số trường hợp chủ tàu không chấp hành quy định trong việc cập cảng chỉ định để bốc dỡ hải sản.

Kiểm soát tốt tàu cá

Từ đầu tháng 7/2025 đến nay, Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh đã phối hợp UBND các xã, phường ven biển và đặc khu Lý Sơn rà soát, cung cấp thông tin về số căn cước công dân, số điện thoại của chủ tàu cá để thực hiện nhập liệu bổ sung trên phần mềm Cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VnFishbase). Theo đó, đến cuối tháng 7/2025, đã cập nhật 4.838/4.911 tàu, đạt tỷ lệ 98,47%; số tàu chưa cập nhật là 75 tàu (1,53%). Danh sách tàu cá chưa cấp giấy phép, chưa đăng kiểm, chưa lắp đặt thiết bị VMS đã được chi cục gửi đến các địa phương để cán bộ cấp cơ sở theo dõi, quản lý, giám sát vị trí neo bờ, tình trạng hoạt động, đảm bảo tàu cá chưa đủ điều kiện không tham gia khai thác thủy sản trên biển.

Tàu cá cập cảng cá Tịnh Kỳ, xã Tịnh Khê để bốc dỡ hải sản.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh Tạ Ngọc Thi cho biết, vấn đề hiện nay là phải quản lý được tàu cá (bao gồm tàu cá nằm bờ cũng như hoạt động trên biển) và kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm. Đối với tàu cá đi đánh bắt nhiều năm không về địa phương, tỉnh đã phối hợp với Bộ Quốc phòng, Cục Thủy sản và Kiểm ngư tăng cường kiểm tra, xử lý trên biển.

Nhờ đó, đã xử lý được nhiều trường hợp tàu cá của tỉnh vi phạm về Luật Thủy sản 2017, bao gồm chống khai thác IUU. Hiện cơ quan chức năng đang xác minh, xử lý thông tin về 1 trường hợp tàu giã cào đôi (2 tàu cá/12 ngư dân) của tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ. Công an tỉnh đã phối hợp với lực lượng biên phòng điều tra, xác minh xử lý hình sự đối với các chủ tàu, thuyền trưởng theo quy định.

Việc gỡ “thẻ vàng” IUU trong thời điểm hiện nay được xem là nhiệm vụ ưu tiên, cấp bách, cần khẩn trương triển khai quyết liệt, hiệu quả. Tỉnh đang nỗ lực giải quyết dứt điểm các tồn tại, hạn chế, quyết tâm cùng cả nước gỡ bỏ “thẻ vàng” IUU.

Bài, ảnh: HỒNG HOA