Giá trị truyền thống chắp cánh thành công

Cuối tháng 9 vừa qua, tại Moscow (Nga), ca sĩ Đức Phúc đã làm nên lịch sử khi vượt qua các thí sinh đến từ 22 quốc gia và đăng quang ngôi quán quân Cuộc thi Âm nhạc quốc tế Intervision 2025 với điểm số hoàn toàn cách biệt. Ca khúc “Phù Đổng Thiên Vương” - một tác phẩm mang đậm bản sắc dân tộc, đã giúp anh tỏa sáng. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ âm nhạc đến hình ảnh, kết hợp yếu tố sử thi với âm nhạc hiện đại, phần trình diễn đã truyền tải ý chí kiên cường, tinh thần đoàn kết và khát vọng vươn lên của dân tộc.

Anh Hùng, người Việt Nam tại Moscow chia sẻ: “Tôi đã nghe bài 'Phù Đổng Thiên Vương', bài hát rất ý nghĩa, nói về cội nguồn cũng như văn hóa Việt Nam. Đức Phúc chọn bài này để giới thiệu đến bạn bè quốc tế rằng văn hóa của đất nước mình đẹp như thế nào”.

Chị Irina, người dân Moscow bày tỏ: “Bài hát của Đức Phúc quá tuyệt. Tôi chưa hề biết đến Đức Phúc, nhưng sau cuộc thi này tôi nhất định sẽ theo dõi anh ấy”.

Không chỉ Đức Phúc, nhiều nghệ sĩ trẻ khác của Việt Nam cũng đã rất thành công khi đưa chất dân gian vào các sản phẩm âm nhạc của mình. Điển hình như: ca sĩ Phương Mỹ Chi đã giành vị trí top 3 tại Sing! Asia 2025 diễn ra tại Trung Quốc hồi tháng 7; ca sĩ Tùng Dương - nghệ sĩ Việt Nam đầu tiên được vinh danh tại Lễ trao giải thưởng Âm nhạc Nhật Bản - Music Awards Japan (MAJ) 2025 ở hạng mục Giải thưởng Cống hiến hồi tháng 5; hay xa hơn, năm 2019, ca sĩ Hoàng Thùy Linh đã đoạt giải “Nghệ sĩ Việt Nam xuất sắc châu Á” ở giải Mnet Asian Music Awards (MAMA) tại Hàn Quốc.

Thành công của các nghệ sĩ Việt Nam trên đấu trường âm nhạc quốc tế thời gian qua minh chứng rằng, bản sắc văn hóa dân tộc chính là đôi cánh vững chãi, giúp nghệ sĩ ghi dấu ấn và tỏa sáng. Đồng thời, đây cũng là cơ hội thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước.

Nhà báo Ngô Bá Lục chia sẻ: "Kho tàng âm nhạc và văn hóa dân gian Việt Nam giống như một 'nguồn mạch' vô tận. Nếu các nghệ sĩ biết quay về khai thác những chất liệu quý báu ấy và mang chúng ra giao lưu, hội nhập với thế giới, thì cơ hội để nghệ sĩ trẻ Việt Nam vươn mình ra thị trường quốc tế là hoàn toàn rộng mở".

Rõ ràng, hiện tượng nhiều nghệ sĩ trẻ khai thác thành công bản sắc văn hóa dân tộc để chinh phục khán giả quốc tế phản ánh một sự chuyển hướng tích cực trong quan điểm và thực hành nghệ thuật. Tuy nhiên, để tạo nên được một sản phẩm âm nhạc dựa vào yếu tố văn hóa dân gian thì cần sự phối hợp của nhiều bên liên quan.

Bà Nguyễn Thị Thu Hà, Viện Văn hóa Nghệ thuật Thể thao và Du lịch Việt Nam, cho rằng: "Những hoạt động nghệ thuật dựa trên các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc đòi hỏi sự đầu tư nghiêm túc và sự phối hợp chặt chẽ với các đơn vị nghiên cứu, lưu trữ văn hóa - nghệ thuật. Khi có được sự đồng hành này, các dự án sẽ có nền tảng khoa học và thực tiễn vững chắc, từ đó tránh được nguy cơ các nghệ sĩ hay doanh nghiệp vô tình làm biến đổi những giá trị văn hóa quý báu mà chúng ta đang gìn giữ và trân trọng".

Kết hợp văn hóa - nghệ thuật truyền thống với âm nhạc hiện đại, nhiều sản phẩm âm nhạc đặc sắc đã gây được ấn tượng lớn với khán giả, từ đó, gợi mở cách phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống trong phát triển công nghiệp văn hóa. Những sản phẩm âm nhạc đương đại sáng tạo trên nền tảng truyền thống góp phần vừa bảo tồn, phát huy giá trị di sản dân tộc, vừa định hình nên bản sắc riêng của nhạc Việt và nâng cao vị thế công nghiệp văn hóa Việt trong hội nhập quốc tế.

Quỳnh Chi