Gia Lai: Người dân vùng 'rốn lũ' chủ động ứng phó với thiên tai

Chuẩn bị chu đáo trước mùa mưa lũ

Thôn Chánh Hội, Chánh Hữu được xem là “rốn lũ” của xã Ngô Mây. Mưa lớn chỉ vài ngày là đường sá chia cắt, nhà cửa ngập sâu. Thế nhưng, theo ông Vũ Thành Tín (66 tuổi, xóm Chánh Lợi, thôn Chánh Hội), người dân nơi đây không còn bất ngờ bởi đã hình thành thói quen chủ động chuẩn bị từ trước.

Thuyền (sõng) là phương tiện di chuyển không thể thiếu của người dân xã Tuy Phước Đông trong mùa mưa lũ. Ảnh: T.L

“Có năm nước lũ dâng cao tới 1,5 m, tràn cả vào nhà. Vì vậy, sống ở đây phải chuẩn bị từ sớm, chờ đến lúc nước lũ về mới xoay xở thì đã quá muộn”-ông Tín chia sẻ.

Cũng theo ông Tín, hầu hết các hộ trong xóm đều sắm sẵn một chiếc thuyền nhỏ để đi lại trong mùa lũ, xây gác lửng trong nhà để cất giữ lương thực, vật dụng thiết yếu. Chuồng trại chăn nuôi được xây cao, có hệ thống thoát nước nhằm bảo đảm vật nuôi không bị ảnh hưởng trong những ngày mưa lũ kéo dài.

Ở xã Tuy Phước Đông, tinh thần chủ động phòng-chống thiên tai đã trở thành một phần trong nếp sống thường ngày. Vào mùa mưa lũ, cảnh nhà cửa ngập trong nước đã trở nên quen thuộc. Tuy nhiên, sự quen thuộc ấy không dẫn đến chủ quan, mà ngược lại, càng giúp bà con chủ động và cẩn trọng hơn trong việc chuẩn bị ứng phó để bảo vệ cuộc sống.

Phao cứu sinh được chuẩn bị để ứng phó với lũ lụt. Ảnh: T.L

Ông Phan Thanh Hải (thôn Lạc Điền) cho hay: “Địa hình trũng thấp, triều cường lại thường xuyên dâng cao nên cứ đến mùa mưa, người dân chủ động tích trữ thóc gạo, nước sạch, dầu lửa, đèn pin… từ sớm. Nhờ vậy, dù có khi bị ngập nhiều ngày, bà con vẫn đủ lương thực, không xảy ra tình trạng thiếu ăn”.

Theo ông Hải, nhờ sự chuẩn bị chu đáo, thôn Lạc Điền nhiều năm qua không còn thiệt hại về người, cũng không còn hộ nào rơi vào cảnh thiếu ăn khi ngập lụt kéo dài.

Tại xã Ân Hảo, nơi thường xuyên bị chia cắt do lũ từ sông An Lão, người dân triển khai nhiều biện pháp ứng phó hiệu quả. Ngoài việc theo dõi sát bản tin thời tiết, bà con chuẩn bị thuốc men, nước sạch, dụng cụ y tế, xây dựng chuồng trại cao ráo, thoát nước tốt. Nhiều hộ còn sắm sẵn thuyền nhỏ để chủ động di chuyển khi cần.

Với các phường trũng thấp như Quy Nhơn Đông, nhờ đầu tư hệ thống hạ tầng, tình trạng ngập lụt đã giảm rõ rệt. Tuy nhiên, bà con vẫn duy trì tinh thần cảnh giác cao. Ông Uông Văn Hoan (khu phố 8) bày tỏ: “Hệ thống kênh sông Dinh giúp tiêu thoát nước nhanh hơn, nhưng mỗi khi mùa mưa lũ đến, người dân vẫn chuẩn bị đầy đủ lương thực, vật liệu để gia cố bờ đập. Chủ động luôn là yếu tố quan trọng để hạn chế thiệt hại do lũ lụt”.

Thực hiện phương châm “4 tại chỗ”

Không chỉ người dân, chính quyền các xã, phường vùng thiên tai cũng chủ động nâng cao năng lực ứng phó, phát huy hiệu quả phương châm “4 tại chỗ”: chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện-vật tư tại chỗ và hậu cần tại chỗ.

Người dân vùng "rốn lũ" thôn Vinh Quang 2 (xã Tuy Phước Đông) được chính quyền địa phương thực tập các phương án, kỹ năng cứu nạn khi có mưa lũ xảy ra. Ảnh: T.L

Ông Nguyễn Văn Tám-Phó Trưởng Phòng Kinh tế xã Tuy Phước Đông-cho biết: Xã đã xây dựng đầy đủ các phương án ứng phó với thiên tai theo 3 kịch bản với lũ, 4 kịch bản với bão, trong đó đặt an toàn tính mạng người dân lên hàng đầu.

Các điểm sơ tán tập trung được bố trí phù hợp với tình hình thực tế. Các thôn đều kiện toàn Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự, bảo đảm lực lượng và vật tư sẵn sàng khi có sự cố.

“UBND xã cũng đã chủ động hợp đồng với các cơ sở sản xuất gạo, cửa hàng tạp hóa trên địa bàn để chuẩn bị đầy đủ lương thực, thực phẩm thiết yếu phục vụ công tác tích trữ, đồng thời sẵn sàng cứu trợ khi cần thiết”-ông Tám thông tin thêm.

Tại phường Quy Nhơn Đông, Chủ tịch UBND phường Trần Việt Quang cho hay: Đến nay, địa phương đã rà soát kỹ các khu vực có nguy cơ cao, xây dựng phương án sơ tán cụ thể, phân công từng thành viên Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự phụ trách địa bàn rõ ràng.

“Mỗi khi có bão, tàu thuyền đều được thông báo và hướng dẫn kịp thời để nhanh chóng di chuyển về khu neo đậu an toàn, góp phần giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra”-ông Quang nói.

Có thể thấy, người dân vùng “rốn lũ” trong tỉnh không chỉ “sống chung với lũ”, mà còn “sống an toàn giữa lũ” nhờ tinh thần chủ động, kinh nghiệm tích lũy nhiều năm cùng với sự hỗ trợ kịp thời từ chính quyền địa phương. Nhờ đó, những năm gần đây, bà con đã giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản trong các đợt mưa bão kéo dài.

TRỌNG LỢI