Gần một nửa số người mắc tiểu đường không biết mình bị bệnh

Theo Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế, hiện nay cứ 1 trong 9 người trưởng thành trên thế giới đang sống chung với tiểu đường. Nhiều người không biết mình bị bệnh.

Gần 44% số người từ 15 tuổi trở lên mắc tiểu đường mà không hề biết là mình mắc bệnh. Đây là kết quả từ nghiên cứu quy mô toàn cầu vừa được công bố trên The Lancet Diabetes & Endocrinology, đặt ra cảnh báo nghiêm trọng về căn bệnh đang ngày càng phổ biến này.

Gánh nặng toàn cầu

Nghiên cứu phân tích dữ liệu từ 204 quốc gia và vùng lãnh thổ trong giai đoạn 2000-2023 cho thấy, phần lớn các trường hợp mắc bệnh tiểu đường là tiểu đường type 2 - loại bệnh gắn liền với lối sống hiện đại.

Theo Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế, hiện nay cứ 1 trong 9 người trưởng thành trên thế giới đang sống chung với căn bệnh này. Riêng tại Mỹ, số liệu năm 2021 cho thấy 11,6% dân số mắc tiểu đường.

“Chúng tôi phát hiện ra rằng, chỉ khoảng 56% số người mắc bệnh tiểu đường trên toàn cầu biết là mình mắc bệnh. Các quốc gia có thu nhập cao chẩn đoán tốt hơn so với quốc gia thu nhập thấp và trung bình”, bà Lauryn Stafford, tác giả chính của nghiên cứu cho biết.

Người trẻ dễ bị bỏ sót

Nghiên cứu chỉ ra một phát hiện đáng lo ngại, đó là chỉ 20% thanh niên dưới 35 tuổi mắc tiểu đường biết mình đang mang bệnh. Trong khi đó, nhóm trung niên và cao tuổi có tỷ lệ được chẩn đoán cao hơn nhiều.

Tùy thuộc vào thời gian một người mắc bệnh tiểu đường trước khi phát hiện ra bệnh, tác động đến sức khỏe có thể khác nhau.

Nguyên nhân là do việc tầm soát định kỳ tiểu đường thường chỉ khuyến nghị cho người từ 35 tuổi trở lên. “Bạn có thể sống nhiều năm với mức đường huyết cao mà không nhận ra, cho đến khi biến chứng xuất hiện”, bà Stafford nhấn mạnh.

Tiến sĩ Rita Kalyani, Giám đốc khoa học và y tế tại Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ cho biết: “Việc chẩn đoán sớm bệnh tiểu đường rất quan trọng vì nó cho phép ngăn ngừa hoặc trì hoãn các biến chứng lâu dài như bệnh tim, suy thận, tổn thương thần kinh và mất thị lực”.

Theo một nghiên cứu năm 2018 , khoảng một phần ba số người lớn được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường muộn hơn so với thời điểm phát hiện những triệu chứng đầu tiên.

Những triệu chứng cần chú ý

Theo Tiến sĩ Rita Kalyani, các triệu chứng tiểu đường thường bao gồm: khát hoặc đói nhiều, đi tiểu thường xuyên, mờ mắt, sụt cân bất thường và mệt mỏi. Nhưng ở giai đoạn đầu, đa số bệnh nhân đều không có biểu hiện rõ rệt, do đó việc tầm soát định kỳ đặc biệt quan trọng.

Nếu có các triệu chứng trên hoặc tiền sử gia đình mắc tiểu đường, bạn nên kiểm tra đường huyết sớm.

Việc điều trị còn hạn chế

Mặc dù hiện nay đã có nhiều phương pháp điều trị tiểu đường như insulin, metformin hay các thuốc mới nhóm GLP-1, nghiên cứu cho thấy chỉ khoảng 40% bệnh nhân tiểu đường được điều trị đạt kết quả tối ưu trong kiểm soát đường huyết năm 2023.

Nếu gia đình có tiền sử mắc tiểu đường, bạn nên kiểm tra đường huyết sớm. Ảnh: Getty Images

Điều này một phần do bệnh nhân tiểu đường thường kèm theo các bệnh khác như tăng huyết áp, bệnh thận mãn tính… khiến việc điều trị phức tạp hơn.

Có thể phòng ngừa bệnh không?

Trong khi tiểu đường type 1 chưa có cách phòng ngừa, bệnh tiểu đường type 2 có thể được ngăn chặn bằng cách thay đổi lối sống:

• Giảm tiêu thụ thịt đỏ, thịt chế biến sẵn.

• Tăng cường thực phẩm có nguồn gốc thực vật, ngũ cốc nguyên hạt.

• Hạn chế thực phẩm siêu chế biến.

• Duy trì vận động, ví dụ đi bộ nhanh ít nhất 15 phút mỗi ngày.

Tiểu đường có thể không gây ra triệu chứng rõ ràng trong nhiều năm, nhưng hậu quả của nó lại âm thầm gặm nhấm sức khỏe con người. Nghiên cứu mới không chỉ cho thấy khoảng trống lớn trong chẩn đoán và điều trị mà còn nhấn mạnh vai trò của mỗi cá nhân trong việc chủ động phòng ngừa.

Một chế độ ăn lành mạnh, vận động thường xuyên và khám sức khỏe định kỳ không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn bảo vệ cơ thể khỏi những biến chứng nguy hiểm. Ở cấp độ cộng đồng, việc nâng cao nhận thức và mở rộng tầm soát sớm sẽ là chìa khóa để ngăn tiểu đường trở thành “căn bệnh của thế kỷ này”.

Hồng Nhung