Giữ lửa học thuật kỷ nguyên số- Hành trình lan tỏa tri thức bằng tư duy sáng tạo

Từ chuyến xe buýt bốn tiếng mỗi ngày đến tấm bằng đại học sớm

Sinh ra và lớn lên tại TP. Hồ Chí Minh, Khánh Duy bắt đầu cuộc sống ở Mỹ từ khi còn học cấp ba. Ngay khi đặt chân đến đất nước mới, rào cản ngôn ngữ đã khiến cậu bị xếp vào những lớp học thấp hơn. Duy chia sẻ: “Thích nghi với môi trường học tập hoàn toàn mới là thử thách lớn, có lúc mình từng nghĩ đến việc từ bỏ do rào cản ngôn ngữ và văn hóa.” Duy cũng dành nhiều thời gian nghe Ted-talk và xem các sitcom như Big Bang Theory, phim Guardian of the Galaxy để cải thiện tiếng Anh hằng ngày.

Sau khi cải thiện được tiếng Anh và có được niềm tin từ trường cấp 3, Duy được phép đăng ký theo học song song các lớp thuộc chương trình đại học ở các cao đẳng cộng đồng vào năm lớp 10-12. Nhờ đó, sau khi tốt nghiệp, Duy bước vào chương trình năm ba ở trường USC khi mới 18 tuổi và tốt nghiệp sớm hơn hai năm so với bạn bè cùng trang lứa

Thời gian đại học USC không hề dễ dàng khi mỗi ngày Duy phải mất hơn hai tiếng đi xe buýt đến trường và mất thêm 2 tiếng để đi về. Có những đêm cậu phải ngủ lại trong thư viện hay các tòa nhà của trường vì không kịp về nhà. Nhưng giữa muôn vàn khó khăn ấy, Duy tìm được những người bạn cùng chí hướng như mình để giúp đỡ lẫn nhau. Ví dụ như Duy giúp các bạn học tập, hỗ trợ các dự án nhóm và đổi lại họ giúp chở Duy về nhà thay vì đi xe buýt. Các bạn của Duy đều là những người quay trở lại giảng đường khi đã ngoài 30, 40 tuổi, – trở thành nguồn động viên quý giá giúp cậu kiên định theo đuổi con đường học vấn.

Khánh Duy cùng bạn bè trong buổi tốt nghiệp.

“Vào lớp 12, mỗi tiết học về giải tích đại số tuyến tính, phương trình vi phân và vật lý đại cương ở cao đẳng đều khiến mình say mê. Đó chính là động lực để mình trụ lại được các lớp khó là vì đam mê được học cao và chứ không chỉ đơn thuần vì thành tích điểm số,” Khánh Duy tâm sự.

Học không phải để thi, mà học để thay đổi cuộc sống

Với Khánh Duy, học không chỉ đơn thuần là để vượt qua các kỳ thi hay đạt điểm số cao mà là hành trình khám phá tri thức và phát triển bản thân một cách bền vững. Khi học toán, Duy luôn tìm hiểu kỹ lưỡng nguồn gốc và bản chất của các kiến thức. Một ví dụ như khi học về Nhị thức Newton, Duy đã tìm tòi các tài liệu Latin cổ của chính Isaac Newton để check VAR và hiểu sâu tư duy lập luận của ông, để từ đó hiểu sâu và thấy được vẻ đẹp của nhị thức. Ngoài ra, Duy cũng đam mê nghiên cứu Toán lịch sử vì từ đây, cậu mới thấy được sự phát triển của nhân loại và cảm kích những giá trị mà các nhà toán học thời xa xưa đã nghiên cứu, góp phần tạo nên công nghệ của ngày hôm nay. Tư duy học tập này của Duy đều xuất phát từ việc học ở môi trường Mỹ, nơi mà đam mê, tò mò và tư duy phản biện được đặt lên đầu. Duy chia sẻ: “ Mong rằng mình có thể mang tinh thần học toán từ gốc rễ, bản chất và đam mê về Việt Nam trong tương lai.”

Khánh Duy ( thứ 3 từ phải vào) cùng đội tuyển Olympic Vật lý Việt Nam thi Quốc tế

Qua đó, Duy cũng gửi gắm một thông điệp sâu sắc: Giáo dục không chỉ là hành trình chuẩn bị cho những kỳ thi mà là con đường xây dựng tri thức vững chắc, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển xã hội. Đó là khát vọng không chỉ của riêng cậu, mà còn của nhiều bạn trẻ Việt Nam đang khao khát đổi mới giáo dục để đất nước ngày càng tiến xa hơn.

“Vật Lý Chill”- Nơi lan tỏa tri thức sống động thông qua công nghệ số

Ra đời trong thời gian đại dịch Covid19, “Vật Lý Chill” không chỉ đơn thuần là một kênh dạy học, mà còn là nơi Khánh Duy gửi gắm tâm huyết, sáng tạo để biến toán học từ khô khan, khó nhằn trở nên dễ hiểu, trực quan và tràn đầy sức sống. Mỗi video trên kênh đều được Duy tự tay lên ý tưởng, lập trình hoạt hình (animation) bằng Manim – thư viện Python nổi tiếng, vốn được truyền cảm hứng từ kênh 3Blue1Brown và Khan Academy. Công việc này đòi hỏi sự tỉ mỉ, công phu với hơn 100 tiếng làm việc cho một sản phẩm hoàn chỉnh – từ thiết kế hình ảnh, dựng animation, thu âm cho đến biên tập và nghiên cứu kỹ nội dung. Đằng sau mỗi video là cả một hành trình nghiên cứu và sáng tạo cách truyền tải nội dung không ngừng nghỉ.

“Với mình, học toán không chỉ là ghi nhớ công thức hay làm bài tập, mà là việc hiểu rõ bản chất vấn đề và câu chuyện đằng sau từng khái niệm. Mình luôn tự hỏi: Tại sao lại có đạo hàm? Đâu là động lực khiến các nhà khoa học phát minh ra nó? Mình muốn truyền tải những câu hỏi đó để học sinh không chỉ học mà còn biết cách khám phá và sáng tạo. Nhiều người bảo chỉ có các kênh nước ngoài mới dạy bản chất khoa học hay dạy trực quan, nhưng cuối cùng thì Vật Lý Chill cũng làm được. Dù ở đâu, mình cũng muốn làm một điều gì đó cho Việt Nam, dù là qua kênh Youtube nhỏ bé. ” Duy tâm sự.

Năm 2024, “Vật Lý Chill” chính thức đạt nút bạc Youtube với 140K subscribers và hơn 5 triệu views – đánh dấu bước trưởng thành sau chặng đường dài bền bỉ.Không đi theo lối mòn của một kênh luyện thi hay dạy học truyền thống, “Vật Lý Chill” tự định vị là một cộng đồng học STEM “chill” – đúng như tên gọi. Các nội dung được xây dựng đa dạng, không bó buộc vào một format cứng nhắc, từ các buổi livestream phỏng vấn tuyển Olympic Vật lý Việt Nam (2021, 2023, 2024), đến loạt video độc quyền phỏng vấn các tuyển thủ Olympic quốc tế ngành Toán – Vật lý.

Đặc biệt, hai video về “Đạo hàm” và “Tích phân” nhanh chóng gây tiếng vang lớn với hàng trăm nghìn lượt xem, nhiều bạn trẻ chia sẻ đã tìm lại được niềm yêu thích toán học qua các video này.

Không chỉ dừng lại ở đó, Khánh Duy đang từng bước mở rộng nội dung với các video thí nghiệm vật lý hài hước trên TikTok và hợp tác cùng các tổ chức nghiên cứu toán học trong nước để mang đến những chương trình học tập đa dạng, sinh động hơn. Trong thời gian sắp tới, Duy sẽ hợp tác cùng Viện Nghiên cứu Toán học (VIASM), tổ chức Projects in Mathematics and Applications (PiMA), để triển khai chuỗi mini game tương tác về Toán và Khoa học cho học sinh THPT trên mạng xã hội.

Giữa thời đại công nghệ dễ khiến việc học trở nên khô khan, Khánh Duy đã giữ lửa tri thức bằng chính trái tim nhiệt huyết của một người trẻ đam mê và khát khao đổi mới giáo dục theo cách riêng. Sự hiện diện của “Vật Lý Chill” như một minh chứng sống động cho thấy, với đam mê, sáng tạo và niềm tin vững chắc vào tri thức, thế hệ trẻ Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành người tiên phong mở ra một tinh thần học tập mới — học để thấu hiểu, để yêu thích, và để trưởng thành cùng khoa học.

Khánh Duy được mời về chia sẻ trong buổi talkshow tại trường THPT Chuyên Bình Long.

(Ảnh NVCC)

Diệu Yến