Giáo sư trẻ nhất ngành Dược năm 2025 và sứ mệnh đặc biệt

Năm 2025 cũng là thời điểm mang tính bước ngoặt đối với GS.TS Bùi Thanh Tùng khi anh dũng cảm rời giảng đường dân sự quen thuộc để khoác lên mình sắc phục CAND, gánh vác sứ mệnh tiên phong mở đường, mở ngành Y Dược tại Học viện Kỹ thuật và Công nghệ an ninh.

Khát vọng thôi thúc anh khi chọn đầu quân về Khoa Y Dược là xây dựng nơi đây trở thành trung tâm đào tạo y tế uy tín, chất lượng của lực lượng CAND, cho “ra lò” những “bác sĩ - chiến sĩ Công an” vừa có trái tim nhân hậu của người thầy thuốc, vừa có bản lĩnh vững vàng của người lính, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Hành trình vươn ra biển lớn

Trung tá, GS.TS Bùi Thanh Tùng sinh năm 1982, tại xã Yên Quang, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định cũ, nay là tỉnh Ninh Bình. Niềm đam mê của những phản ứng hóa học kỳ diệu đã sớm nhen nhóm trong lòng cậu bé Tùng từ những ngày còn ngồi trên ghế nhà trường.

Dù gia đình không ai theo ngành Y nhưng hình ảnh cha mẹ - những cựu du học sinh Tiệp Khắc thập niên 1970 cần mẫn công tác tại Nhà máy nhiệt điện Phả Lại đã truyền cho anh ngọn lửa hiếu học và khát vọng vươn xa. Chính ước mơ thơ bé về "những viên thuốc nhỏ mà lại có tác dụng lớn" đã dẫn lối anh đến với cánh cửa Trường Đại học Dược Hà Nội.

Trung tá, Giáo sư - Tiến sĩ Bùi Thanh Tùng trong phòng thí nghiệm.

Năm 2000, khi Trường Đại học Dược Hà Nội chỉ tuyển vỏn vẹn 180 sinh viên, Bùi Thanh Tùng đã xuất sắc ghi tên mình vào Khóa 55. Sau một thời gian ngắn học tập tại trường, năm 2001, anh cùng 2 người bạn được lựa chọn sang Cuba du học theo diện học bổng của Chính phủ. 6 năm dùi mài kinh sử tại Đại học La Habana đã đặt nền móng kiến thức vững chắc cho chàng dược sĩ trẻ.

Không tự mãn với tấm bằng dược sĩ, khát khao tri thức tiếp tục đưa anh đến với xứ sở Kim chi. Năm 2011, anh hoàn thành bậc thạc sĩ chuyên ngành Dược liệu tại Đại học Chosun, Hàn Quốc. Và, hành trình ấy chỉ thực sự trọn vẹn khi anh bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Dược lý tại Đại học Sevilla, Tây Ban Nha vào năm 2014.

"Việc được đào tạo bài bản ở cả 3 châu lục - Mỹ Latinh, Á, Âu - đã giúp tôi thành thạo cả tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha và tích lũy được tri thức, trải nghiệm cũng như những góc nhìn đa dạng về dược học", GS.TS Bùi Thanh Tùng chia sẻ.

Khác với nhiều nhà khoa học chọn con đường nghiên cứu thuần túy, GS.TS Bùi Thanh Tùng đã chọn cách "nhúng mình" vào thực tiễn trước khi đứng trên bục giảng. Những năm tháng "chinh chiến" tại Phòng Dược lý, Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương hay môi trường doanh nghiệp năng động tại Công ty Traphaco (2007-2009) đã rèn nên một giảng viên Bùi Thanh Tùng luôn gắn liền lý thuyết với hơi thở cuộc sống; để rồi, khi trở thành giảng viên Khoa Dược, Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội vào năm 2014, những bài giảng của anh không chỉ là kiến thức hàn lâm mà còn đẫm chất thực tế.

Anh tâm niệm: “Nghiên cứu và giảng dạy là hai thực thể hữu cơ, bổ trợ mật thiết cho nhau. Nghiên cứu khoa học cung cấp kiến thức mới để tôi đưa vào bài giảng, viết giáo trình. Ngược lại, quá trình giảng dạy lại đặt ra những câu hỏi mới thôi thúc tôi nghiên cứu", anh bộc bạch.

Sau hơn một thập kỷ giảng dạy và nghiên cứu, Giáo sư Tùng đã xây dựng hồ sơ khoa học ấn tượng với 149 công trình, trong đó 49 bài đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín; chủ trì 3 đề tài khoa học, hướng dẫn và đồng hướng dẫn nhiều nghiên cứu sinh, trong đó có 1 người đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ.

2 hướng nghiên cứu chính mà Giáo sư Tùng theo đuổi gồm: Đánh giá tác dụng, cơ chế và độc tính ở mức độ phân tử của dược liệu, hợp chất tự nhiên; ứng dụng công nghệ sàng lọc ảo để phát triển thuốc có hiệu quả dược lý cao, độc tính thấp. Không chỉ nổi bật ở mảng công bố khoa học, Giáo sư Tùng còn sở hữu 11 bằng độc quyền sáng chế và giải pháp hữu ích, chủ yếu về bào chế dược liệu và hợp chất tự nhiên hỗ trợ điều trị bệnh, góp phần giảm chi phí điều trị cho người dân ở một số bệnh như tiểu đường, gút, bảo vệ gan.

Đồng thời, anh cũng là tác giả của 1 giáo trình, 1 sách chuyên khảo (NXB Đại học Quốc gia Hà Nội), 2 sách tham khảo quốc tế (Apple Academic Press, CRC Press) và 17 chương sách do các nhà xuất bản uy tín như IGI Global, Wiley, Elsevier phát hành. Với những kết quả xuất sắc, năm 2018, anh nhận Giải thưởng Khoa học và Công nghệ của Đại học Quốc gia Hà Nội và năm 2024, anh tiếp tục đoạt Giải thưởng Nhà giáo Đại học Quốc gia Hà Nội của năm; đồng thời anh cũng là một trong những ứng viên được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Phó Giáo sư khi mới 36 tuổi, vào năm 2018.

Bước ngoặt cuộc đời và sứ mệnh kiến tạo "bác sĩ - chiến sĩ"

Đang ở độ chín của sự nghiệp tại Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội, quyết định đầu quân về lực lượng Công an của Giáo sư Tùng khiến nhiều người không khỏi bất ngờ.

Chia sẻ về điều này, anh cho biết: “Đây thực sự là một quyết định mang tính bước ngoặt đối với tôi. Từ môi trường của một trường đại học y dược dân sự, nơi tôi đã có nhiều năm gắn bó, chuyển sang công tác tại môi trường lực lượng vũ trang là một thử thách lớn. Điều thôi thúc tôi chọn ngã rẽ này chính là sứ mệnh đặc biệt của ngành. Tôi nhận thức sâu sắc rằng, nhiệm vụ tại đây không chỉ đơn thuần là đào tạo ra những người thầy thuốc giỏi về chuyên môn mà cao hơn cả là đào tạo ra những "Bác sĩ - Chiến sĩ Công an".

Đó là những người vừa có trái tim nhân hậu của người thầy thuốc, vừa có bản lĩnh chính trị vững vàng của người lính, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Khát vọng xây dựng một trung tâm đào tạo y tế chất lượng, uy tín của Bộ Công an chính là động lực lớn nhất đối với tôi, thôi thúc tôi dấn thân vào con đường mới mẻ nhưng cũng đầy thách thức này”.

Thiếu tướng, TS Lê Minh Thảo, Giám đốc Học viện Kỹ thuật và Công nghệ an ninh tặng hoa chúc mừng tân Giáo sư Bùi Thanh Tùng.

Trong vai trò "người mở đường" tại Khoa Y Dược mới thành lập, Giáo sư Tùng và tập thể khoa đang phải đối diện với ngổn ngang công việc, từ kiện toàn tổ chức, nhân lực đến cơ sở vật chất. Trong đó, thách thức lớn nhất là xây dựng chương trình đào tạo vừa đảm bảo chuẩn y khoa tiên tiến, vừa đáp ứng yêu cầu đặc thù về nghiệp vụ an ninh.

Tuy nhiên, với sự ủng hộ của lãnh đạo Bộ Công an, Ban Giám đốc Học viện Kỹ thuật và Công nghệ an ninh cùng hành trang kiến thức từ người thầy đáng kính là GS.TS. Thầy thuốc Nhân dân Lê Ngọc Thành, anh và các đồng nghiệp đã vạch ra chiến lược phát triển cho đơn vị mới dựa trên 3 trụ cột cốt lõi.

Đó là giỏi về y thuật, hiện đại về công nghệ thông qua việc ứng dụng công nghệ cao vào giảng dạy và điều trị; vững vàng về chính trị, chuyên sâu về nghiệp vụ, gắn đào tạo với y tế chiến đấu; sẵn sàng phụng sự, chủ động hội nhập, đào tạo bác sĩ sẵn sàng công tác tại mọi miền Tổ quốc, kể cả vùng sâu, vùng xa.

Để hiện thực hóa tầm nhìn ấy, Giáo sư Tùng cùng tập thể Khoa Y Dược đang nỗ lực xây dựng, đề xuất cơ chế chính sách đặc thù để thu hút và trọng dụng nhân tài; tăng cường hợp tác, ký kết với các bệnh viện, trường đại học lớn để giảng viên và sinh viên có cơ hội thực tập, cập nhật kỹ thuật mới; khuyến khích, động viên giảng viên nâng cao trình độ và tích cực tham gia nghiên cứu khoa học. "Tập thể Khoa Y Dược sẽ phải nỗ lực vượt bậc để vượt qua những thử thách này", lời khẳng định của Giáo sư Tùng không chỉ thể hiện quyết tâm của một cá nhân mà còn là cam kết của cả một tập thể trí thức trẻ CAND tiên phong, bản lĩnh và hết lòng phụng sự Tổ quốc.

Năm 2025, khi được Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Giáo sư, trở thành giáo sư trẻ nhất ngành Dược, Trung tá Tùng cho biết, anh coi đây là cột mốc quan trọng, là sự ghi nhận cho những nỗ lực không ngừng nghỉ từ khi được phong hàm Phó Giáo sư năm 2018, đồng thời cũng là động lực để anh tiếp tục cống hiến cho nền dược học nước nhà, cho sự nghiệp đào tạo bác sĩ - chiến sĩ của lực lượng CAND.

Huyền Thanh