Gia Lai chủ động nguồn vật liệu xây dựng, đảm bảo tiến độ các dự án trọng điểm
Gia Lai thành lập Tổ liên ngành tiến hành rà soát, đánh giá các điểm mỏ trên địa bàn, đồng bộ giải pháp đáp ứng yêu cầu cấp bách về khối lượng lớn vật liệu xây dựng phục vụ thi công hàng loạt công trình giao thông trọng điểm.
Ngày 25/8, theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai, hiện nay, địa phương đang đồng thời chuẩn bị triển khai nhiều công trình quy mô lớn như: tuyến cao tốc Quy Nhơn - Pleiku, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (đoạn qua Gia Lai) và đường cất, hạ cánh số 2 tại Cảng hàng không Phù Cát (Bình Định) cùng các hạng mục đồng bộ.

Mỏ đá được khai thác phục vụ thi công các công trình giao thông trọng điểm
Đáng chú ý nhất là dự án cao tốc Quy Nhơn - Pleiku với tổng chiều dài 125 km. Dự án cao tốc Quy Nhơn - Pleiku được thiết kế 4 làn xe, nền đường rộng 24,75m, tốc độ khai thác 100 km/h, với tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 43.730 tỷ đồng theo hình thức đầu tư công. Tuyến đường có hướng đi qua hai đèo hiểm trở An Khê và Mang Yang, được kỳ vọng sẽ rút ngắn thời gian di chuyển, giảm áp lực cho Quốc lộ 19 hiện hữu.
Khi hoàn thành, cao tốc sẽ mở ra cơ hội lớn trong kết nối vùng Tây Nguyên với duyên hải miền Trung, thúc đẩy phát triển dịch vụ logistics, vận chuyển hàng hóa nông sản và tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội. Đây cũng là tuyến huyết mạch kết nối với đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trong tương lai, hình thành mạng lưới hạ tầng giao thông hiện đại. Riêng dự án này cần hơn 20,5 triệu m³ đất đắp, 3,7 triệu m³ cát và 3,3 triệu m³ đá xây dựng.
Ngoài ra, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam cũng đòi hỏi trên 1,9 triệu m³ đất san lấp cho các khu tái định cư. Trong khi đó, đường băng số 2 của Cảng hàng không Phù Cát và các hạng mục kèm theo cần khoảng 4,2 triệu m³ đất, chưa kể cát và đá sẽ lấy từ mỏ thương mại.
Qua khảo sát thực tế, Tổ liên ngành đã lựa chọn 16 điểm mỏ đất với tổng trữ lượng khoảng 23,88 triệu m³, đủ cung ứng cho dự án cao tốc Quy Nhơn - Pleiku. Với cát xây dựng, 9 điểm mỏ được đánh giá có trữ lượng hơn 3,88 triệu m³; thêm vào đó, việc nạo vét đập dâng Văn Phong và Phú Phong có thể bổ sung 1,5 triệu m³.
Về đá xây dựng, ngoài 4 mỏ đã được cấp phép và đang khai thác (tổng trữ lượng 2,55 triệu m³), còn có 8 điểm mỏ mới được đưa vào danh mục dự phòng.
Đặc biệt, tỉnh cũng tính toán tận dụng đá từ khu vực núi Sơn Triều (thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định) và nguồn đá đào hầm, cùng các mỏ đạt tiêu chuẩn tại xã Phù Mỹ Nam vốn đã cung ứng cho tuyến cao tốc Bắc - Nam. Đây là giải pháp linh hoạt nhằm tránh phụ thuộc vào một nguồn duy nhất. Đối với dự án đường băng số 2 tại Cảng hàng không Phù Cát, hồ sơ đánh giá trữ lượng, báo cáo tác động môi trường của hai mỏ đất với tổng trữ lượng 6 triệu m³ đã được hoàn thiện. Ngoài ra, dự án còn tận dụng 150 nghìn m³ đất dỡ tải từ tuyến ĐT639 đoạn Cát Tiến - Diêm Vân và cân đối đào đắp tại chỗ.

Cảng hàng không Phù Cát
Trong khi đó, với dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh đã kiểm tra 10 điểm mỏ đất, đồng thời hướng dẫn các thủ tục pháp lý để phục vụ san lấp, xây dựng khu tái định cư.
Trước nguy cơ thiếu hụt cát xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã trình UBND tỉnh phương án nạo vét 48 hồ chứa nước bị bồi lấp ở khu vực phía Đông với khối lượng dự kiến 5,5 triệu m³. Đây vừa là biện pháp bổ sung nguồn vật liệu, vừa cải thiện khả năng chứa nước của hồ, giảm thiểu tình trạng ngập úng mùa mưa. Bên cạnh đó, 4 điểm mỏ cát mới tại xã Bình Phú, Bình Khê, Vĩnh Quang (tổng diện tích hơn 51 ha, trữ lượng khoảng 1 triệu m³) cũng được đưa vào khảo sát, bổ sung nguồn cung cho cao tốc Quy Nhơn - Pleiku, đường sắt cao tốc và các công trình khác.

Khảo sát, bổ sung nguồn cung khoảng 1 triệu m3 cát cho cao tốc Quy Nhơn- Pleiku
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, các mỏ vật liệu được cấp phép theo cơ chế đặc thù, căn cứ nghị quyết của Quốc hội. Sở đang chuẩn bị phương án chuyển đổi đất rừng (nếu có), thủ tục thuê đất để sẵn sàng khai thác ngay khi các gói thầu được triển khai.
UBND tỉnh Gia Lai yêu cầu việc khai thác khoáng sản tại lòng hồ, thượng lưu các đập dâng phải tuyệt đối bảo đảm an toàn công trình, tránh nguy cơ sụt lún hay hư hỏng. Song song đó, công tác bảo vệ môi trường, hạn chế bụi, tiếng ồn, ảnh hưởng đến đời sống người dân xung quanh cũng được đặt ra như một tiêu chí bắt buộc.