Giải bài toán 'ly nông' không 'ly hương'
'Ly nông nhưng không ly hương' không chỉ là khẩu hiệu, mà là một xu thế tất yếu, khi người lao động rời xa nghề nông truyền thống nhưng vẫn có thể tìm thấy công việc phù hợp ngay tại quê nhà.

Các khu - cụm công nghiệp đã tạo việc làm bền vững, thu nhập ổn định cho nhiều lao động.
Từ một vùng đất thuần nông, phường Âu Lâu sau khi hợp nhất các xã: Âu Lâu, Giới Phiên, Minh Quân và phường Hợp Minh đã có bước chuyển mình mạnh mẽ.
Trên địa bàn phường hiện có Khu Công nghiệp Âu Lâu, quy mô 112 ha, tỷ lệ lấp đầy tới 91,16%, với nhiều doanh nghiệp trong các lĩnh vực như dệt may, giày da, linh kiện điện tử, cơ khí; Khu Công nghiệp Minh Quân, quy mô 120 ha, tỷ lệ lấp đầy khoảng 80% thu hút nhiều công ty may mặc, giày da, thủ công mỹ nghệ, lắp ráp điện tử.
Phường Âu Lâu có 133 doanh nghiệp, hơn 1.300 cơ sở sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương với thu nhập bình quân 7 - 9 triệu đồng/tháng. Công ty TNHH Unico Global YB là ví dụ. Đây là doanh nghiệp lớn tại Khu Công nghiệp Âu Lâu, tạo việc làm cho khoảng 1.700 lao động, trong đó, hơn 200 công nhân là người địa phương.

Bà Lê Thị Hậu - Trưởng phòng Nhân sự - Hành chính, Công ty TNHH Unico Global YB cho biết: “Thời gian qua, Công ty luôn trả lương đúng hạn, do đó đã giữ được người lao động, thậm chí còn thu hút những người từng đi làm xa trở về quê để làm việc”.
Chị Lê Thị Hường ở tổ dân phố Nước Mát, phường Âu Lâu là một trong số đó. Từng xa chồng con, xuống Bắc Ninh làm công nhân, chị Hường phải chấp nhận cuộc sống trong căn phòng trọ chật chội, với sự cô đơn và nỗi nhớ nhà. Năm 2022, chị Hường trở về quê và làm công nhân tại Công ty TNHH Unico Global YB.
“Thu nhập mỗi tháng của tôi gần 9 triệu đồng, so với khi làm việc ở Bắc Ninh thì ít hơn nhưng được ở gần chồng con, không mất tiền thuê nhà. Quan trọng nhất, tôi được tự tay chuẩn bị bữa cơm cho gia đình mỗi ngày, cuối tuần được đưa con đi chơi. Cuộc sống giờ đây ổn định và thoải mái hơn rất nhiều” - chị Hường chia sẻ.
Chị Hường là một trong số hàng nghìn người lao động có thể tìm được việc làm và ổn định cuộc sống ở ngay tại quê hương, “ly nông” nhưng không phải “ly hương”.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Lào Cai, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên ước đạt 836.030 người, phân bố không đều, chủ yếu tập trung ở khu vực nông thôn với khoảng 76%.

Để giải quyết bài toán việc làm và giữ chân nguồn lực này, tỉnh đã có nhiều giải pháp thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư tại tỉnh. Bên cạnh đó, yếu tố thu hút các doanh nghiệp bởi Lào Cai có nguồn lao động trẻ, dồi dào và nhiều tiềm năng.
Các khu công nghiệp: Bắc Duyên Hải, Tằng Loỏng, Âu Lâu, Minh Quân, khu công nghiệp phía Nam… cùng các cụm công nghiệp đã thu hút hàng nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, giải quyết việc làm cho nhiều lao động địa phương.
Tỉnh cũng đã tận dụng mọi nguồn lực để đầu tư cho phát triển kinh tế - xã hội, trong đó lựa chọn đầu tư phát triển các ngành công nghiệp có lợi thế cạnh tranh như công nghiệp chế biến nông sản, thực phẩm.
Bên cạnh đó, việc đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất, phát triển tiểu thủ công nghiệp, làng nghề gắn với du lịch là những ngành sử dụng nhiều lao động để thu hút lao động từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp.

Ngoài ra, các hoạt động kết nối cung - cầu lao động, tư vấn, giới thiệu việc làm cho người lao động được đẩy mạnh, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh đã triển khai tích cực các hoạt động tư vấn, các phiên giao dịch việc làm, ngày hội tư vấn tuyển sinh việc làm, thông qua đó đã giới thiệu, cung ứng, tuyển dụng lao động cho các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp của tỉnh.
Từ đầu năm đến nay, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh đã tổ chức 154 phiên/hội nghị giao dịch việc làm, tuyên truyền, tư vấn chính sách lao động, việc làm cho 45.311 lượt người. Trung tâm đã tiếp nhận và thông báo nhu cầu tuyển dụng của 490 đơn vị, doanh nghiệp, trong đó 398 doanh nghiệp trong tỉnh, với khoảng 47.123 lao động (nhu cầu tuyển dụng trong tỉnh là khoảng 1.623 lao động).
Với những việc làm thiết thực của các cấp, các ngành chức năng, chỉ tính trong 8 tháng năm 2025, toàn tỉnh giải quyết việc làm cho gần 23.000 lao động, đạt gần 76% kế hoạch năm; chuyển dịch 5.802 lao động từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp; lĩnh vực chuyển dịch chủ yếu sản xuất công nghiệp, xây dựng, du lịch, kinh doanh, bán hàng…
Những con số trên chính là minh chứng rõ nét cho xu hướng “ly nông” đang diễn ra mạnh mẽ.

Tuy nhiên, giải quyết việc làm cho lao động cũng đặt ra nhiều thách thức, chất lượng và kỹ năng nghề ở một số lĩnh vực cần được cải thiện để đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa.
Cơ hội việc làm tuy tăng nhưng vẫn tập trung chủ yếu tại các khu - cụm công nghiệp lớn, trong khi các xã vùng sâu, vùng xa vẫn thiếu việc làm phi nông nghiệp.
Để giải quyết những vấn đề này, tỉnh đang tiếp tục đẩy mạnh nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng công nghệ mới đầu tư tại tỉnh. Nhiều dự án trọng điểm đang được triển khai như: Dự án xây dựng hạ tầng giai đoạn I của Khu Công nghiệp Trấn Yên với quy mô lên tới 254,59 ha, được kỳ vọng tạo thêm nhiều việc làm chất lượng cao cho tỉnh…
Sự chuyển dịch cơ cấu lao động tại Lào Cai không chỉ là sự thay đổi trong lựa chọn nghề nghiệp, mà còn là một chiến lược phát triển nhân văn, bền vững. Những con số ấn tượng cho thấy ở lại quê hương, người lao động vẫn có thể ổn định cuộc sống, có cơ hội làm giàu và xây dựng tương lai.