G7 vật lộn tìm tiếng nói chung giữa khủng hoảng Ukraine và Trung Đông
Trong bối cảnh chiến sự Ukraine chưa có hồi kết và xung đột Israel – Iran leo thang, hội nghị thượng đỉnh G7 tại Canada trở thành phép thử cho sự gắn kết của các cường quốc phương Tây, trong đó vai trò của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục là ẩn số gây chia rẽ.

Các lá cờ của nhóm G7 bay trước khu vực hội nghị tại Canada, nơi các lãnh đạo đang nhóm họp giữa bối cảnh khủng hoảng toàn cầu leo thang. Ảnh: Africa Press
Lãnh đạo các nước G7 gồm Anh, Pháp, Đức, Italy, Nhật Bản, Canada, Mỹ và đại diện Liên minh châu Âu đã nhóm họp tại khu nghỉ dưỡng Kananaskis, dãy Rocky, Canada. Hội nghị diễn ra trong hai ngày, tập trung vào các chủ đề then chốt như kinh tế toàn cầu, thương mại, chiến sự và an ninh năng lượng.
Dưới sự chủ trì của Canada, các bên tỏ ra thận trọng. Nước chủ nhà đã chủ động từ bỏ kế hoạch ra tuyên bố chung toàn diện, nhằm tránh tái diễn tình huống năm 2018, khi ông Trump bất ngờ rút lại sự ủng hộ sau khi rời hội nghị.
Thay vào đó, các bản dự thảo riêng lẻ về di cư, trí tuệ nhân tạo, chuỗi cung ứng khoáng sản và căng thẳng Trung Đông đang được chuẩn bị. Tuy nhiên, theo các nguồn tin ngoại giao, chưa có tài liệu nào được Mỹ phê duyệt.
Xung đột Israel – Iran hiện là chủ đề nổi bật. Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết các bên đã đạt đồng thuận về nhu cầu hạ nhiệt tình hình, nhưng vẫn cần xác định rõ cách tiếp cận. Việc Israel mở các đợt không kích vào Iran từ ngày 12/6 đã khiến giá dầu toàn cầu tăng vọt, làm phức tạp thêm kế hoạch giảm giá dầu Nga.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết các quốc gia thành viên không muốn Iran có vũ khí hạt nhân, hiện Mỹ đang nắm trong tay đòn bẩy để khôi phục đàm phán. “Chúng ta cần quay lại với ngoại giao. Washington đóng vai trò then chốt,” ông Macron tuyên bố trước khi lên đường tới Canada.
Tổng thống Donald Trump cho biết ông đã điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin và đề xuất để Moscow làm trung gian giữa Iran và Israel. Tuy nhiên, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phản đối ý tưởng này, cho rằng một quốc gia đang có xung đột không thể là nước hòa giải đáng tin cậy.
Một nhà ngoại giao châu Âu nhận định, Mỹ dường như đang mềm mỏng với Nga, thậm chí coi Moscow là đối tác trung gian. “Với châu Âu, đây sẽ là một kỳ G7 đầy khó khăn,” ông nói.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thư ký NATO Mark Rutte dự kiến tham dự ngày họp thứ hai. Các nước châu Âu hy vọng sẽ tận dụng dịp này để thúc đẩy ông Trump có lập trường cứng rắn hơn với Nga.
“Ukraine cần một lệnh ngừng bắn để hướng tới hòa bình bền vững. Điều đó phụ thuộc vào việc Mỹ có sẵn sàng tăng sức ép với Nga hay không,” ông Macron nói.