Giới trẻ Trung Quốc bùng nổ chi tiêu sau kỳ thi cao khảo

Học sinh tung những chiếc “mũ trưởng thành” lên không trung trong lễ trưởng thành. Ảnh: Chinadaily

Phần thưởng sau kỳ thi

Ngay sau kỳ thi tuyển sinh đại học quốc gia được ví như "cuộc chiến sinh tử" của học sinh Trung Quốc, hàng triệu bạn trẻ bước vào kỳ nghỉ hè với tinh thần giải tỏa căng thẳng và nhu cầu tiêu dùng bùng nổ.

Từ du lịch tự túc, sắm thiết bị công nghệ đến chăm sóc ngoại hình và khám phá bản thân, hiện tượng được gọi là “nền kinh tế hậu cao khảo” đang trở thành động lực đáng kể cho nền kinh tế.

Năm 2025, Trung Quốc ghi nhận kỷ lục 13,35 triệu thí sinh dự thi cao khảo. Ngay sau kỳ thi đầu tháng 6, nền tảng Trip.com báo cáo lượng đặt tour du lịch trong ba ngày từ 9-11.6 đã tăng 88% so với tuần trước.

Học sinh tốt nghiệp đổ về các điểm du lịch nổi tiếng như Bắc Kinh, Thành Đô, Tây An, Hàng Châu... trong những hành trình đánh dấu sự trưởng thành, không còn sách giáo khoa, không cần cha mẹ đi kèm.

Với nhiều bạn trẻ Trung Quốc, chuyến đi sau kỳ thi là cách khẳng định sự độc lập. Vé tàu, khách sạn đều tự đặt. Tại Trùng Khánh, hàng trăm học sinh leo đỉnh Tam Hiệp ngắm khung cảnh từng thấy trong sách. Nhiều địa phương tung khuyến mãi riêng cho học sinh tốt nghiệp để kích cầu du lịch.

Zhao Zhixing, 18 tuổi, từ Phúc Kiến, tự bay đến Bắc Kinh ngay sau kỳ thi: “Sau áp lực suốt ba năm học, tôi chỉ muốn thư giãn và nhìn thấy những thành phố khác nhau”. Cậu lên kế hoạch cả chuyến đi mà không nhờ đến cha mẹ.

Bên cạnh du lịch, các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng, laptop trở thành “quà hậu thi” phổ biến từ phụ huynh. JD Mall ở Trùng Khánh ghi nhận doanh số các sản phẩm này tăng 40–50% so với trước kỳ thi.

Các thiết bị đeo thông minh, sổ tay kỹ thuật số, tai nghe cũng bán chạy. Các nhà bán lẻ đua nhau mở chương trình khuyến mãi nhắm đến nhóm khách hàng vừa tốt nghiệp phổ thông.

Một phụ huynh họ Zhuang ở Tuyền Châu chia sẻ: “Con tôi thích chơi game, nhưng tôi mua cho cháu laptop không chỉ để giải trí mà còn phục vụ việc học đại học sau này”.

Trưởng thành bằng phong cách riêng

Xu hướng nâng cấp ngoại hình và sức khỏe cũng được giới trẻ hậu cao khảo đặc biệt quan tâm. Nhiều học sinh chọn học lái xe, chỉnh nha, phẫu thuật mắt, làm trắng răng… như cách chuẩn bị cho giai đoạn trưởng thành.

Dữ liệu từ nền tảng Meituan cho thấy: trong tuần đầu sau kỳ thi, đơn đặt phẫu thuật điều chỉnh thị lực tăng 108%, đơn chỉnh nha và làm đẹp tăng khoảng 30%.

Các phòng gym từ Bắc Kinh đến Trùng Khánh ghi nhận lượng thành viên mới tăng mạnh, chủ yếu là học sinh mới thi xong.

Tại một trung tâm thể hình ở khu vực mới Liangjiang (Trùng Khánh), số học viên tăng hơn 50% chỉ trong tháng 6. Các lớp boxing, Pilates, huấn luyện chức năng thu hút học viên trẻ.

Nhu cầu làm mới bản thân cũng thể hiện qua thời trang và phong cách. Một tiệm làm tóc tại Tây An cho biết lượng học sinh đến nhuộm tóc tăng vọt, nhiều em chọn kiểu dáng lấy cảm hứng từ truyện tranh hoặc thần tượng mạng. “Sau kỳ thi, các bạn muốn thể hiện cá tính riêng”, một nhân viên chia sẻ.

Không chỉ tiêu nhiều hơn, giới trẻ Trung Quốc cũng đang tiêu khác đi. Họ tìm kiếm sự đa dạng, chất lượng và trải nghiệm. Giáo sư Long Shaobo, Đại học Trùng Khánh, nhận định: “‘Nền kinh tế hậu cao khảo phản ánh rõ xu hướng tiêu dùng mới của giới trẻ và cho thấy họ đang dần trở thành lực lượng chi phối thị trường”.

Theo chuyên gia Xia Ri từ nhóm nghiên cứu Anbound, việc học sinh tự lên kế hoạch du lịch, tự đặt vé tàu, khách sạn hay tự học lái xe cho thấy họ đang chuyển từ vai trò người thụ hưởng sang người quyết định.

“Khi trở thành người tiêu dùng độc lập, họ thúc đẩy xu hướng tiêu dùng cá nhân hóa, đề cao trải nghiệm và chất lượng sống”, ông Xia Ri cho biết.

N.THANH