Giữ lửa Đảng, cảm hóa phạm nhân – Hành trình nhân văn ở Trại giam Huy Khiêm
Xây dựng Đảng là mạch nguồn sức mạnh, kim chỉ nam để cán bộ, chiến sĩ Trại giam Huy Khiêm vững vàng bản lĩnh, giữ kỷ cương và lan tỏa nhân văn. Từ đó, đơn vị không chỉ quản lý, giáo dục mà còn gieo hy vọng hoàn lương cho nhiều số phận lầm lỡ.

Phạm nhân Trại giam Huy Khiêm học đội hình, đội ngũ. Ảnh: Minh Hiếu
“Ngọn lửa” Đảng trong mặt trận đặc biệt
Thời gian qua, với phương châm “Đảng mạnh thì đơn vị mới vững”, Đảng ủy – Ban Giám thị Trại giam Huy Khiêm luôn xác định xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, là nền tảng để đơn vị hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ chính trị được giao. Đặc biệt, trong bối cảnh tình hình an ninh – chính trị trong khu vực và trên thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều thách thức với lực lượng công an, trong đó có các đơn vị trại giam. Do đó, Trại giam Huy Khiêm không chỉ làm tốt chức năng quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân, mà còn phải tiếp tục giữ gìn và phát huy “phẩm chất người đảng viên CAND” – kiên định, trung thành, gương mẫu, vì nhân dân phục vụ.
Trại giam là môi trường đặc thù – nơi không chỉ cần sự nghiêm minh về kỷ cương mà còn đòi hỏi sự nhân văn trong hành xử. Tại Trại giam Huy Khiêm, những người lính mang sắc phục CAND không chỉ “giữ” người mà còn “giữ” đạo lý, giữ niềm tin và gieo hy vọng hoàn lương. Đó là hình ảnh giữa những bức tường cao, hàng rào thép và cánh cổng khép kín, vẫn vọng lên tiếng hát từ lớp học xóa mù, tiếng giảng bài của cán bộ giáo dục.
Theo đó, trên nền tảng các Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) về xây dựng và chỉnh đốn Đảng, việc giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên luôn được duy trì thường xuyên. Các chi bộ thường xuyên gắn sinh hoạt Đảng với xử lý những vấn đề nóng tại đơn vị, nêu gương người tốt – việc tốt, đấu tranh với biểu hiện suy thoái, né tránh, ngại khó, thờ ơ trong công việc. Nhiều mô hình thi đua giữa các phân trại, đội nghiệp vụ đã trở thành cầu nối rèn luyện bản lĩnh chính trị, tăng cường tính chiến đấu trong nội bộ Đảng.
Một trong những điểm sáng là mô hình “Chi bộ không có cán bộ, chiến sĩ vi phạm kỷ luật” và “Chi bộ giúp phạm nhân cải tạo tiến bộ sớm ra trại” – những cách làm vừa mang ý nghĩa xây dựng nội bộ, vừa lan tỏa ra đối tượng quản lý cải tạo. Từ đây, phẩm chất chính trị và trách nhiệm của mỗi đảng viên càng được thử thách rõ nét hơn. Đó là niềm tin, lý tưởng, là sự vững vàng của những chiến sĩ thầm lặng nơi mặt trận đặc biệt – cải hóa con người.
Giữ vững Đảng – giữ vững niềm tin
Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước”, Đảng ủy đơn vị đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm siết chặt kỷ luật, kỷ cương từ trong tổ chức. Các buổi sinh hoạt chi bộ trở thành diễn đàn để trao đổi, tự soi, tự sửa một cách thẳng thắn, chân thành. Những buổi kiểm tra nội bộ định kỳ khơi dậy tinh thần trách nhiệm, để mỗi cán bộ thấy mình được giám sát, được đặt vào khuôn mẫu đạo đức.
Thời gian qua, hàng trăm lượt cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị đã được biểu dương vì những việc làm bình dị mà xúc động – một cái bắt tay đúng lúc với phạm nhân đang hoang mang, một đêm thức trắng để cấp cứu, điều trị cho phạm nhân lúc ốm đau, hay những buổi giáo dục kiên trì, nhẹ nhàng mà lay động được lương tri. Đặc biệt, mô hình “Tự soi – Tự sửa” đang được các chi bộ duy trì đều đặn hàng tháng, trở thành thước đo đạo đức, ý chí rèn luyện của mỗi đảng viên.

Đảng bộ cơ sở Trại giam Huy Khiêm tổ chức Hội thi “Bí thư Chi bộ giỏi”.
Với đặc thù tiếp xúc thường xuyên với mặt trái của xã hội, nguy cơ bị cám dỗ, lạm quyền, nhũng nhiễu có thể xảy ra. Hiểu rõ điều đó, Đảng ủy Trại giam Huy Khiêm luôn xác định: muốn lực lượng trong sạch thì phải bắt đầu từ trong Đảng, từ tổ chức Đảng mạnh và mỗi đảng viên gương mẫu. Phòng chống tiêu cực không chỉ là một phần của công tác nghiệp vụ, mà là cốt lõi của quá trình xây dựng Đảng từ gốc rễ. Công tác kiểm tra, giám sát được triển khai nghiêm túc, bài bản, đúng trọng tâm – đặc biệt tập trung vào những vị trí nhạy cảm, dễ xảy ra sai phạm. Hàng năm, Đảng ủy đơn vị đều xây dựng kế hoạch kiểm tra các mặt công tác sát với thực tế. Các chi bộ thực hiện sinh hoạt chuyên đề về phòng, chống sai phạm trong từng nhóm nhiệm vụ cụ thể.
Cùng với đó, đơn vị tiến hành rà soát, hoàn thiện và giám sát chặt các quy chế làm việc nội bộ. Mỗi đảng viên không chỉ tự quản lý mình mà còn giám sát đồng đội bằng tinh thần trách nhiệm trước tổ chức. Khi có dấu hiệu sai phạm, Đảng ủy đơn vị kiên quyết ngăn chặn, xử lý công tâm.
Công tác xây dựng Đảng tại Trại giam Huy Khiêm không khép kín trong nội bộ mà được gắn liền với công tác dân vận. Theo đó, với sự phối hợp chặt chẽ cùng chính quyền địa phương, hội đoàn thể, tổ chức xã hội, tạo nên một vành đai nhân văn trong công tác giáo dục, tái hòa nhập cộng đồng. Điển hình các mô hình như “Phạm nhân cải tạo tốt – Gia đình hạnh phúc”, “Câu lạc bộ hoàn lương”, “Liên kết ba bên: Trại giam – Chính quyền – Doanh nghiệp” đã trở thành cầu nối để từng phạm nhân, sau khi chấp hành án, không còn đơn độc giữa đời thường. Họ được tiếp cận với hỗ trợ tâm lý, việc làm, hòa nhập cộng đồng. Thành công của những mô hình ấy không chỉ thể hiện năng lực quản lý, mà còn là minh chứng cho một Đảng bộ có chiều sâu tư tưởng, có bản lĩnh chính trị, có tình người trong hành động. Bởi lẽ, xây dựng Đảng ở trại giam không chỉ để giữ vững kỷ cương trong bốn bức tường, mà còn để mở ra cánh cửa trở về, cho những số phận từng lầm đường lạc lối. Từ đó, cùng nhau viết tiếp hành trình cải tạo con người.
Box: Trại giam Huy Khiêm – thuộc Cục C10, Bộ Công an đóng trên địa bàn xã Tánh Linh, tỉnh Lâm Đồng (huyện Tánh Linh, Bình Thuận cũ), được thành lập trên cơ sở chuyển đổi từ Cơ sở giáo dục Huy Khiêm theo Quyết định số 1619/QĐ-BCA ngày 13/5/2011 của Bộ Công an, có 2 phân trại với quy mô giam giữ 2. 000 phạm nhân.
Trải qua 44 năm (1961 – 2025) xây dựng và trưởng thành, Trại giam Huy Khiêm đã được tặng thưởng các danh hiệu: Huân chương chiến công hạng Ba (1985); 6 năm đạt danh hiệu “Đơn vị Quyết thắng” (1986, 1987, 1988, 2010, 2011, 2019); nhiều năm đạt “Đơn vị tiên tiến”; Cờ thi đua của Tổng cục VIII (2018); 3 Cờ thi đua của Bộ Công an (2020, 2021, 2023); Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận tặng vì đã có thành tích xuất sắc trong việc tham gia các phong trào thi đua yêu nước tại địa phương.
Hoàng Minh Hiếu – cán bộ Trại giam Huy Khiêm