Giải bài toán nhân lực chất lượng cao
Với nhiều cơ chế ưu đãi, đặc thù, Luật Thủ đô 2024 không chỉ là điểm tựa phát triển kinh tế, xã hội, đồng thời còn là nền tảng vững chắc để thu hút, trọng dụng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa và giáo dục hàng đầu cả nước.
Trọng dụng, giữ chân nhân tài
Nguồn nhân lực đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của mỗi quốc gia, đó là nguồn tài nguyên vô tận và quý báu để các quốc gia, dân tộc có thể đầu tư, khai thác và sử dụng. Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 bùng nổ, sự ra đời của nhiều ngành công nghệ mới, như: trí tuệ nhân tạo, tự động hóa… đang tạo ra những cơ hội và thách thức lớn đối với người lao động, đòi hỏi kỹ năng, trình độ nhân lực không ngừng nâng lên đáp ứng được yêu cầu của thời đại.
Hà Nội là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học công nghệ, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế của đất nước, vì vậy có nhiều thuận lợi trong thu hút nguồn nhân lực từ các địa phương khác, thậm chí cả khu vực và trên thế giới.
Xác định nguồn nhân lực là một trong những khâu đột phá quan trọng trong chiến lược phát triển, những năm qua TP đã có nhiều chủ trương, chính sách thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực và đạt được những kết quả to lớn. Trong đó, sự ra đời của Luật Thủ đô 2024 với các chính sách đặc thù là điểm tựa quan trọng để Hà Nội phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển của Thủ đô. Hiện nay, Hà Nội có hơn 100 trường đại học, cao đẳng, trong đó có nhiều trường đại học lớn hàng đầu. Số lượng GS, TS, nhà khoa học chiếm khoảng 65% cả nước. Luật Thủ đô 2024 được thông qua với những cơ chế, chính sách đặc thù thu hút, trọng dụng nhân tài, là cơ hội lớn để các trí thức, nhà khoa học tham gia, đóng góp cho sự phát triển mạnh mẽ của TP trong tương lai. Một trong những điểm nổi bật của luật là các chính sách đãi ngộ và thu hút nhân tài được xây dựng một cách bài bản, nhằm tạo ra môi trường thuận lợi và bền vững cho những cá nhân xuất sắc. Bên cạnh đó, Luật Thủ đô 2024 đã tạo điều kiện thuận lợi để người Việt Nam ở nước ngoài quay trở về đóng góp cho đất nước, đồng thời thu hút được một lượng lớn chuyên gia quốc tế. Điều này không chỉ giúp cải thiện nguồn nhân lực chất lượng cao mà còn tăng cường sự hợp tác quốc tế, mở ra cơ hội hợp tác đa phương trong các lĩnh vực nghiên cứu và phát triển. Vai trò của việc thu hút và giữ chân được nhân tài không chỉ giúp Hà Nội phát triển nhanh chóng mà còn đảm bảo tính bền vững về kinh tế và xã hội.

Luật Thủ đô 2024 không chỉ là điểm tựa phát triển kinh tế, xã hội mà còn là nền tảng vững chắc để thu hút, trọng dụng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Ảnh Thanh Hải
Với những cải tiến về cơ chế và chính sách, Hà Nội đang trên đà trở thành một trung tâm thu hút nhân tài toàn cầu. Tác động của các chính sách này không chỉ giúp Thủ đô phát triển nhanh hơn mà còn tạo ra nền tảng vững chắc cho sự thịnh vượng lâu dài.
Phó Giám đốc Sản xuất, Công ty Cổ phần Công nghiệp TCI Vũ Văn Duy cho biết, với cơ chế đột phá, Luật Thủ đô 2024 mở ra hành lang pháp lý để Hà Nội phát triển hệ sinh thái giáo dục nghề nghiệp gắn với sản xuất, nơi nhà trường đào tạo theo nhu cầu, DN tham gia từ gốc, người học được hưởng lợi trực tiếp.
“Theo Luật Thủ đô 2024, DN được tiếp cận những nguồn vốn, những chương trình chính sách ưu đãi về đầu tư, đất đai để xây dựng nhà cửa sẽ là điều kiện tốt nhất để DN phát triển, qua đó tiếp nhận sinh viên để các bạn có cơ hội trải nghiệm những công việc thực tế của mình” - ông Vũ Văn Duy bày tỏ.
Còn theo Hiệu Trưởng Trường Cao Đẳng Nghề Việt Nam - Hàn Quốc TP Hà Nội Bùi Kim Dương, Luật Thủ đô 2024 ra đời tạo sự gắn kết tốt giữa DN và nhà trường, tạo điều kiện giữa nơi học và nơi thực tập, tạo điều kiện cơ sở vật chất, đào tạo con người và linh hoạt quá trình giữa nhà trường với DN trong mảng thực tập, đưa thiết bị mới của DN vào trong nhà trường. Khi chính sách bật đèn xanh, nhà trường và DN cùng đồng hành, đào tạo nghề không chỉ là con đường ngắn nhất đến với việc làm mà còn là lời giải cho bài toán nhân lực chất lượng cao của Thủ đô trong giai đoạn phát triển mới.
Tập trung đào tạo nhân lực số
Theo Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn, TP đang tích cực xây dựng các nghị quyết cụ thể hóa một số chính sách phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Luật Thủ đô 2024 để có thể sớm áp dụng vào thực tiễn. Trong đó có nghị quyết về cơ chế đặc thù để thu hút và trọng dụng nhân tài, sử dụng ngân sách đầu tư cho các cơ sở đào tạo, nghiên cứu trọng điểm quốc gia trên địa bàn; chính sách cho phép viên chức tại các cơ sở giáo dục và tổ chức khoa học… Bên cạnh đó, TP đang nghiên cứu triển khai Chương trình học bổng toàn phần cho sinh viên ngành công nghệ giai đoạn 2025 - 2030; đồng thời, rà soát, bổ sung biên chế và vị trí việc làm về chuyển đổi số, an toàn, an ninh mạng để 100% cơ quan Nhà nước trên địa bàn có vị trí chuyên trách cho lĩnh vực này.
Hà Nội cũng tập trung xây dựng “Mạng lưới sáng kiến Hà Nội”, nơi kết nối chuyên gia, nhà khoa học trong, ngoài nước và xúc tiến thành lập các thiết chế hỗ trợ đổi mới sáng tạo, như: Trung tâm đổi mới sáng tạo, sàn giao dịch công nghệ, vườn ươm DN...
Theo PGS. TS Nguyễn Anh Tuấn - Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Thủ đô Hà Nội, những chính sách của Hà Nọi trong Luật Thủ đô 2024 sẽ thúc đẩy sự phát triển của các lĩnh vực, ngành nghề. Đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục và nghiên cứu, sẽ mang đến những tác động sâu sắc và toàn diện đến các trường đại học, cao đẳng, viện nghiên cứu tại Hà Nội.
Để phát huy hiệu quả những chính sách đã được quy định trong Luật Thủ đô 2024 về phát triển nhân lực chất lượng cao, PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn khuyến nghị, Hà Nội cần tiếp tục tập trung vào các lĩnh vực mũi nhọn trong đào tạo, đặc biệt là đào tạo nhân lực phục vụ nhiệm vụ chuyển đổi số. Xác định rõ các ngành nghề trọng điểm, xác định rõ các ngành nghề mũi nhọn, có tiềm năng phát triển cao và phù hợp với định hướng phát triển của TP như công nghệ số, công nghệ thông tin và truyền thông, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới, công nghiệp bán dẫn, công nghệ chế tạo - tự động hóa, công nghệ môi trường, giảm phát thải cacbon, ứng phó với biến đổi khí hậu, tài chính, dịch vụ...
Song song với đó, tăng cường đầu tư vào các chương trình đào tạo, nghiên cứu trong các lĩnh vực này, nhằm cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu của thị trường. Về đổi mới chương trình đào tạo, cần cập nhật chương trình đào tạo theo hướng gắn liền với thực tiễn, chú trọng phát triển kỹ năng mềm, khả năng tư duy sáng tạo và giải quyết vấn đề. Đồng thời, cần thu hút và giữ chân đội ngũ giảng viên chất lượng cao, có kinh nghiệm thực tế và năng lực nghiên cứu; xây dựng môi trường khởi nghiệp hỗ trợ các DN khởi nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho các DN khởi nghiệp thông qua việc cung cấp vốn, hỗ trợ pháp lý, kết nối với các nhà đầu tư.
Đặc biệt, cần đẩy mạnh mối liên kết giữa nhà trường, DN và chính quyền hợp tác đào tạo để tăng cường hợp tác giữa các trường đại học, cao đẳng với DN, giúp các chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu của thị trường.
Liên kết với DN sẽ tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên thực tập tại các DN để tích lũy kinh nghiệm thực tế. Cần cung cấp thông tin đầy đủ về nhu cầu tuyển dụng của các DN để người lao động có thể lựa chọn ngành nghề phù hợp. Hỗ trợ người lao động tìm kiếm việc làm thông qua các sàn giao dịch việc làm.