Giải pháp xử lý vốn đầu tư tạm ứng quá hạn tại Hà Tĩnh

9 nhóm vướng mắc

Ông Lê Anh Dũng, Phó giám đốc Sở Tài Chính tỉnh Hà Tĩnh cho biết: "Sở Tài Chính xác định có 9 nhóm vướng mắc các khoản tạm ứng quá hạn. Chúng tôi phân tích nguyên nhân chủ quan và khách quan để đưa ra đề xuất phương án xử lý phù hợp".

UBND tỉnh Hà Tĩnh yêu cầu khẩn trương thu hồi vốn tạm ứng đầu tư công quá hạn.

Theo rà soát, 9 nhóm vướng mắc chính trong công tác hoàn ứng vốn đầu tư công là: các dự án tạm ứng quá hạn nhưng kinh phí vẫn nằm tại tài khoản của Hội đồng bồi thường ở Kho bạc Nhà nước; các dự án đang phối hợp Kho bạc để hoàn ứng hoặc chưa có hồ sơ thống nhất nộp trả; các dự án đã dừng nhưng chưa có văn bản chấp thuận dừng và quyết toán từ cơ quan có thẩm quyền; các dự án chưa hoàn thiện hồ sơ chi phí tổ chức thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB); các dự án có hồ sơ, chứng từ nhưng chưa đủ điều kiện hoàn ứng; các dự án bị thất lạc hồ sơ do chuyển giao nhiều lần hoặc bàn giao cho đơn vị khác; các dự án đã quyết toán, có kết luận của thanh tra, kiểm toán nhưng chưa được thực hiện đầy đủ; các dự án có nguy cơ thất thoát ngân sách do khó thu hồi vốn và các dự án tạm ứng khi chưa hoàn thiện đầy đủ hồ sơ pháp lý.

Về nguyên nhân khách quan, phần lớn vướng mắc phát sinh do công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng chưa hoàn tất, kinh phí chưa chi trả hết cho các hộ dân nên chưa đủ điều kiện lập hồ sơ hoàn ứng.

Bên cạnh đó, nhiều dự án chuẩn bị đầu tư không có nguồn vốn triển khai, dẫn đến chi phí chưa được nghiệm thu hoặc đã nghiệm thu nhưng chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Một số dự án thi công dở dang nhưng chưa có văn bản chấp thuận dừng và quyết toán, khiến các khoản chi không đủ điều kiện hoàn ứng.

Dù đã được quyết toán hoặc có kết luận của thanh tra, kiểm toán, nhiều dự án vẫn chưa được các đơn vị liên quan, nhà thầu, tư vấn nghiêm túc thực hiện. Một số khoản chi còn vượt ngoài phạm vi GPMB, chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Về nguyên nhân chủ quan, Hội đồng GPMB cấp huyện chưa kịp thời hoàn thiện hồ sơ, chứng từ chi trả GPMB; chậm trình quyết toán hàng năm, dẫn đến không đảm bảo điều kiện hoàn ứng.

Việc bàn giao hồ sơ, tài liệu giữa các đơn vị chưa đầy đủ, thiếu thống nhất, khiến nhiều dự án bị thất lạc dữ liệu, không đủ căn cứ để thu hồi vốn tạm ứng.

Một số chủ đầu tư thiếu quyết liệt trong xử lý các dự án không có nguồn vốn triển khai hoặc đã dừng thi công nhưng chưa được xử lý dứt điểm.

Đáng chú ý, nhiều khoản chi tạm ứng quá hạn không có khối lượng, không có hồ sơ thanh toán vẫn chưa được thu hồi; việc thực hiện các kết luận thanh tra, kiểm toán và quyết toán vốn đầu tư công còn chậm trễ.

Ngoài ra, vẫn chưa có báo cáo, đề xuất cụ thể về phương án xử lý các khoản chi ngoài phạm vi GPMB chưa được phê duyệt.

Đề xuất phương án xử lý

Nhằm đẩy nhanh tiến độ thu hồi vốn tạm ứng đầu tư và xử lý dứt điểm các khoản quá hạn theo chỉ đạo của Bộ Tài chính và UBND tỉnh, Sở Tài chính cùng các đơn vị liên quan đã thống nhất đề xuất một số phương án xử lý.

Đối với những khoản vốn tạm ứng còn trong thời hạn xử lý, yêu cầu các đơn vị tăng cường quản lý chặt chẽ, tuân thủ đúng quy định pháp luật về tạm ứng vốn đầu tư công. Các đơn vị phải chủ động tổng hợp, theo dõi và chỉ đạo trực tiếp các chủ đầu tư thực hiện đúng quy định trong phạm vi kế hoạch vốn được giao.

Chủ đầu tư và ban quản lý dự án phải tuân thủ nghiêm các quy định hiện hành về tạm ứng, bao gồm: mức tạm ứng, thời điểm tạm ứng, số lần và thời điểm thu hồi vốn tạm ứng. Các nội dung này phải được quy định rõ trong hợp đồng và phù hợp tiến độ thực hiện dự án, hợp đồng và khối lượng hoàn thành theo từng năm.

Riêng đối với công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, việc tạm ứng phải bám sát kế hoạch, tiến độ đã được phê duyệt. Mức tạm ứng không vượt quá phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Dự án hồ chứa nước Rào Trổ thi công dang dở và bỏ không nhiều năm nay.

Để thu hồi kịp thời vốn tạm ứng đầu tư quá hạn, Sở Tài chính và các đơn vị đề xuất giải pháp cụ thể cho từng nhóm dự án.

Với dự án tạm ứng quá hạn nhưng vốn còn tại tài khoản Hội đồng bồi thường ở Kho bạc, chủ đầu tư phối hợp Hội đồng GPMB huyện hoàn thiện hồ sơ gửi Kho bạc để hoàn ứng, tránh tồn đọng trước khi tổ chức lại chính quyền hai cấp.

Các dự án đã có hoặc chưa có hồ sơ hoàn ứng cần được chủ đầu tư phối hợp hoàn thiện hồ sơ hoặc nộp trả kinh phí kịp thời.

Dự án đã dừng nhưng chưa có quyết định dừng và quyết toán phải nhanh chóng hoàn tất thủ tục để làm cơ sở hoàn ứng.

Các dự án chưa quyết toán chi phí tổ chức bồi thường, GPMB phải được lập và phê duyệt quyết toán ngay.

Với dự án có hồ sơ chưa đủ điều kiện hoàn ứng, chủ đầu tư phối hợp Sở Tài chính báo cáo UBND tỉnh xem xét xử lý.

Những dự án chuyển giao hồ sơ phức tạp, đã quyết toán nhưng chưa chấp hành kết luận thanh tra, kiểm toán hoặc chi ngoài phạm vi phê duyệt sẽ được UBND tỉnh triệu tập họp, chỉ đạo xử lý tránh thất thoát ngân sách.

Chủ đầu tư tổng hợp khó khăn, vướng mắc báo cáo bộ ngành để tìm giải pháp thu hồi vốn khó thu hồi.

Phần vốn do cấp huyện, xã quản lý được yêu cầu tổng hợp số dư tạm ứng quá hạn để có biện pháp thu hồi trước khi tổ chức lại chính quyền hai cấp.

Thủy Linh