Giáo dục trẻ hòa nhập: Cần lắm sự sẻ chia

Các tổ chức, cá nhân đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực, tạo sân chơi bổ ích cho học sinh Trung tâm Hỗ trợ và Phát triển giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật Thái Nguyên.

Cô giáo Nguyễn Thị Thu Trang, Trường Mầm non Đồng Bẩm, phường Linh Sơn, đã có 18 năm gắn bó với nghề. Theo cô Trang, giáo viên thường được nhà trường phân công phụ trách theo từng lớp, từ nhà trẻ đến mẫu giáo lớn.

Trong quá trình công tác, lớp do cô đảm nhiệm nhiều năm có trẻ chậm phát triển, tăng động hoặc khuyết tật. Cô Nguyễn Thị Thu Trang tâm sự: Để dạy trẻ hòa nhập, hằng năm chúng tôi được tập huấn chuyên sâu theo từng chuyên đề về mô hình giáo dục trẻ tự kỷ, tăng động, khuyết tật. Qua quan sát, tôi nhận thấy tỷ lệ học sinh có biểu hiện này ngày càng tăng. Việc nhận biết không khó, giáo viên chỉ cần quan sát là có thể phát hiện ngay sau 1-2 tuần học sinh nhập học. Có nhiều biểu hiện để nhận biết trẻ tự kỷ. Chẳng hạn, khi cô giáo yêu cầu, trẻ không nghe hoặc không thực hiện; có hành vi khác biệt so với các bạn như đột ngột gào khóc, chạy vòng tròn, chỉ thích chơi với các đồ vật hình tròn.

Khi hết giờ xem ti vi, giáo viên tắt thiết bị, một số em gào khóc, ném đồ chơi, không giao tiếp với bạn mà chỉ chơi một mình với dép, ghế. Có trường hợp khi cô giáo lại gần, trẻ sợ hãi, rúm người và dùng tay che cơ thể.

Khi phát hiện tình trạng trên, giáo viên trao đổi với phụ huynh, tư vấn thời điểm vàng từ 2-3 tuổi để trẻ tham gia can thiệp tại các trung tâm chuyên sâu. Nhiều phụ huynh sau khi đưa con đi khám mới biết trẻ mắc chứng tăng động. Hằng ngày, ngoài giờ học ở trường mầm non, gia đình đưa trẻ đến các trung tâm để được can thiệp thêm.

Cô Trang cho biết, có gia đình người mẹ hợp tác với giáo viên, nhưng bố và bà nội lại cho rằng con bị kỳ thị nên xin chuyển trường. Đến khi trẻ vào tiểu học, do không được can thiệp kịp thời, có trường hợp phụ huynh xin cho con quay lại học mầm non. Nếu ngay từ đầu gia đình phối hợp thăm khám và can thiệp sớm, trẻ sẽ được hỗ trợ tốt hơn, cải thiện cả về thể chất lẫn trí tuệ.

Trường Mầm non Hoa Sen, xã Đại Phúc, hiện có 27 giáo viên trực tiếp đứng lớp. Năm học vừa qua, Nhà trường tổ chức 12 lớp với 305 trẻ; trung bình mỗi năm, trẻ khuyết tật trí tuệ hoặc tăng động chiếm khoảng 0,02%.

Cô Nguyễn Lê Thu, Hiệu trưởng Nhà trường, cho biết: Giải pháp trọng tâm là động viên phụ huynh cho con đi học đều đặn. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên quan sát, nắm bắt từng trường hợp cụ thể để tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp. Với phương pháp này, Trường Mầm non Hoa Sen phân công giáo viên phụ trách các lớp có trẻ khuyết tật trí tuệ hoặc tăng động, hằng tháng đánh giá mức độ tiến bộ của từng trẻ để kịp thời điều chỉnh. Nếu trẻ tiến bộ rõ rệt, Nhà trường duy trì phương pháp đang áp dụng, nếu tiến bộ chậm sẽ tiếp tục theo dõi và thay đổi biện pháp giáo dục phù hợp.

Tuy nhiên, trong quá trình giảng dạy một số giáo viên chủ nhiệm ở trường THCS cho biết vẫn gặp phản ứng gay gắt từ một số phụ huynh khi con em họ học chung lớp với bạn mắc chứng tự kỷ hoặc tăng động. Thay vì cảm thông và chia sẻ với giáo viên, với bạn học, có gia đình lại xin chuyển lớp hoặc chuyển trường cho con.

Trong những trường hợp này, giáo viên phải trực tiếp gặp phụ huynh để trao đổi. Chuyên gia trong lĩnh vực này, TS Lê Thị Phương Hoa, Trưởng bộ môn Tâm lý học, Khoa Tâm lý Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, cho rằng: Việc trẻ mắc rối loạn tinh thần hay hành vi là điều không ai mong muốn, nhưng không vì thế mà tước đi quyền học tập của các em. Trẻ có quyền tới trường, được học tập, có bạn bè, thầy cô, tham gia các hoạt động. Đó là môi trường tốt nhất để hỗ trợ trẻ tự kỷ cải thiện tình trạng bệnh.

Hằng Nga