Giao thẩm quyền phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch tổng thể Thủ đô cho Chủ tịch Hà Nội

Sáng 11/12, với 431/435 đại biểu có mặt tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 91,12%) Quốc hội đã thông qua Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô.

Các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô

Theo đó, dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô là các dự án: Dự án đầu tư công theo quy định của Luật Đầu tư công, dự án PPP theo quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, dự án đầu tư kinh doanh theo quy định của Luật Đầu tư cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Đảng ủy Chính phủ, Ban chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội;

Dự án đầu tư công, dự án PPP đáp ứng tiêu chí dự án quan trọng quốc gia; dự án đầu tư công, dự án PPP sử dụng vốn ngân sách địa phương, nguồn vốn hợp pháp khác của địa phương trên địa bàn Thành phố có quy mô tổng mức đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên.

Dự án đầu tư thuộc danh mục dự án thu hút nhà đầu tư chiến lược theo quy định của pháp luật về Thủ đô có quy mô vốn đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên.

Dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết khu vực đô thị tại Nghị quyết này là dự án xây dựng lại nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ theo quy định pháp luật về nhà ở;dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết một ô phố đô thị hoặc nhiều ô phố đô thị.

Dự án đầu tư mới, cải tạo công trình để xử lý các điểm nghẽn, cấp bách về ùn tắc giao thông, úng ngập, ô nhiễm môi trường, trật tự đô thị.

Quang cảnh phiên họp (Ảnh: Media Quốc hội).

Trước đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ đã trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô.

Về công tác quy hoạch, đề nghị: Xác định rõ thẩm quyền phê duyệt, điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô cho Chủ tịch UBND Thành phố; Giao HĐND Thành phố ban hành quy định để thực hiện trình tự, thủ tục phê duyệt, điều chỉnh các quy hoạch của Thủ đô; xác định thời kỳ quy hoạch của Quy hoạch tổng thể Thủ đô và tính thứ bậc của Quy hoạch này trong hệ thống quy hoạch chung.

Tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã chỉnh lý, bổ sung trong dự thảo Nghị quyết đối với các vấn đề nêu trên như:

Giao thẩm quyền phê duyệt, điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô cho Chủ tịch UBND Thành phố cụ thể như sau: "Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố phê duyệt Quy hoạch tổng thể Thủ đô, điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô sau khi lấy ý kiến của các bộ, ngành liên quan và được Hội đồng nhân dân Thành phố thông qua".

"Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch Thủ đô, Quy hoạch chung Thủ đô khi chưa phê duyệt Quy hoạch tổng thể Thủ đô và điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô...".

Giao HĐND Thành phố ban hành quy định để thực hiện trình tự, thủ tục điều chỉnh các quy hoạch của Thủ đô: "Việc điều chỉnh quy hoạch được thực hiện theo trình tự, thủ tục rút gọn và thực hiện đồng thời với thủ tục lập, thẩm định chấp thuận chủ trương đầu tư, quyết định chủ trương đầu tư, lập thẩm định phê duyệt dự án, quyết định đầu tư dự án".

HĐND Thành phố quyết danh mục các dự án cải tạo, tái thiết khu vực đô thị

Về xác định thời kỳ quy hoạch: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Đại hội Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII nhiệm kỳ 2025-2030, trên địa bàn Thủ đô chỉ có một quy hoạch tổng thể duy nhất thể hiện tầm nhìn tổng thể và hệ thống; nơi tư tưởng, thể chế, không gian, kinh tế và con người hòa quyện thành một chỉnh thể phát triển bền vững.

Trong đó, tư tưởng định hướng thể chế; thể chế kiến tạo không gian; không gian mở đường cho kinh tế; kinh tế nuôi dưỡng con người; và con người lại sáng tạo, hoàn thiện tư tưởng thì Quy hoạch tổng thể Thủ đô phải có tầm nhìn dài hạn (có thể đến 100 năm).

Bên cạnh đó, để tạo tính chủ động trong việc xác định thời kỳ quy hoạch, dự thảo Nghị quyết đã bổ sung việc giao HĐND Thành phố quy định nội dung Quy hoạch tổng thể Thủ đô tại khoản 5 Điều 6.

Hội đồng nhân dân Thành phố quyết định về danh mục các dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết khu vực đô thị (Ảnh: Hữu Thắng).

Về thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, theo giải trình của Chính phủ, Luật Thủ đô số 39/2024/QH15 đã được ban hành với nhiều cơ chế đặc thù cho Thủ đô nhưng việc phân cấp, phân quyền chưa đầy đủ, toàn diện, chưa tạo tính chủ động trong điều hành.

Đặc biệt trong bối cảnh Thành phố Hà Nội đang dự kiến triển khai một số dự án có quy mô rất lớn, phạm vi rất rộng, với thời gian ngắn.

Do vậy, để cụ thể hóa chủ trương phân cấp, phân quyền tối đa theo phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm" của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 66, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép giữ nguyên nội dung quy định phân cấp thẩm quyền quyết định chủ trương đối với các dự án đầu tư công cho HĐND Thành phố, trong đó bao gồm dự án có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, trừ dự án sử dụng vốn ngân sách Trung ương.

Về cải tạo, xây dựng lại khu chung cư, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dự thảo Nghị quyết đã bổ sung nội dung giao: Hội đồng nhân dân Thành phố quyết định về danh mục các dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết khu vực đô thị.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 12/12/2025 và được thực hiện trong 5 năm.

Hoàng Thị Bích