Đưa sân khấu đến gần hơn với học sinh

“Lời bà kể” thuộc Đề án Sân khấu học đường của Nhà hát Kịch Hà Nội xây dựng, biểu diễn phục vụ các em học sinh Thủ đô thời gian qua. Ảnh: Sở VHTT Hà Nội.

Đây là nội dung trong văn bản mới của UBND TP Hà Nội về triển khai thực hiện Đề án “Giới thiệu và biểu diễn các vở diễn được chuyển thể từ các tác phẩm văn học nổi tiếng của Việt Nam và thế giới có trong chương trình giáo dục phổ thông tại các trường học của thành phố Hà Nội giai đoạn 2025 - 2030” năm 2026.

Hoạt động này nhằm phát huy thế mạnh của nghệ thuật sân khấu trong giáo dục, qua đó truyền tải tới học sinh phổ thông các giá trị tư tưởng, văn hóa, nghệ thuật của những tác phẩm văn học kinh điển của Việt Nam và thế giới; góp phần bảo tồn, lan tỏa nghệ thuật sân khấu truyền thống, nâng cao năng lực cảm thụ thẩm mỹ, bồi dưỡng nhân cách, lối sống và xây dựng hình mẫu con người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Đồng thời được kỳ vọng nhằm góp phần ươm mầm, nuôi dưỡng và phát triển năng lực sáng tạo nghệ thuật cho học sinh; hỗ trợ triển khai hiệu quả định hướng “Giáo dục về sáng tạo” - một trong ba trụ cột quan trọng của chiến lược xây dựng Hà Nội trở thành “Thành phố sáng tạo”, từ đó tạo nền tảng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ công nghiệp văn hóa của Thủ đô.

Trước đó, Đề án sân khấu học đường được UBND TP Hà Nội triển khai từ năm 2022, mục tiêu nhằm đưa nghệ thuật sân khấu-một loại hình nghệ thuật tổng hợp giàu tính giáo dục đến gần hơn với học sinh, giúp các em tiếp cận, cảm nhận sâu sắc hơn các tác phẩm văn học qua hình thức biểu diễn sinh động, trực quan. Thời gian qua, Sở Văn hóa và Thể thao TP Hà Nội tích cực phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố có văn bản chỉ đạo các quận, huyện, thị xã cùng hệ thống trường phổ thông trên địa bàn thành phố tham gia. Sau 3 năm thí điểm, nhờ sự phối hợp của các đơn vị, nhà trường, Nhà hát Kịch Hà Nội - đơn vị được giao triển khai đề án ở giai đoạn thí điểm đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ.

NSND Nguyễn Trung Hiếu - Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội cho biết, trong giai đoạn thí điểm, đơn vị đã dàn dựng thành công 5 tác phẩm mới trong danh mục được UBND thành phố phê duyệt, như: “Chuyện người con gái Nam Xương”, “Thúy Kiều-một kiếp đoạn trường”, “Tinh thần thể dục”, “Lời bà kể”, “Quẫn”; ngoài ra còn dựng các tiểu phẩm, hoạt cảnh về đề tài giáo dục. Ngay từ khâu lựa chọn kịch bản, Nhà hát Kịch Hà Nội đã chọn lọc các tác phẩm có nội dung văn hóa truyền thống kết hợp với nhiều hình thức thể hiện phong phú để học sinh dễ dàng đón nhận và yêu thích.

Tổng kết 3 năm triển khai thí điểm đề án, bà Bạch Liên Hương - Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP Hà Nội nhấn mạnh, giai đoạn thí điểm là khởi đầu tốt đẹp, ý nghĩa và tiến tới, giai đoạn 2025-2030, đồng loạt 5 nhà hát khác của Hà Nội sẽ thực hiện đề án trên quy mô lớn hơn tại 1.700-2.000 trường từ cấp tiểu học đến cấp THPT, với gần 2 triệu học sinh ở cả loại hình công lập và tư thục.

Theo kế hoạch cụ thể, trong năm 2026, thành phố đặt chỉ tiêu phục dựng và dàn dựng mới 6 vở diễn trong số 70 tác phẩm văn học đặc sắc có trong chương trình giáo dục phổ thông. Các vở diễn, trích đoạn được lựa chọn phải bảo đảm tính giáo dục, tính thẩm mỹ, phù hợp với nội dung chương trình giáo dục phổ thông và đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh; hình thức tổ chức giới thiệu, biểu diễn cần gọn nhẹ, hấp dẫn, linh hoạt, không áp đặt; tạo môi trường tiếp cận nghệ thuật tự nhiên, hứng thú; bảo đảm học sinh tham gia trên tinh thần tự nguyện; tổ chức 200 buổi biểu diễn cho các trường phổ thông trên địa bàn 25 phường, xã; tối thiểu 6 buổi/phường, xã; bảo đảm học sinh tại mỗi phường, xã được tiếp cận, giới thiệu và làm quen đầy đủ với các loại hình nghệ thuật đặc thù của 6 đơn vị nghệ thuật thành phố.

Đề án cũng lựa chọn học sinh, giáo viên có năng khiếu của các trường trên địa bàn 25 phường, xã đã tổ chức biểu diễn để tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, nghệ thuật sân khấu và thành lập câu lạc bộ nghệ thuật học đường, từ đó tuyển chọn một số học sinh, giáo viên tham gia biểu diễn cùng các nghệ sĩ, diễn viên các nhà hát trong trích đoạn, vở diễn đã dàn dựng.

Dung Hòa