Gia Lai: Ẩn họa từ các ngầm tràn mùa mưa lũ

Mưa lớn gây chia cắt, nhiều ngầm tràn mất an toàn

Sáng 18-11, mưa lớn khiến ngầm tràn dẫn vào thôn Mơ Nang 2 (xã Ia Pa) bị ngập sâu, cô lập 341 hộ dân. Mực nước tại ngầm tràn này ngập sâu gần 2 m, khiến tuyến đường độc đạo vào trung tâm thôn bị chia cắt hoàn toàn.

Đến thời điểm này, nước từ thượng nguồn tiếp tục đổ về ngầm tràn. Chính quyền xã đã chốt chặn 2 đầu ngầm, tuyệt đối không cho người dân tiếp cận khu vực nguy hiểm để đảm bảo an toàn.

Lực lượng chức năng túc trực tại ngầm tràn thôn Mơ Nang 2 (xã Ia Pa). Ảnh: Vũ Chi

Ông Lê Tiến Mạnh-Chủ tịch UBND xã Ia Pa-cho biết: Ngầm tràn này nằm ở vị trí trũng thấp, thường xuyên bị ngập lụt chia cắt giao thông. Khoảng 1 tháng trước, một phần ngầm tràn bị sạt lở nghiêm trọng do lũ quét. Sau khi gia cố nối lại giao thông, nay khu vực này tiếp tục bị lũ chia cắt.

Để đảm bảo an toàn cho người dân, chính quyền xã đã cử cán bộ chốt chặn, cảnh báo người dân không cố lội qua gây nguy hiểm. Về lâu dài, chính quyền địa phương mong tỉnh bố trí kinh phí sửa chữa, nâng cấp để đảm bảo lưu thông lâu dài.

Tối 17-11, xã Chư Krey đã bố trí lực lượng túc trực tại 4 điểm ngầm tràn, sẵn sàng hỗ trợ người dân khi có tình huống khẩn cấp. Ảnh: N.S

Trước cảnh báo của Đài khí tượng thủy văn tỉnh Gia Lai về đỉnh lũ trên các sông có nơi trên báo động 3, nguy cơ ngập lụt cục bộ vùng trũng thấp ven sông, chính quyền xã Chư Krey đã bố trí lực lượng túc trực tại 4 điểm ngầm tràn, sẵn sàng hỗ trợ người dân khi có tình huống khẩn cấp.

Ông Nguyễn Khắc Minh-Chủ tịch UBND xã Chư Krey-cho hay: Các khu vực đường bê tông từ làng Sơ Rơn đi làng Veh, làng Sơ Rơn đi làng Châu; Brọch Siêu đi làng Kial và Kial đi xã Kông Yang (cũ) thường xuyên bị ngập sâu, nước chảy mạnh, rất nguy hiểm khi qua lại trong thời điểm mưa to hoặc nước lũ dâng.

Ngầm tràn từ làng Sơ Rơn đi làng Veh, xã Chư Krey. Ảnh: N.S

“Để đảm bảo an toàn tính mạng người dân, lực lượng túc trực tại đây tuyệt đối không cho người dân qua sông, suối, ngầm, tràn khi nước chảy xiết, dù chỉ là nước cạn. Không chủ quan khi mưa tạm ngớt hoặc thấy người khác qua được bởi mực nước có thể thay đổi nhanh chóng.

Cùng với đó, chính quyền cũng thông báo cho các trường bán trú khu vực ảnh hưởng không cho học sinh về nhà, nâng cao ý thức phòng tránh, đảm bảo an toàn”-Chủ tịch UBND xã Chư Krey nhấn mạnh.

Còn tại xã Tơ Tung, ông Lê Thanh Sơn-Chủ tịch UBND xã-thông tin: Mưa lớn khiến mực nước tại các ngầm tràn ngập sâu. Chính quyền địa phương phân công các tổ chốt chặn tại 5 ngầm tràn, gồm: Bờ Ngăl, Bờ-Chưpâu, Cao Sơn, Mơhra và Stơr; đồng thời bố trí lực lượng căng dây, cắm biển cấm, túc trực 24/24 giờ để kiểm soát, hướng dẫn người dân không qua lại, đảm bảo an toàn tuyệt đối về người và phương tiện.

Chính quyền xã Tơ Tung đặt biển báo nguy hiểm tại các ngầm tràn để cảnh báo người dân không qua lại. Ảnh: M.P

Ngoài ra, xã cũng phân công Đội xung kích phòng, chống thiên tai triển khai kiểm tra, rà soát các khu dân cư ven suối, vùng thấp trũng có nguy cơ ngập lụt, sạt lở đất; chủ động khơi thông dòng chảy, chuẩn bị lực lượng, phương tiện, vật tư, trang thiết bị phục vụ cứu hộ khi có tình huống xảy ra.

Cần nhiều công trình vượt lũ kiên cố

Theo ghi nhận, nhiều điểm ngầm tràn trên địa bàn Tây Gia Lai đã xuống cấp, mặt ngầm mỏng, không có lan can và thường xuyên bị nước lũ chảy tràn khi mưa lớn.

Không ít vụ tai nạn thương tâm xảy ra khi người dân chủ quan cố vượt qua dòng nước xiết, đặc biệt vào sáng sớm hoặc chiều tối khi tầm nhìn hạn chế. Người dân xã Đăk Hlơ (nay là xã Kông Bơ La) vẫn chưa quên vụ tai nạn ngày 29-8-2024, khi 2 chị em H.L.N. (SN 2013) và H.T.Đ. (SN 2021) sang chơi ở nhà bà ngoại bị nước cuốn trôi tại ngầm tràn Đăk Hlơ.

Ông Đinh Văn Thêm-Thôn trưởng Bờ Ngăl (xã Tơ Tung), cho biết: “Mấy ngày mưa lớn liên tục khiến nước trên suối dâng rất nhanh, ngầm tràn tại thôn bị ngập sâu, lực lượng của thôn phối hợp với Công an và Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự xã túc trực liên tục ở điểm ngập. Chúng tôi căng dây, đặt biển cảnh báo từ sớm nhưng vẫn có trường hợp nóng ruột muốn chạy qua, nên lực lượng phải nhắc nhở thường xuyên.

Điều lo nhất là học sinh và người già khi thấy nước rút cứ muốn vượt ngầm, rất dễ xảy ra sự cố đáng tiếc. Chúng tôi mong cấp trên nghiên cứu xây dựng cầu kiên cố để chấm dứt tình trạng bị chia cắt mỗi mỗi mùa mưa lũ, đảm bảo an toàn cho người dân”.

Ngầm tràn qua suối Ia Rsai vào buôn Chư Tê, xã Ia Rsai. Ảnh: M.P

Những biện pháp cảnh báo, túc trực và tuyên truyền là yêu cầu cần thiết để giảm thiểu rủi ro, nhưng thực tế tại nhiều xã vẫn còn nhiều điểm ngầm tràn xuống cấp, đặt ra nhu cầu cấp bách về giải pháp hạ tầng lâu dài.

Trước đó, do ảnh hưởng bão số 13, nước lũ đã cuốn trôi một đoạn ngầm tràn dài 18 m qua suối Ia Rsai, gây chia cắt giao thông, cô lập 521 người dân buôn Chư Tê. Khi nước rút, chính quyền xã đã huy động lực lượng đổ đá, khắc phục tạm để nối lại giao thông, đảm bảo đi lại an toàn cho bà con.

Ông Võ Ngọc Châu-Chủ tịch UBND xã Ia Rsai-cho biết nhiều công trình giao thông bị hư hỏng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. UBND xã đã đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường kiến nghị UBND tỉnh xem xét, khảo sát và bố trí kinh phí hỗ trợ địa phương khắc phục.

“Xã đã đề xuất làm lại đoạn tràn với kinh phí dự kiến 600 triệu đồng; nhưng về lâu dài cần đầu tư xây dựng cầu kiên cố thay thế ngầm tràn để đảm bảo an toàn lâu dài cho người dân trong mùa mưa bão”-ông Châu thông tin.

Mưa lớn làm nước lũ cuốn trôi 120 m đường bê tông dẫn vào làng Hrách, xã Sró. Ảnh: M.P

Không chỉ Ia Rsai, nhiều khu vực khác cũng chịu tác động nặng nề, khiến giao thông bị chia cắt và ảnh hưởng đời sống, sản xuất của người dân. Điển hình, mưa lớn làm nước lũ cuốn trôi 120 m đường bê tông dẫn vào làng Hrách (xã Sró) khiến 234 hộ với 1.172 người bị cô lập. Làng Hrach có khoảng 600 ha cây nông nghiệp đang vào vụ thu hoạch, chủ yếu là mía và mì. Việc ách tắc giao thông làm nhiều loại nông sản đã thu hoạch chưa thể vận chuyển tiêu thụ.

Ngay sau khi lũ rút, chính quyền địa phương ưu tiên kết nối lại tuyến đường độc đạo, đảm bảo giao thông thông suốt cho người dân. Ông Nguyễn Ngọc Sơn-Chủ tịch UBND xã Sró-nhấn mạnh: Trước mắt, xã huy động nội lực để sửa chữa đường tạm, phục vụ việc đi lại của người dân. Về lâu dài mong các cấp đầu tư cầu tràn kiên cố để đảm bảo lưu thông thông suốt, vì đây là tuyến huyết mạch kết nối làng với trung tâm xã và các khu vực lân cận.

Mưa lũ khiến ngầm tràn qua thôn Plei Du (xã Pờ Tó) bị ngập sâu. Ảnh: M.P

Trước thực trạng nhiều ngầm tràn xuống cấp cũng như bị tác động do các cơn bão gây hư hỏng và thường xuyên bị ngập sâu trong mùa mưa lũ, việc nâng cấp, xây dựng các cầu kiên cố thay thế ngầm tràn không chỉ giúp đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người dân, mà còn duy trì lưu thông liên tục, ổn định đời sống và sản xuất tại các vùng nông thôn.

Trong bối cảnh mưa lũ diễn biến bất thường, giải pháp kết hợp giữa an toàn con người và đầu tư hạ tầng bền vững chính là chìa khóa để các địa phương Tây Gia Lai ứng phó hiệu quả với mùa mưa bão, bảo vệ người dân và tài sản, đồng thời duy trì nhịp sống sinh hoạt, sản xuất không bị gián đoạn.

MINH PHƯƠNG