Giao tiếp lành mạnh là vừa cởi mở vừa giữ khoảng cách với đối phương

Giao tiếp lành mạnh khiến hai bên cùng thấy thoải mái khi trò chuyện. Ảnh: tVN.

Để giao tiếp lành mạnh, chúng ta cần có dũng khí để bắt đầu câu chuyện và đối mặt với những tình huống không thoải mái. Trong phần này cũng không có quan điểm gì quá lớn lao. Tuy nhiên, sự can đảm này đến từ sự linh hoạt chứ không phải từ sự cứng đầu, cố chấp, không chịu lùi bước.

Giao tiếp lành mạnh là quá trình hiểu thấu lẫn nhau và cùng nhau giải quyết các vấn đề trong một sơ đồ mối quan hệ phức tạp giữa con người với con người, nơi có vô số biến cố xuất hiện và lợi ích đan xen, luôn thúc đẩy và lôi kéo nhau. Vì vậy, càng phản ứng linh hoạt với tình huống thì khả năng đưa ra giải pháp sáng tạo càng cao. Thái độ linh hoạt không có nghĩa bạn là một kẻ nói dối, dễ thay đổi ý kiến hay một kẻ hèn nhát, dễ thỏa hiệp.

Mọi người đôi khi lại quá cố chấp, luôn muốn đi theo con đường riêng của mình hoặc đơn phương tiến lên ngay cả khi tình hình đã thay đổi. Tuy nhiên, linh hoạt là quyết định mạnh dạn từ bỏ sự thoải mái trong thói quen cũ và cởi mở để xem xét các lựa chọn sáng tạo. Và sự linh hoạt này đòi hỏi phải có dũng khí.

Trên đường trở về sau buổi hẹn hò với bạn gái, Sangwoo đã xảy ra tranh cãi với một đám con trai trong con hẻm nhỏ chật hẹp. Trong tình huống như thế này, liệu có cần phải thể hiện dũng khí để xông lên và chống trả không? Nếu đang ở một nơi tối tăm, hoang vắng mà phải chiến đấu với nhiều người đàn ông hung hăng thì kiên quyết chống trả chỉ là đang rước họa vào thân.

Lựa chọn tốt nhất ở đây có thể là rời đi càng nhanh càng tốt vì sự an toàn của bản thân và bạn gái. Suy nghĩ “bỏ chạy là hèn nhát” hoặc “luôn phải chiến đấu một cách kiêu hãnh hoặc giải quyết vấn đề thông qua đối thoại”, chính là một lối suy nghĩ cứng nhắc không xem xét tình hình.

Nếu cố chấp giữ thái độ này, có thể cậu ấy sẽ tự an ủi rằng mình phải “chiến đấu đến cùng”, nhưng nó có thể gây nguy hiểm không chỉ cho bản thân mà còn cho sự an toàn của bạn gái. Nếu sự an toàn là một giá trị quan trọng hơn việc bảo vệ tài chính hay “lòng tự trọng” bị bóp méo của bản thân, thì sự né tránh, bề ngoài có vẻ thụ động, lại là lựa chọn tốt nhất. Nếu đối phương hoặc ai đó bị hại, thì họ sẽ gặp khó khăn, cuối cùng có thể rơi vào tình huống mất tất cả.

Có thể sẽ có lúc chúng ta thực sự phải chiến đấu mà không nên lùi bước. Lúc đó, bạn cần suy nghĩ xem mình sẽ đạt được gì khi chiến đấu và đánh giá xem nó có xứng đáng hay không. Quyết định dũng cảm chính là quyết định linh hoạt chỉ chiến đấu ở mức cần thiết tùy theo sự thay đổi của tình hình.

Vậy còn vấn đề giữa các thành viên trong gia đình thì sao? Khi mối quan hệ càng trở nên thân thiết thì tâm lý cho đi càng nhiều và sự kỳ vọng vào đối phương càng nhiều, từ đó xâm phạm không gian riêng tư rồi gây tổn thương cho nhau. Nếu cứ ép buộc phải thu hẹp khoảng cách bằng cách nhấn mạnh vào sự quan tâm, sự ấm áp, ngược lại sẽ càng có nguy cơ xung đột và khó hàn gắn.

Chúng ta có nhiều lựa chọn hơn là cứ hết mực phân chia rạch ròi giữa việc tiếp tục hay kết thúc trong một mối quan hệ. Nếu lùi lại một bước và phản ứng linh hoạt với tình huống, “giữ khoảng cách an toàn trong một khoảng thời gian nhất định”, có thể sẽ trở thành một kiểu giao tiếp lành mạnh.

Giống như im lặng lắng nghe là một phần của cuộc trò chuyện, thì giữ khoảng cách cũng có thể được xem là một phương thức giao tiếp. Ý tưởng này xuất phát từ sự linh hoạt chứ không phải sự cố chấp. Phản ứng linh hoạt này phát triển thành sự tự tin và can đảm để bạn có thể đối mặt với sự khó chịu.

Angela Sen/ Light Books & NXB Phụ nữ Việt Nam