Giảm cận nghèo bền vững ở Trung Giã: Kết quả thực chất từ cách làm bài bản

Kết quả, toàn xã giảm 20 hộ cận nghèo, tương ứng 31,74%, vượt chỉ tiêu được giao. Những con số này phản ánh rõ nỗ lực của cấp ủy, chính quyền địa phương trong triển khai các giải pháp giảm nghèo thực chất, hướng tới mục tiêu bền vững.

Công ty cổ phần Dịch vụ hàng hóa hàng không Việt Nam ủng hộ Quỹ "Vì người nghèo" xã Trung Giã 100 triệu đồng. Ảnh ST

Giảm mạnh số hộ cận nghèo

Giảm nghèo, giảm cận nghèo không chỉ là mục tiêu an sinh xã hội mà còn là thước đo hiệu quả lãnh đạo, điều hành của chính quyền cơ sở. Với xã Trung Giã, nhiệm vụ này được xác định xuyên suốt trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội gắn với mục tiêu nâng cao đời sống nhân dân và bảo đảm không để ai bị bỏ lại phía sau.

Căn cứ Kế hoạch số 118/KH-SNNMT ngày 21-11-2025 của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội và Kế hoạch số 178/KH-UBND ngày 28-11-2025 của UBND xã Trung Giã, cuối năm 2025, xã đã tổ chức rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025.

Theo báo cáo của UBND xã Trung Giã, trước thời điểm rà soát, toàn xã có 63 hộ cận nghèo với 166 nhân khẩu (sau điều chỉnh còn 165 nhân khẩu). Qua điều tra, đối chiếu tiêu chí, tổ chức bình xét dân chủ tại cộng đồng dân cư, kết quả rà soát xác định số hộ cận nghèo của xã giảm còn 43 hộ. Như vậy, xã Trung Giã đã giảm được 20 hộ cận nghèo, đạt tỷ lệ 31,74%, vượt 2 hộ so với chỉ tiêu kế hoạch giao.

Kết quả giảm cận nghèo được ghi nhận ở hầu hết các thôn, trong đó nhiều thôn có số hộ thoát cận nghèo đạt tỷ lệ cao như Liên Xuân, Phong Mỹ, Nam Lý, Đô Tân, Phúc Xuân… Điều này cho thấy sự chuyển biến tương đối đồng đều giữa các khu dân cư, phản ánh hiệu quả thực chất của các giải pháp hỗ trợ phát triển sinh kế, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân…

Trưởng phòng Kinh tế xã Trung Giã Bùi Thị Thúy Ngân cho biết, để bảo đảm kết quả rà soát phản ánh đúng thực trạng đời sống nhân dân, UBND xã Trung Giã đã triển khai công tác rà soát hộ cận nghèo theo quy trình, bảo đảm nguyên tắc công khai, minh bạch, dân chủ. Ngay từ đầu, xã đã ban hành quyết định thành lập Ban Chỉ đạo rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2025; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn được ban hành kịp thời, bám sát chỉ đạo của thành phố và các ngành chức năng, tạo sự thống nhất trong quá trình tổ chức thực hiện.

Xã Trung Giã huy động được nhiều đơn vị, cơ quan, trường học ủng hộ Quỹ "Vì người nghèo" để chăm lo cho gia đình khó khăn, yếu thế. Ảnh ST

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền cũng được xã chú trọng, giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, yêu cầu của việc rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều. Thông qua các buổi họp thôn, sinh hoạt chi bộ, hệ thống truyền thanh cơ sở, người dân được cung cấp đầy đủ thông tin về tiêu chí, quy trình rà soát, từ đó nâng cao tinh thần phối hợp, tham gia và giám sát.

Quá trình rà soát được xã tiến hành thận trọng, có sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội và đại diện cộng đồng dân cư. Việc bình xét hộ cận nghèo được tổ chức dân chủ ngay tại thôn, xóm, tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân. Kết quả rà soát cơ bản phản ánh đúng thực trạng thu nhập, điều kiện sống và mức độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản của từng hộ gia đình.

Hướng tới giảm cận nghèo bền vững

Phó Chủ tịch UBND xã Trung Giã Nguyễn Thị Thanh Huyền cho biết, một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào kết quả giảm cận nghèo của xã là sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của người dân.
Nếu như trước đây, vẫn còn tình trạng một bộ phận người dân trông chờ, ỷ lại vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước, thì những năm gần đây, nhiều hộ cận nghèo đã chủ động tìm hướng phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập để vươn lên thoát cận nghèo.

Xã Trung Giã khen thưởng cho nhiều tập thể, cá nhân khối Mặt trận Tổ quốc có thành tích trong các hoạt động. Ảnh ST

Thông qua các chương trình hỗ trợ vay vốn tín dụng ưu đãi, đào tạo nghề, giới thiệu việc làm, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ, nhiều hộ đã từng bước ổn định cuộc sống. Một số hộ mạnh dạn đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh nhỏ, tận dụng lợi thế lao động và điều kiện thực tế của địa phương để tăng thu nhập. Thực tế rà soát cho thấy, phần lớn các hộ thoát cận nghèo trong năm 2025 đều có mức thu nhập cải thiện rõ rệt, đời sống vật chất và tinh thần được nâng lên. Đây là nền tảng quan trọng để hạn chế nguy cơ tái cận nghèo…

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giảm cận nghèo tại xã Trung Giã vẫn còn không ít khó khăn, hạn chế. Trước hết, công tác tuyên truyền ở một số thời điểm chưa thực sự đa dạng, chưa phù hợp với từng nhóm đối tượng, dẫn đến việc một bộ phận người dân chưa hiểu đầy đủ về ý nghĩa của việc rà soát. Đáng chú ý, vẫn còn hiện tượng một số hộ có tâm lý muốn được xếp vào diện cận nghèo để hưởng chính sách hỗ trợ, trong khi điều kiện thực tế đã được cải thiện. Điều này đặt ra yêu cầu cao hơn trong việc tổ chức rà soát, bảo đảm công bằng, khách quan, đúng đối tượng.

Bên cạnh đó, việc áp dụng tiêu chí tài sản trong chuẩn nghèo đa chiều cũng bộc lộ những bất cập. Thực tế cho thấy, có những hộ sở hữu nhà ở kiên cố hoặc một số tài sản sinh hoạt thiết yếu như ti vi, tủ lạnh, song thu nhập thực tế vẫn thấp, đời sống còn nhiều khó khăn. Việc chưa phản ánh đầy đủ các yếu tố rủi ro như bệnh tật dài ngày, tai nạn, mất lao động chính hoặc gánh nặng người phụ thuộc… cũng là vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện.

Theo Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Trung Giã Lê Hữu Mạnh, kết quả giảm 31,74% số hộ cận nghèo trong năm 2025 là tín hiệu tích cực, song cũng đặt ra yêu cầu cao hơn trong việc duy trì và nâng cao tính bền vững của công tác giảm nghèo. Thực tiễn cho thấy, nếu thiếu các giải pháp đồng bộ, nguy cơ tái cận nghèo hoàn toàn có thể xảy ra, nhất là đối với những hộ vừa thoát cận nghèo nhưng đời sống còn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Tặng quà cho người cao tuổi thôn 5 Hồng Kỳ trong Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc. Ảnh ST

Từ thực tế đó, xã Trung Giã kiến nghị thành phố tiếp tục quan tâm hoàn thiện hệ thống chính sách giảm nghèo theo hướng linh hoạt, phù hợp hơn với điều kiện sống của người dân khu vực nông thôn ngoại thành. Trong đó, cần bổ sung các tiêu chí đánh giá hộ cận nghèo gắn với thu nhập thực tế và các biến cố phát sinh như bệnh tật, tai nạn, mất lao động chính thay vì chỉ tập trung vào tiêu chí tài sản mang tính cứng nhắc.

Về giải pháp triển khai trong thời gian tới, lãnh đạo xã Trung Giã cho biết sẽ tiếp tục xác định giảm cận nghèo là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, gắn chặt với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới. Trọng tâm là hỗ trợ sinh kế bền vững cho các hộ cận nghèo và hộ mới thoát cận nghèo thông qua tạo việc làm ổn định, tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi, hướng dẫn phát triển sản xuất, kinh doanh phù hợp với điều kiện từng hộ, từng thôn.

Cùng với đó, xã sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường của người dân, từng bước khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo tiếp tục được thực hiện nghiêm túc, công khai, minh bạch, có sự tham gia giám sát của Mặt trận Tổ quốc và nhân dân, bảo đảm đúng đối tượng, đúng thực chất.

Lãnh đạo xã Trung Giã khẳng định, mục tiêu của địa phương không chỉ dừng lại ở việc giảm số hộ cận nghèo theo chỉ tiêu giao, mà hướng tới nâng cao chất lượng cuộc sống, tạo nền tảng để người dân ổn định thu nhập, hạn chế tối đa nguy cơ tái cận nghèo. Đây cũng là cơ sở quan trọng để xã Trung Giã thực hiện hiệu quả mục tiêu phát triển bền vững, bảo đảm an sinh xã hội trong những năm tiếp theo.

Hoàng Sơn