Giáo dục chuyển mình cùng nông thôn mới

Giai đoạn 2021 - 2025, 2 tiêu chí trong lĩnh vực giáo dục đạt nhiều kết quả nổi bật, nhất là nội dung về cải thiện hạ tầng cơ sở vật chất trường học và nâng cao chất lượng giáo dục. Qua đó, góp phần hoàn thành tiêu chí NTM nói riêng, nâng cao dân trí, chất lượng nguồn nhân lực và đời sống văn hóa, xã hội nói chung.

Đầu tư cơ sở hạ tầng và nâng cao chất lượng

Năm học mới 2025 - 2026, giáo viên và học sinh Trường Tiểu học số 2 Plei Kần, xã Bờ Y phấn khởi khi phòng âm nhạc và tin học đưa vào sử dụng, với đầy đủ máy móc, trang thiết bị. Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học số 2 Plei Kần Phạm Thị Vân An cho biết, năm học 2025 - 2026, trường có 845 học sinh thuộc 5 khối lớp, trong đó có khoảng 22% học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số. Những năm qua, trường đã được các cấp quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập trong giai đoạn mới.

Học sinh lớp 1A Trường Tiểu học số 2 Plei Kần, xã Bờ Y trong một tiết học.

Trường Phổ thông dân tộc nội trú THCS Minh Long cũng vừa đưa vào sử dụng dãy nhà 2 tầng gồm 10 phòng học khang trang, sạch đẹp và có đầy đủ trang thiết bị. Hiện trường có đủ phòng và máy móc, trang thiết bị phục vụ giảng dạy các môn tin học, ngoại ngữ, tiếng Anh, nghệ thuật, công nghệ... Riêng khu vực bán trú, bếp ăn cũng được nâng cấp, đảm bảo nhu cầu ăn ở, sinh hoạt cho 200 học sinh.

Theo đánh giá của Sở GD&ĐT, thực hiện chương trình xây dựng NTM, nhiều chỉ tiêu giáo dục đã vượt mục tiêu đề ra. Đó là cơ sở vật chất trường học được đầu tư xây dựng khang trang, trang bị thiết bị dạy học đầy đủ, đáp ứng nhu cầu dạy và học, nhất là ở miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Chất lượng giáo dục, đào tạo nghề cho lao động nông thôn ngày càng được nâng cao; công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, phổ cập giáo dục tiểu học, phổ cập giáo dục phổ thông cơ sở được duy trì và nâng cao; duy trì, củng cố chất lượng biết chữ mức độ 1 và nâng cao tỷ lệ biết chữ mức độ 2 cho người lớn trong độ tuổi 15 - 60 tuổi. Đến nay, có 67,4% xã đạt tiêu chí về trường học, gần 100% xã đạt chuẩn mầm non cho trẻ 5 tuổi.

Còn đó những khó khăn

Dù đạt được nhiều kết quả, nhưng việc thực hiện tiêu chí giáo dục vẫn đối mặt với những rào cản và thách thức. Tiêu chí giáo dục của nhiều xã đạt chuẩn NTM chỉ dừng ở mức tối thiểu, thiếu tính bền vững do nguồn lực hạn chế, dẫn đến việc duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, mức độ thực hiện tiêu chí giáo dục giữa các xã có sự chênh lệch lớn, nhất là ở miền núi, vùng sâu, vùng xa. Chất lượng và tính bền vững của một số chỉ tiêu thuộc tiêu chí chưa cao; cơ sở vật chất chưa đồng bộ; thiếu giáo viên ở bậc học mầm non và tiểu học... Như tại xã Đặng Thùy Trâm, cơ sở hạ tầng tại một số trường bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng; trang thiết bị máy móc thiếu thốn, hệ thống bán trú chưa đáp ứng được nhu cầu...

Chủ tịch UBND xã Đặng Thùy Trâm Nguyễn Thị Vân cho biết, nhiều điểm trường mầm non của xã bị xuống cấp, thiết bị ngoài trời hư hỏng, chưa có phòng chức năng và nhà ăn, bếp chưa đạt chuẩn. Trong khi đó, một số trường tiểu học, THCS còn thiếu phòng học, phòng bộ môn và giáo viên tin học, nghệ thuật.

"

Giáo dục và đào tạo là tiêu chí then chốt của NTM, gắn liền với mục tiêu thoát nghèo, phát triển bền vững. Do đó, tiêu chí giáo dục trong xây dựng NTM giai đoạn 2026 - 2030 cần được thiết kế phù hợp, bao quát từ mầm non đến sau đại học, tạo nền tảng xây dựng xã hội học tập, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh. Nguồn lực thực hiện tiêu chí giáo dục trong xây dựng NTM cần được lồng ghép, hỗ trợ từ các chương trình, dự án, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo đảm bảo hiệu quả, thực chất”.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh TRẦN PHƯỚC HIỀN

Nhằm khắc phục những khó khăn và thách thức trên, chính quyền các địa phương cho rằng, bên cạnh việc ưu tiên nguồn lực đầu tư, nâng cấp hạ tầng, trang thiết bị đáp ứng nhu cầu giảng dạy, học tập, thì tỉnh cần ban hành chính sách đặc thù, thiết kế tiêu chí NTM đảm bảo phù hợp với các xã khu vực miền núi.

Theo Giám đốc Sở GD&ĐT Nguyễn Ngọc Thái, các chỉ tiêu, tiêu chí giáo dục trong chương trình NTM sắp đến cần được xây dựng linh hoạt, phù hợp điều kiện từng vùng và khả năng ngân sách. Trọng tâm là tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng các mô hình giáo dục tiên tiến gắn với đặc thù địa phương, thúc đẩy chuyển đổi số và xã hội hóa. Đồng thời, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ, phát triển giáo viên sáng tạo, kết hợp với giám sát, đánh giá thường xuyên để đảm bảo hiệu quả và bền vững.

Bài, ảnh: MỸ HOA