Giám đốc Sở GDĐT Quảng Ngãi đề xuất xét lại tiêu chí diện tích đất xây trường nội trú

Theo thông báo số 81-TB/TW: Kết luận của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới, Bộ Chính trị thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền trên cả nước. Trước mắt, thí điểm đầu tư hoàn thành xây mới hoặc cải tạo 100 trường trong năm 2025 (chậm nhất là đến thời điểm khai giảng năm học sau).

Tại tỉnh Quảng Ngãi, hiện có 9 xã biên giới tiếp giáp với Lào và Campuchia. Theo thông tin từ Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi, 5 xã sẽ được đầu tư xây dựng hoặc cải tạo trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở ngay trong năm 2025, còn lại 4 xã sẽ được triển khai trong giai đoạn tiếp theo.

Thực trạng ngành giáo dục tỉnh Quảng Ngãi sau sáp nhập

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Nguyễn Ngọc Thái - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi cho biết, sau khi sáp nhập tỉnh Kon Tum (cũ) và tỉnh Quảng Ngãi (cũ), tỉnh Quảng Ngãi hiện có vị trí địa lý trải dài từ vùng Duyên hải Nam Trung Bộ đến khu vực Bắc Tây Nguyên, tạo thành một đơn vị hành chính có địa bàn rộng lớn, địa hình đa dạng và giáp ranh với Lào và Campuchia, có đường biên giới dài 292,522 km (giáp Lào 154,222 km, giáp Campuchia 138,3 km).

Toàn tỉnh có 96 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có 9 xã biên giới với đặc điểm địa lý hiểm trở, giao thông khó khăn, dân cư phân bố thưa thớt và đa số là đồng bào dân tộc thiểu số như Xơ Đăng, Ba Na, Giẻ Triêng... sinh sống.

"Điều kiện kinh tế - xã hội giữa các vùng có sự chênh lệch đáng kể, vùng ven biển và đồng bằng đang phát triển mạnh về công nghiệp, dịch vụ. Trong khi đó, khu vực miền núi, đặc biệt là các xã biên giới còn gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, kết cấu hạ tầng giáo dục chưa đồng bộ, thiếu trường lớp, đặc biệt là các cơ sở giáo dục nội trú cho học sinh dân tộc thiểu số vùng biên giới.

Vì vậy, việc đầu tư xây dựng trường phổ thông dân tộc nội trú tại các xã biên giới là yêu cầu cấp thiết nhằm đảm bảo quyền học tập cho học sinh, giữ chân dân cư, bảo vệ an ninh biên giới và góp phần phát triển bền vững khu vực miền núi, biên giới của tỉnh Quảng Ngãi", Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi bày tỏ.

Ông Nguyễn Ngọc Thái - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh: Website Trường Đại học Công nghệ Thông tin và Truyền thông Việt – Hàn (VKU).

Ông Nguyễn Ngọc Thái thông tin thêm, hiện nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi có 923 đơn vị, cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên, Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập. Cụ thể, mầm non có 339 trường; tiểu học có 225 trường; trung học cơ sở có 235 trường; tiểu học và trung học cơ sở có 54 trường; trung học phổ thông có 64 trường; 1 Trường Mầm non - Tiểu học Việt Úc, 1 Trường Liên cấp thành phố giáo dục quốc tế IEC-Quảng Ngãi; 2 trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập; 2 trung tâm giáo dục thường xuyên tỉnh.

Mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp của tỉnh sau khi sáp nhập tỉnh Quảng Ngãi và tỉnh Kon Tum tính đến ngày 01/7/2025 là 36 đơn vị, trong đó, có 21 cơ sở công lập và 15 cơ sở tư thục, gồm 6 trường cao đẳng; 5 trường trung cấp; 2 trung tâm giáo dục nghề nghiệp; 12 trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên; 11 cơ sở đào tạo khác có tham gia đào tạo nghề.

Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi đánh giá: "Nhìn chung, quy mô mạng lưới trường lớp được sắp xếp tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên được bồi dưỡng đào tạo từng bước đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.

Phổ cập giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở tiếp tục được duy trì. Công tác xã hội hóa giáo dục luôn nhận được sự quan tâm góp phần tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, chăm lo cho học sinh. Chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo, gắn với đổi mới công tác quản lý, đổi mới phương pháp dạy và học được quan tâm triển khai hiệu quả. Phong trào thi đua “đổi mới, sáng tạo trong quản lý, giảng dạy và học tập” được đổi mới, góp phần lan tỏa tích cực. Các chỉ tiêu chất lượng giáo dục được củng cố và từng bước được nâng cao".

Bên cạnh đó, ông Thái cũng nhìn nhận rằng, hiện nay ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Quảng Ngãi vẫn còn tồn tại những khó khăn nhất định như quy mô trường lớp còn nhỏ lẻ; một số hoạt động của các đơn vị giáo dục thường xuyên có mặt còn hạn chế; phân luồng gắn với đào tạo nghề chưa đáp ứng yêu cầu.

Các mặt giáo dục vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số tuy đã có nhiều chuyển biến tích cực nhưng vẫn còn khoảng cách nhất định so với vùng thuận lợi; cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học ở một số cơ sở giáo dục còn thiếu, chưa đồng bộ so với yêu cầu, nhất là thiết bị tin học, thiết bị thí nghiệm, thực hành, nhà công vụ cho giáo viên và các hạng mục phục vụ nội trú như hệ thống nhà ăn, nhà bếp, nhà nội trú cho học sinh nội trú,...

Đề xuất đầu tư hơn 773 tỷ đồng xây dựng, cải tạo 5 trường phổ thông nội trú trong năm 2025

Theo ông Nguyễn Ngọc Thái, ngày 21 tháng 7 năm 2025, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi đã có báo cáo số 31/BC-SGDĐT về kế hoạch triển khai nội dung chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới. Theo đó, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi đã đề xuất xây dựng trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở cho 9 xã biên giới gồm: xã Mô Rai, xã Rờ Kơi, xã Bờ Y, xã Dục Nông, xã Sa Loong, xã Đăk Long, xã Đăk Plô, xã Ia Đal, xã Ia Tơi.

Thực hiện hướng dẫn tại Công văn số 4408/BGDĐT-KHTC ngày 29/7/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi đề xuất danh mục xây dựng trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học -- trung học cơ sở có khả năng khởi công xây dựng ngay trong năm 2025 và hoàn thành đưa vào sử dụng trước ngày 30/8/2026; cùng với danh mục xây dựng hoàn thành đưa vào sử dụng trước ngày 30/8/2027 nhưng còn vướng quỹ đất.

Cụ thể, Trường phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học - Trung học cơ sở xã Dục Nông và Trường phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học - Trung học cơ sở xã Mô Rai đã được địa phương cam kết khởi công xây dựng trước 30/8/2025 và hoàn thành đưa vào sử dụng trước ngày 30/8/2026, tổng mức đầu tư hơn 207 tỷ đồng (xã Dục Nông) và hơn 175 tỷ đồng (xã Mô Rai).

Học sinh Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Võ Nguyên Giáp (xã Mô Rai, tỉnh Quảng Ngãi). Ảnh: website nhà trường

Về danh mục xây dựng hoàn thành đưa vào sử dụng trước ngày 30/8/2027 còn vướng quỹ đất, do quỹ đất không đáp ứng yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo hoặc chưa điều chỉnh được quy hoạch đất gồm 3 trường với tổng mức đầu tư như sau: Trường phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học - Trung học cơ sở xã Rờ Kơi (hơn 169 tỷ đồng); Trường phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học - Trung học cơ sở xã Ia Đal (150 tỷ đồng); Trường phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học - Trung học cơ sở xã Sa Loong (70 tỷ đồng).

Kế hoạch xây dựng trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở ở 5 xã biên giới tại tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn đầu như sau:

Ảnh: Phương Thảo. Số liệu: Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi cung cấp.

Đối với các xã còn lại là xã Bờ Y, xã Đăk Long, xã Đăk Plô và xã Ia Tơi, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi đề xuất nằm trong danh mục 148 xã xây dựng trường nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở thuộc giai đoạn tiếp theo.

Qua quá trình rà soát và đánh giá về đầu tư xây dựng trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở ở xã biên giới, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi kiến nghị: "Bộ Giáo dục và Đào tạo nên xem xét lại tiêu chí về diện tích đất đai (từ 5 đến 10 ha) do diện tích này khó khả thi cho các trường thuộc xã biên giới. Đồng thời, đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương bố trí quỹ đất để xây dựng trường học.

Bên cạnh đó, tôi kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Xây dựng xây dựng, thiết kế mẫu dành riêng cho các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở vùng biên giới".

Phương Thảo