Giảm còn 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, mức hưởng lương hưu tính thế nào?

Ảnh minh họa.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết từ ngày 1/7/2025, người tham gia bảo hiểm xã hội tối thiểu 15 năm đã có thể được hưởng lương hưu, giúp cho những người tham gia bảo hiểm xã hội muộn vẫn có thể được hưởng chính sách an sinh của Nhà nước.

Đây là một trong những điểm mới được người dân quan tâm nhất, khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

TẠO CƠ HỘI HƯỞNG LƯƠNG HƯU CHO NHIỀU NGƯỜI LAO ĐỘNG

Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội đã đặt ra nhiệm vụ cải cách với nội dung: “Sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, hướng tới còn 10 năm với mức hưởng được tính toán phù hợp nhằm tạo điều kiện cho người lao động cao tuổi, có số năm tham gia bảo hiểm xã hội thấp được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi bảo hiểm xã hội”.

Qua khảo sát thực tiễn, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết một trong những nguyên nhân được chỉ ra đối với việc nhiều người hưởng bảo hiểm xã hội một lần là do số năm tích lũy để được hưởng lương hưu (20 năm) quá dài, làm giảm động lực tham gia, gắn bó lâu dài chờ đủ điều kiện hưởng lương hưu của người lao động.

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đã có những điều chỉnh quan trọng nhằm đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động. Đặc biệt, Luật đã quy định thống nhất tuổi nghỉ hưu và điều kiện hưởng lương hưu với Bộ luật Lao động năm 2019.

Theo đó, người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu mà có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm trở lên, sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng.

Quy định mới này tạo cơ hội hưởng lương hưu cho nhiều người lao động hơn. Trước đây, điều kiện tối thiểu để hưởng lương hưu là 20 năm đóng bảo hiểm xã hội.

Tuy nhiên, với việc giảm xuống còn 15 năm, những người bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội muộn (ví dụ ở độ tuổi 45-47), những người tham gia không liên tục, hoặc làm các công việc đặc thù có thời gian làm nghề ngắn, thì khả năng tích lũy đủ số năm đóng cần thiết để được hưởng lương hưu hằng tháng dễ dàng hơn, và được đảm bảo quyền lợi về bảo hiểm y tế.

Việc nới giảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội này cũng được kỳ vọng sẽ góp phần giảm đáng kể số lượng người lao động lựa chọn rút bảo hiểm xã hội một lần, bởi họ sẽ có thêm cơ hội tiếp cận lương hưu định kỳ khi về già.

Đối với những người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội dài hơn, họ vẫn sẽ được hưởng tỷ lệ lương hưu cao hơn, không thay đổi so với quy định hiện hành, đảm bảo công bằng cho những người đã gắn bó lâu dài với hệ thống bảo hiểm xã hội.

QUY ĐỊNH RÕ RÀNG TỶ LỆ HƯỞNG LƯƠNG HƯU

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, không chỉ mở rộng cơ hội hưởng lương hưu, mà còn quy định rõ ràng về tỷ lệ hưởng lương hưu cho cả lao động nam và nữ có thời gian đóng bảo hiểm xã hội khác nhau.

Mức hưởng tối đa vẫn được duy trì ở mức 75%, đảm bảo quyền lợi cho người lao động đóng bảo hiểm xã hội lâu năm.

Chi trả lương hưu cho người hưởng tại Hà Nội. Ảnh: Thu Hiền.

Đối với lao động nam, nếu đóng bảo hiểm xã hội từ 15 năm đến dưới 20 năm, thì 15 năm đóng đầu tiên sẽ tương ứng với 40% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Mỗi năm đóng thêm sau đó (từ năm thứ 16 đến năm thứ 19) sẽ được cộng thêm 1%. Như vậy, nếu đóng đủ 20 năm, tỷ lệ hưởng sẽ là 45%.

Nếu đóng bảo hiểm xã hội từ 20 năm trở lên, thì 20 năm đóng đầu tiên sẽ tương ứng với 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Sau đó, cứ mỗi năm đóng thêm (từ năm thứ 21 trở đi) sẽ được cộng thêm 2%.

Đối với lao động nữ, người đóng bảo hiểm xã hội 15 năm sẽ được hưởng tỷ lệ 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Sau đó, cứ mỗi năm đóng thêm (từ năm thứ 16 trở đi) sẽ được cộng thêm 2%.

Bên cạnh đó, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 cũng quy định chi tiết về việc tính mức lương hưu hằng tháng đối với những người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu, nhưng có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Trong trường hợp này, nếu người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tại Việt Nam dưới 15 năm, mỗi năm đóng trong thời gian này sẽ được tính bằng 2,25%. Quy định này nhằm đảm bảo quyền lợi cho những người lao động di chuyển giữa các quốc gia và đóng góp vào hệ thống an sinh xã hội ở nhiều nơi.

Với những quy định mới, đặc biệt là việc giảm số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để hưởng lương hưu, cùng với mức lương hưu hằng tháng ổn định và việc định kỳ được Nhà nước điều chỉnh mức hưởng, cuộc sống của người lao động khi về già sẽ được đảm bảo tốt hơn.

Ngoài ra, trong suốt thời gian hưởng lương hưu, người lao động sẽ được Quỹ Bảo hiểm xã hội mua thẻ bảo hiểm y tế, giúp họ được chăm sóc sức khỏe một cách đầy đủ và kịp thời.

Nhật Dương