Giúp học sinh nhanh chóng trở lại nền nếp học tập

Giờ học tại Trường Tiểu học Vạn Thắng (xã Cổ Đô, Hà Nội).

Khó khăn khi học sinh quay lại trường

Theo thầy Nguyễn Phương Bắc, giáo viên Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Lâm Thao (Bắc Ninh), học sinh sau thời gian nghỉ hè thường quen với nhịp sinh hoạt tự do, thoải mái, nên khó thích nghi ngay với kỷ luật lớp học, thời khóa biểu chặt chẽ.

Tâm lý học sinh, nhất là khối đầu cấp, có thể bỡ ngỡ, lo lắng, dẫn đến thiếu tập trung trong giờ học. Một số em còn mải vui chơi, chưa có tinh thần học tập, thiếu dụng cụ học tập, sách vở chưa đầy đủ. Với học sinh lớn, có tình trạng ‘quên kiến thức cũ’ hoặc lơ là trong việc ôn tập, gây khó khăn cho việc tiếp thu kiến thức mới.”

Cũng chỉ ra khó khăn trong những ngày đầu học sinh quay trở lại trường, Cô Lê Thị Trường, giáo viên Trường Tiểu học Vạn Thắng (xã Cổ Đô, Hà Nội) cho rằng, học sinh thường còn tâm lý nghỉ ngơi, chưa quen lại với giờ giấc sinh hoạt và kỷ luật lớp học.

Một số em còn “quên” kiến thức cũ hoặc kỹ năng học tập bị gián đoạn. Các em dễ mất tập trung, ham chơi, khó ngồi yên lâu để nghe giảng. Nền nếp lớp học (xếp hàng, chuẩn bị bài, làm bài tập) chưa ổn định ngay.

Cô Lê Thị Trường và học trò.

Giải pháp ổn định tâm lý, giúp học sinh bắt nhịp học tập

Để tránh “sốc” sau kỳ nghỉ dài, nhiều giải pháp được giáo viên áp dụng. Cách làm được thầy Nguyễn Phương Bắc chia sẻ là tổ chức tuần sinh hoạt tập thể nhằm phổ biến nội quy, quy định của trường, tạo không khí thoải mái nhưng nghiêm túc để học sinh dần quen lại với nền nếp.

Đồng thời, kết hợp hoạt động trải nghiệm, trò chơi học tập: giúp học sinh chuyển đổi tâm lý nhẹ nhàng, không bị căng thẳng ngay từ buổi đầu. Quan tâm đến học sinh đầu cấp: giới thiệu môi trường mới, thầy cô mới, bạn bè mới để các em thấy gần gũi và yên tâm. Tăng cường động viên tinh thần: khích lệ, nêu gương những học sinh gương mẫu, kịp thời nhắc nhở nhẹ nhàng để các em vào nền nếp.

Các hoạt động đầu năm học cần được tính toán kỹ lưỡng. Lễ khai giảng đã được hướng dẫn tổ chức ngắn gọn trực tiếp và trực tuyến, trang trọng, tạo cảm giác hứng khởi, tự hào cho học sinh. Trong tuần đầu, có thể tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao, trò chơi dân gian trong tuần đầu giúp học sinh thoải mái, vui vẻ, gắn kết bạn bè.

Hoạt động hướng dẫn sử dụng sách giáo khoa mới, phương pháp học tập cũng cần thiết, giúp học sinh làm quen dần với cách học của năm học mới. Hoạt động trải nghiệm “ngày đầu tiên đến lớp” tạo dấu ấn đẹp trong ký ức học sinh, đặc biệt là học sinh lớp 1, lớp 6.

Với giáo viên, thầy Nguyễn Phương Bắc nhấn mạnh việc phân bổ hợp lý kế hoạch dạy học. Tuần đầu nên tập trung củng cố kiến thức cũ, rèn nền nếp, sau đó mới tăng dần tốc độ truyền đạt kiến thức.

Đồng thời, áp dụng phương pháp dạy học linh hoạt: lồng ghép hoạt động trải nghiệm, thảo luận nhóm để học sinh vừa học vừa chơi, tiếp thu tự nhiên.

Chú trọng giáo dục kỹ năng, thái độ học tập: tạo cho học sinh thói quen tự học, tinh thần trách nhiệm, từ đó việc học sẽ ổn định và hiệu quả hơn.

Theo dõi sát đối tượng học sinh: kịp thời hỗ trợ những em còn yếu, tránh tình trạng “hẫng’ kiến thức ngay từ đầu năm. Đặt trọng tâm vào chất lượng lâu dài thay vì chạy theo “lượng kiến thức nhanh chóng’ trong những tuần đầu.

Cô Lê Thị Trường cũng triển khai cách tiếp cận mềm dẻo như trò chuyện, chia sẻ với học sinh về kỳ nghỉ hè, lắng nghe để tạo sự gắn kết trước khi đưa dần vào học tập. Giáo viên tổ chức những hoạt động nhẹ nhàng, trò chơi khởi động, sinh hoạt tập thể để tạo tâm thế vui vẻ. Sắp xếp thời khóa biểu, lượng bài học hợp lý trong tuần đầu, tránh quá tải. Kết hợp phụ huynh trong việc nhắc nhở, xây dựng lại thói quen học tập tại nhà.

Nên có các hoạt động ngoại khóa hoặc trò chơi học tập gắn với môn học để khơi gợi hứng thú. Tổ chức sinh hoạt tập thể, văn nghệ, thể thao để các em cảm thấy trường học là nơi vui tươi, thân thiện. Dành thời gian cho các hoạt động làm quen, củng cố kiến thức nền, rèn kỹ năng học tập thay vì chỉ chú trọng “chạy” chương trình. Kết hợp dạy học nhẹ nhàng với hoạt động trải nghiệm để các em vừa học, vừa chơi, dần ổn định tâm lý”.

“Khuyến khích giáo viên ôn tập, củng cố lại kiến thức cũ, khảo sát năng lực đầu năm để nắm rõ tình hình lớp học. Lập kế hoạch dạy học khoa học, phân bổ nội dung để vừa có thời gian củng cố, vừa đảm bảo tiến độ về sau. Tập trung rèn kỹ năng học tập, phương pháp tự học cho học sinh để các em chủ động hơn, giảm áp lực cho thầy cô. Đặt mục tiêu chất lượng dài hạn, coi trọng quá trình hình thành thói quen học tập bền vững thay vì chạy theo tiến độ sớm”, cô Lê Thị Trường chia sẻ.

Hải Bình