Giữ mã vùng trồng để ổn định thị trường xuất khẩu

Sầu riêng, thanh long, cà phê… những sản phẩm đang làm nên thương hiệu Lâm Đồng chỉ có thể đứng vững khi mỗi vùng trồng được quản lý nghiêm ngặt, minh bạch

Giám sát chặt để giữ uy tín hàng xuất khẩu

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Lâm Đồng, toàn tỉnh hiện có gần 1.000 mã số vùng trồng xuất khẩu với 39.363 ha và 338 mã cơ sở đóng gói được cấp phép. Trong đó, sầu riêng và thanh long là 2 sản phẩm chủ lực, chiếm tỷ trọng lớn nhất trong chuỗi xuất khẩu với 587 mã vùng thanh long 26.000 ha và 337 mã vùng sầu riêng với hơn 13.100 ha.

Thị trường xuất khẩu nông sản của Lâm Đồng gồm Trung Quốc, Úc, New Zealand, Mỹ, Thụy Sĩ, Nhật Bản và Hàn Quốc - những thị trường nổi tiếng khắt khe về tiêu chuẩn an toàn và truy xuất nguồn gốc. Để giữ được “tấm hộ chiếu xanh” này, mỗi vùng trồng phải được quản lý nghiêm ngặt từ quy trình sản xuất, sử dụng vật tư nông nghiệp đến đóng gói.

Trong năm qua, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã giám sát hơn 300 vùng trồng và cơ sở đóng gói trọng điểm. Qua kiểm tra, một số mẫu sầu riêng nhiễm kim loại nặng, trong đó có mẫu vượt ngưỡng cho phép. Cơ quan chuyên môn đã ban hành cảnh báo, yêu cầu khắc phục, đồng thời hướng dẫn người dân tuyệt đối không sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật chứa cadmium, chì. Ông Hà Ngọc Chiến - Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Lâm Đồng cho biết, một mẫu vượt ngưỡng có thể khiến cả lô hàng bị từ chối nhập khẩu. Giữ mã vùng trồng là giữ uy tín quốc gia, không chỉ của địa phương mà của cả ngành hàng.

Nâng cao nhận thức người sản xuất

Công ty TNHH Thương mại xuất nhập khẩu Nghiệp Xuân, ở phường Đông Gia Nghĩa đã được cấp mã cơ sở đóng gói và có vùng nguyên liệu hơn 100 ha với 6 mã vùng trồng sầu riêng. Công ty đang hoàn thiện hồ sơ để đề nghị cấp thêm một số mã vùng trồng mới tại địa phương nhằm mở rộng quy mô sản xuất và đáp ứng nhu cầu xuất khẩu. Ông Bùi Phú Tôn - Giám đốc Công ty Nghiệp Xuân cho biết, xây dựng vùng trồng không khó, vấn đề là phải thực hiện những quy tắc một cách tự nguyện và nghiêm túc. Làm được như thế thì sẽ không có chuyện nông sản bị trả lại vì rào cản kỹ thuật nào đó. Thậm chí, doanh nghiệp và nhà vườn còn có thể thương thảo, đưa ra giá bán cạnh tranh hơn khi xuất khẩu.

Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao, từ đầu năm đến nay, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã tổ chức nhiều hội nghị chuyên đề về quản lý chất lượng sầu riêng, hướng dẫn doanh nghiệp và nông dân truy xuất nguồn gốc điện tử, kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Tỉnh cũng đang xây dựng hệ thống quản lý vùng trồng và cơ sở đóng gói trên nền tảng số, cho phép cơ quan quản lý, hợp tác xã và doanh nghiệp cùng theo dõi, cập nhật và cảnh báo rủi ro theo thời gian thực hiện.

Song song đó, tỉnh Lâm Đồng phối hợp với Cục Bảo vệ thực vật và các doanh nghiệp chuẩn hóa quy trình lấy mẫu, đánh giá rủi ro theo chuẩn GAP, HACCP, tiến tới đồng bộ hóa dữ liệu mã vùng toàn quốc. Khi hoàn thành, mỗi mã vùng sẽ không chỉ “hợp lệ” mà còn có “hồ sơ minh bạch”, yếu tố then chốt giúp nông sản Việt Nam mở rộng thị trường. Thời gian tới, chi cục sẽ tăng cường giám sát, tập huấn, hỗ trợ doanh nghiệp và hợp tác xã trong quản lý mã vùng trồng, đồng thời nhân rộng mô hình liên kết sản xuất, xuất khẩu bền vững.

Trong bối cảnh châu Âu siết chặt quy định EUDR, yêu cầu truy xuất nguồn gốc toàn bộ chuỗi cung ứng, việc duy trì mã vùng đúng chuẩn chính là lời cam kết mạnh mẽ về sản xuất sạch, không gây mất rừng và tuân thủ tiêu chuẩn xanh toàn cầu.

Đức Hùng .