Đưa quan hệ Việt Nam-Kuwait sang một chương phát triển mới, toàn diện và bền vững hơn

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ thăm chính thức Kuwait từ ngày 16 đến 18/11. (Ảnh: VGP)

Nhận lời mời của của Thủ tướng Nhà nước Kuwait Sheikh Ahmad Abdullah Al-Ahmad Al Sabah, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Phạm Minh Chính cùng Phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ thăm chính thức Kuwait từ ngày 16 đến 18/11. Nhân dịp này, Đại sứ Việt Nam tại Kuwait Nguyễn Đức Thắng đã chia sẻ với phóng viên Báo Nhân Dân về ý nghĩa của chuyến thăm này cũng như triển vọng của quan hệ song phương Việt Nam-Kuwait.

Đưa quan hệ Việt Nam-Kuwait lên tầm cao mới

Theo nhận định của Đại sứ Nguyễn Đức Thắng, chuyến thăm Kuwait của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính mang nhiều ý nghĩa hết sức quan trọng, không chỉ đối với quan hệ song phương giữa Việt Nam và Kuwait nói riêng mà còn khẳng định chính sách đối ngoại của Việt Nam đối với khu vực nói chung.

Hoạt động đối ngoại lần này là sự tiếp nối chuyến thăm 3 nước vùng Vịnh của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính năm 2024; thể hiện sự quyết tâm của Việt Nam trong việc triển khai chiến lược đối ngoại đối với khu vực Trung Đông, kịp thời hiện thực hóa Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới. Qua các hoạt động đối ngoại cấp cao, Việt Nam tiếp tục củng cố quan hệ hữu nghị, tăng cường tin cậy chính trị, mở rộng thị trường, khai phá các lĩnh vực còn nhiều tiềm năng hợp tác với Kuwait.

Đại sứ Nguyễn Đức Thắng nhấn mạnh, chuyến thăm Kuwait của Thủ tướng Phạm Minh Chính là chuyến thăm Kuwait đầu tiên của một Lãnh đạo cấp cao Việt Nam sau 16 năm, diễn ra đúng vào thời điểm hai nước đang chuẩn bị kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào tháng 1/2026.

Theo Đại sứ Nguyễn Đức Thắng, đây là thời điểm đã chín muồi để hai nước củng cố, tăng cường quan hệ song phương, đưa mối quan hệ này lên tầm cao mới, đóng góp thiết thực cho mục tiêu phát triển của cả hai nước - với Việt Nam là mục tiêu trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại và nằm trong nhóm 30 nền kinh tế hàng đầu thế giới vào năm 2030, phấn đấu trở thành nước phát triển, thu nhập cao, hưng thịnh và hạnh phúc vào năm 2045; với Kuwait là “Tầm nhìn 2035” đưa quốc gia này trở thành một trung tâm tài chính và thương mại hàng đầu trong khu vực và thế giới.

Mặt khác, Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm Kuwait trong bối cảnh nước này đang đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC). Thời gian gần đây, Kuwait đã có sự điều chỉnh chính sách, quan tâm hơn tới các nước châu Á, trong đó có nhóm các nước ASEAN. Kuwait đã chủ động tham gia ký kết Hiệp ước thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) tháng 9/2023. Trong 2 hội nghị thượng đỉnh GCC-ASEAN thời gian gần đây (10/2023 và 5/2025), Kuwait đóng vai trò tích cực, tham gia vào nhiều vấn đề quan trọng trong hợp tác giữa các khối.

Với đầy đủ tiềm năng và vị thế, Việt Nam có thể cùng với Kuwait làm cầu nối thúc đẩy hợp tác liên khu vực giữa ASEAN và Hội đồng hợp tác vùng Vịnh. Đồng thời, Việt Nam mong muốn Kuwait phát huy vai trò của mình trong quá trình thúc đẩy việc khởi động đàm phán một hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Hội đồng hợp tác vùng Vịnh ngay trong năm 2025.

Chia sẻ về những hoạt động trong khuôn khổ chuyến thăm Kuwait của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Đại sứ Nguyễn Đức Thắng cho biết, trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ có nhiều hoạt động quan trọng, bao gồm hội kiến với Quốc vương Sheikh Meshal Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah và Hoàng Thái tử Sheikh Sabah Al-Khaled Al-Hamad Al-Sabah, hội đàm chính thức với Thủ tướng Kuwait Sheikh Ahmad Al-Abdullah Al-Ahmad Al-Sabah, tiếp một số Bộ trưởng và lãnh đạo các tập đoàn kinh tế chủ chốt. Hai bên sẽ cùng điểm lại những bước phát triển đã đạt được trong quan hệ hữu nghị, hợp tác gần nửa thế kỷ qua cũng như trao đổi, thống nhất phương hướng, biện pháp và xác định khuôn khổ hợp tác sâu rộng hơn trong thời gian tới.

Đại sứ Việt Nam tại Kuwait Nguyễn Đức Thắng.

“Điểm nhấn của chuyến thăm Kuwait là bài phát biểu chính sách của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Học viện Ngoại giao Kuwait, cơ sở đào tạo và trao đổi học thuật giàu truyền thống, đáp ứng yêu cầu phát triển nhân lực ngành đối ngoại của Kuwait xứng tầm trong khu vực Arab và trên thế giới. Qua bài phát biểu,Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ chuyển tải những thông điệp mạnh mẽ về những bước tiến vững chắc của Việt Nam trong quá trình phát triển kinh tế-xã hội, đồng thời nêu bật chủ trương, chính sách và các ưu tiên của Việt Nam trong thúc đẩy quan hệ gắn kết, hợp tác nhiều mặt với khu vực Trung Đông và với Kuwait nói riêng trong một tầm nhìn chiến lược dài hạn”, Đại sứ Nguyễn Đức Thắng nhấn mạnh.

Đầu tư và thương mại là điểm nổi bật trong bức tranh quan hệ Việt Nam-Kuwait hiện nay

Chia sẻ về tiềm năng hợp tác giữa hai nước Việt Nam-Kuwait, Đại sứ Nguyễn Đức Thắng cho biết, trong khu vực vùng Vịnh Arab, Kuwait nằm ở vị trí có tính chiến lược, là một mắt xích kết nối các tuyến đường vận chuyển năng lượng toàn cầu. Theo thống kê, trữ lượng dầu của Kuwait hiện đã ở mức 101,5 tỷ thùng, lớn thứ 6 trên thế giới và quy mô sản lượng khai thác dầu hằng ngày đứng thứ 10 trên thế giới.

Gần đây, Kuwait đã và đang phát hiện thêm các mỏ dầu và khí ngoài khơi, mở ra triển vọng to lớn cho việc duy trì phát triển ngành kinh tế mũi nhọn, giữ vị thế là quốc gia xuất khẩu dầu hàng đầu thế giới. Đáng chú ý, Cơ quan Đầu tư Kuwait (KIA) đang quản lý quỹ chủ quyền có tổng nguồn vốn lớn thứ 4 toàn cầu với khoảng 1.065 tỷ USD (chỉ đứng sau Na Uy, Trung Quốc và UAE), đóng vai trò quan trọng trong phân bổ đầu tư ra nước ngoài.

Từ thế mạnh đó, đầu tư và thương mại là điểm nổi bật trong bức tranh quan hệ hai nước hiện nay. Kuwait là quốc gia từ Trung Đông có tổng vốn đầu tư lớn nhất vào Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại, tiêu biểu nhất là dự án Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn với khoản góp vốn của Kuwait lên tới 3,5 tỷ USD.

Về thương mại, tổng kim ngạch song phương đạt 7,3 tỷ USD năm 2024, đây cũng là mức cao nhất của thương mại Việt Nam với một quốc gia ở Trung Đông (9 tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt trên 5 tỷ USD). Việc nhập khẩu lượng lớn dầu từ Kuwait góp phần bảo đảm nguồn cung ổn định cho hoạt động sản xuất của nhà máy Nghi Sơn, nơi cung ứng trên 35% lượng xăng dầu tiêu thụ tại thị trường nội địa Việt Nam. Bên cạnh đó, các mặt hàng xuất khẩu của ta vào thị trường Kuwait cũng ngày càng phong phú và có giá trị cao hơn trong thời gian qua, bao gồm hàng nông, thủy sản, trái cây, đồ gỗ, thiết bị máy móc, sản phẩm điện tử…

Ngoài ra, hai nước cũng duy trì các lĩnh vực hợp tác khác. Quỹ Kuwait nhiều năm qua đã hỗ trợ các công trình cơ sở hạ tầng thiết yếu tại Việt Nam, với tổng trị giá tới nay đạt 182 triệu USD thông qua 15 dự án tại nhiều tỉnh thành.

Trong lĩnh vực hợp tác địa phương, hiện giữa hai nước đã có một số thỏa thuận hợp tác kết nối như Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Ahmadi, tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Farwaniya… qua đó thúc đẩy các hoạt động trao đổi đoàn, xúc tiến thương mại và giao lưu giữa người dân.

Trong lĩnh vực giáo dục-đào tạo, chính phủ Kuwait đã tạo điều kiện cấp học bổng để nhiều sinh viên Việt Nam sang học tiếng Arab tại Đại học Kuwait hằng năm kể từ 2013 tới nay.

Theo Đại sứ Nguyễn Đức Thắng, bên cạnh những lĩnh vực hợp tác truyền thống nói trên, Việt Nam và Kuwait còn rất nhiều dư địa để phát triển các lĩnh vực giàu tiềm năng. Cụ thể như hợp tác về dầu khí và năng lượng nói chung giữa hai nước có thể phát triển thêm hướng mới. Việt Nam hoàn toàn có đủ điều kiện để trở thành một trung tâm dự trữ và phân phối dầu lớn nhất ở Đông Nam Á.

Đồng thời, trong bối cảnh thế giới chuyển dịch mạnh mẽ sang năng lượng tái tạo, Việt Nam và Kuwait có nhiều cơ hội hợp tác trong phát triển năng lượng xanh, năng lượng sạch, đáp ứng mục tiêu và cam kết quốc tế của từng nước. Hai nước có thể cùng nghiên cứu và đầu tư vào các dự án điện mặt trời, điện gió và hydro xanh - tận dụng thế mạnh tài chính của Kuwait và năng lực sản xuất, kỹ thuật của Việt Nam.

Đại sứ Nguyễn Đức Thắng và Bộ trưởng phụ trách Văn phòng Quốc vương Kuwait và Trưởng Văn phòng Hoàng Thái tử Kuwait. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Kuwait)

Cùng với đó, với nền kinh tế năng động và môi trường đầu tư hấp dẫn, Việt Nam mong muốn là điểm đến được các quỹ đầu tư Kuwait quan tâm hơn nữa. Trong thời gian tới, hai nước có thể thúc đẩy hợp tác trong các dự án lớn, giúp tạo dựng các trung tâm tài chính mới trong khu vực. Việt Nam có thể trở thành cửa ngõ để Kuwait mở rộng đầu tư sang Đông Nam Á, trong khi Kuwait đóng vai trò là đối tác chiến lược giúp Việt Nam tiếp cận thị trường Trung Đông và lân cận.

Là một trong những nước xuất khẩu nông-thủy sản hàng đầu thế giới, Việt Nam có khả năng bảo đảm an ninh lương thực, cung cấp nguồn sản phẩm phong phú, ổn định, lâu dài và đạt chuẩn Halal cho thị trường Kuwait. Hợp tác trong lĩnh vực này không chỉ giúp Kuwait đa dạng hóa nguồn cung lương thực mà còn tạo điều kiện để Việt Nam phát triển chuỗi giá trị nông sản Halal, mở rộng thị trường sang các nước Hội đồng hợp tác vùng Vịnh và toàn khu vực Trung Đông.

Việt Nam ngày càng trở thành điểm đến yêu thích của du khách quốc tế, trong đó có người dân Kuwait vốn coi du lịch là một phần tất yếu của cuộc sống. Do có điều kiện kinh tế cao, những năm gần đây chi tiêu cho du lịch của Kuwait đều ở mức 12-13 tỷ USD/năm. Nhiều gia đình và doanh nhân Kuwait đã lựa chọn Việt Nam để nghỉ dưỡng, khám phá thiên nhiên, ẩm thực và văn hóa Á Đông. Lượng khách du lịch quốc tế tới Việt Nam trong năm 2025 có thể vượt 22 triệu lượt, tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó có đóng góp của khách du lịch đến từ các quốc gia Hồi giáo. Thời gian tới, hai nước có thể thúc đẩy mở đường bay thẳng, tổ chức nhiều hơn các chương trình quảng bá du lịch.

Việt Nam và Kuwait luôn duy trì truyền thống hỗ trợ, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế, trong đó có các cơ chế, ủy ban quan trọng tại Liên hợp quốc mà hai nước đang cùng là thành viên. Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, sự phối hợp giữa Việt Nam và Kuwait trong việc thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, hòa bình, phát triển bền vững và tham gia tích cực trong các sứ mệnh nhân đạo sẽ góp phần nâng cao vai trò của cả hai quốc gia trên trường quốc tế. Quan trọng hơn, hai nước đều đủ điều kiện sẵn sàng trở thành cầu nối thúc đẩy hợp tác giữa ASEAN và Hội đồng hợp tác vùng Vịnh trên cả bình diện chính trị và kinh tế, mở ra một tiến trình liên kết 2 khu vực đầy triển vọng trong tương lai.

Tiếp tục vun đắp quan hệ Việt Nam-Kuwait, tạo đà cho giai đoạn phát triển hợp tác mới

Theo Đại sứ Nguyễn Đức Thắng, bên cạnh những thành quả đã đạt được trên các lĩnh vực sau nửa thế kỷ thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ hữu nghị Việt Nam-Kuwait càng cần được vun đắp tốt hơn và cần sự nỗ lực từ hai phía.

“Từ kết quả chuyến thăm chính thức Kuwait của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trong tháng 11/2025 này và vào thời điểm hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao tháng 1/2026 tới đây, quan hệ Việt Nam-Kuwait đã được xác lập trên một khuôn khổ mới cao hơn, sâu rộng hơn và đòi hỏi nỗ lực từ cả hai phía. Theo đó, Việt Nam cần ưu tiên triển khai một số biện pháp thực tiễn và hiệu quả để tạo đà cho giai đoạn phát triển hợp tác mới giữa hai nước”, Đại sứ Nguyễn Đức Thắng nhấn mạnh.

Đại sứ Nguyễn Đức Thắng làm việc với ông Salem Alhai - Tổng Vụ trưởng Cơ quan Công quyền về Nông nghiệp và Thủy sản Kuwait nhằm tăng cường quan hệ hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực nông nghiệp. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Kuwait)

Trước hết là triển khai ngay các kết quả và cam kết đạt được nhân chuyến thăm chính thức Kuwait của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tháng 11/2025. Theo đó, sẽ phải nhanh chóng xây dựng các kế hoạch hành động cho từng lĩnh vực hợp tác với tầm nhìn lâu dài, chiến lược để khai thác các tiềm năng, thế mạnh của mỗi nước. Cụ thể, trước hết cần ưu tiên thúc đẩy hợp tác với Kuwait trong các lĩnh vực dầu khí và năng lượng, đầu tư, an ninh lương thực, chuyển đổi số, xây dựng hạ tầng dân sự và du lịch.

Đồng thời, Việt Nam cần thể hiện vai trò chủ động và tích cực hơn trong việc mở rộng hợp tác với Kuwait, đồng thời xây dựng một cách tiếp cận tổng thể đối với khu vực Hội đồng hợp tác vùng Vịnh - vừa chung và đồng bộ, vừa riêng biệt đối với từng quốc gia. Nếu ở tầm khu vực, Việt Nam cần triển khai chính sách đồng bộ cho toàn Hội đồng hợp tác vùng Vịnh thông qua xúc tiến đầu tư, hiệp định thương mại tự do, tiêu chuẩn Halal, tín chỉ carbon và kinh tế số thì với riêng Kuwait, chúng ta cần điều chỉnh linh hoạt theo đặc điểm địa lý, quy mô dân số, phương thức đầu tư tài chính, nhu cầu an ninh lương thực, xây dựng hạ tầng, du lịch… của quốc gia này nhằm tối đa hóa lợi ích mỗi bên, khẳng định vị thế đối tác bền vững và tin cậy.

Cùng với đó, Việt Nam cần khai thác triệt để hoặc nâng cấp các cơ chế hợp tác hiện có cũng như triển khai thực tiễn các thỏa thuận hợp tác hai bên đã ký kết trên nhiều lĩnh vực. Họp Ủy ban Liên Chính phủ về hợp tác kinh tế, thương mại và khoa học kỹ thuật, Tham vấn chính trị cấp Bộ Ngoại giao, cùng trao đổi đoàn giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước cần được duy trì thường xuyên, thực chất hơn. Thông qua các phiên họp định kỳ, hai bên có thể rà soát, đánh giá tiến độ thực hiện các công việc, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc phát sinh. Trên thực tế, văn hóa truyền thống Kuwait coi trọng làm việc trực tiếp và giao hảo thân tình chính là cơ sở đầu tiên để tiến tới quan hệ hợp tác bền lâu.

Theo Đại sứ Nguyễn Đức Thắng, bên cạnh cam kết chính trị giữa hai nước thì sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các cấp là yếu tố quan trọng và sẽ là chìa khóa để Việt Nam và Kuwait cùng nhau vượt qua những khó khăn và khác biệt, tận dụng cơ hội và tiềm năng của mỗi bên, đưa quan hệ hai nước sang một chương phát triển mới, toàn diện và bền vững hơn.

Khánh Lan