Dự luật khổng lồ của Mỹ sẽ cắt tín dụng thuế EV trị giá 7.500 USD sau tháng 9

Một gói thuế và chi tiêu lớn do Tổng thống Donald Trump ủng hộ và được Thượng viện thông qua vào thứ Ba tuần này có thể sẽ chấm dứt các khoản tín dụng thuế cho xe điện trong vòng ba tháng tới.

Dự luật mà đảng Cộng hòa đang cố gắng đưa lên bàn làm việc của Tổng thống trước ngày 4 tháng 7 sẽ cắt giảm các khoản giảm thuế cho người tiêu dùng mua hoặc thuê xe điện sau ngày 30/9.

"Nếu bạn quan tâm đến việc lái xe điện, dù là xe mới, xe đã qua sử dụng hay xe thuê, thì bây giờ là lúc hành động", Ingrid Malmgren, giám đốc chính sách cấp cao tại Plug In America, một tổ chức phi lợi nhuận ủng hộ quá trình chuyển đổi nhanh hơn sang xe điện, cho biết. "Đây sẽ là mùa hè của xe điện, vì đến cuối tháng 9, những khoản tín dụng đó sẽ không còn nữa nếu dự luật được thông qua và vẫn không thay đổi”.

Dự luật đã được Thượng viện Mỹ thông qua với tỷ lệ số phiếu sít sao - 51-50, với cuộc bỏ phiếu cuối cùng mang tính quyết định do Phó Tổng thống JD Vance đưa ra. Dự luật hiện đang được chuyển đến Hạ viện để phê duyệt.

Mốc thời gian của Thượng viện nhằm xóa bỏ các khoản tín dụng thuế EV nghiêm ngặt hơn so với phiên bản ban đầu của luật được Đảng Cộng hòa tại Hạ viện thông qua vào tháng 5, những người sẽ chấm dứt các khoản giảm thuế sau ngày 31 tháng 12. "Đạo luật vĩ đại và tuyệt đẹp" (One Big Beautiful Bill Act), siêu dự luật dài 960 trang của Hạ viện cũng miễn một số loại EV khỏi thời hạn đó.

Trước đó, Đạo luật Giảm lạm phát, một luật về khí hậu mang tính bước ngoặt do cựu Tổng thống Joe Biden ký, đã đưa ra các khoản giảm thuế cho EV đến năm 2032.

Các ưu đãi thuế liên bang nhằm mục đích thúc đẩy việc sử dụng EV và giảm lượng khí thải nhà kính của quốc gia bằng cách làm cho chúng hợp túi tiền hơn so với ô tô truyền thống có động cơ đốt trong.

Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường, ngành vận tải chiếm khoảng 28% tổng lượng khí thải nhà kính của Mỹ, khiến đây trở thành ngành đóng góp lớn nhất vào lượng khí thải của nước này.

Xe điện hoàn toàn không thải ra khí nhà kính làm nóng hành tinh từ ống xả vì chúng không đốt nhiên liệu hóa thạch.

Mặc dù một số khí thải có thể được tạo ra khi xe điện được chế tạo và sạc, nhưng xe điện "rõ ràng tốt hơn cho khí hậu" so với xe chạy bằng xăng ngay cả khi tính đến lượng khí thải trong suốt vòng đời, theo các nhà nghiên cứu tại Viện Công nghệ Massachusetts.

Các chuyên gia trong ngành cho biết xe điện mới thường có giá cao hơn so với xe truyền thống tương đương.

Theo dữ liệu của Kelley Blue Book, vào tháng 5, giá xe điện mới trung bình tại Mỹ khoảng 57.700 USD trước khi được trợ cấp, trong khi xe chạy bằng xăng có giá khoảng 48.100 USD. Xe điện đã qua sử dụng có giá khoảng 36.000 USD, cao hơn một chút so với mức giá 34.000 USD của xe động cơ đốt trong đã qua sử dụng.

Các ưu đãi thuế liên bang như khoản tín dụng thuế liên bang 7.500 USD thực tế "đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh điểm hòa vốn giữa xe điện và xe chạy bằng xăng", các nhà nghiên cứu tại Đại học Michigan đã viết vào năm 2024.

Mặc dù có mức giá cao hơn, nhưng xe điện có thể là một giải pháp tài chính tốt hơn cho người tiêu dùng trong thời gian dài vì chi phí bảo dưỡng, sửa chữa và nhiên liệu có xu hướng thấp hơn so với xe chạy bằng xăng.

Nhưng cả khi khoản tín dụng thuế liên bang biến mất, các ưu đãi thuế của tiểu bang và địa phương vẫn có thể dành cho người mua xe điện.

Malmgren cho rằng, nếu đảng Cộng hòa hủy bỏ khoản tín dụng thuế liên bang, người tiêu dùng sẽ cần đảm bảo rằng họ có xe trong tay trước ngày 30 tháng 9 để được trợ cấp. Bà khuyên nên chọn giảm thuế ngay tại thời điểm bán thay vì yêu cầu giảm thuế vào năm sau trong tờ khai thuế hàng năm của mình.

Ngay sau khi có thông tin về thời gian cắt giảm tín dụng thuế xe điện của Mỹ, một nhóm ủng hộ xe điện hôm thứ Ba tuần này đã thúc giục Hạ viện Mỹ cần sửa đổi dự luật do Thượng viện thông qua.

Liên minh Điện khí hóa cho biết việc xóa bỏ các khoản tín dụng "thúc đẩy phần lớn đầu tư sản xuất của quốc gia vào thời điểm quan trọng này sẽ thực sự vẫy cờ trắng thất bại, nhường quyền kiểm soát tương lai của ngành giao thông cho Trung Quốc. Hạ viện phải bác bỏ hành động này vì lợi ích của người dân Mỹ".

Calstart, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại California thúc đẩy giao thông sạch, cho rằng cuộc bỏ phiếu của Thượng viện nhằm cắt giảm tín dụng thuế giao thông sạch làm suy yếu việc làm của người Mỹ và khiến người lao động và nhà sản xuất Mỹ gặp bất lợi, giống như các đối thủ cạnh tranh toàn cầu đang đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế giao thông không phát thải.

Trong khi đó, Liên minh các nhà sản xuất ô tô, một nhóm đại diện cho General Motors, Ford, Toyota, Volkswagen và các bên khác, đã ca ngợi dự luật của Thượng viện.

Ford trước đây đã lên tiếng báo động rằng phiên bản dự luật của Hạ viện có thể đe dọa khoản đầu tư dự kiến 3 tỷ USD của hãng sản xuất ô tô Dearborn vào một nhà máy sản xuất pin ở Marshall, Michigan đã hoàn thành 60% và dự kiến sẽ tuyển dụng 1.700 công nhân.

Riêng các hãng sản xuất ô tô của Mỹ sẽ nhận được những lợi ích đáng kể từ Dự luật của Thượng viện sẽ xóa bỏ các hình phạt đối với việc không đáp ứng được mức thiếu hụt về Tiết kiệm nhiên liệu trung bình của doanh nghiệp. Biện pháp này giúp các nhà sản xuất ô tô dễ dàng chế tạo xe chạy bằng xăng hơn.

Năm ngoái, công ty mẹ của Chrysler là Stellantis đã trả 190,7 triệu USD tiền phạt dân sự vì không đáp ứng được các yêu cầu về tiết kiệm nhiên liệu của Mỹ trong năm 2019 và 2020, sau khi đã trả gần 400 triệu USD tiền phạt từ năm 2016 đến năm 2019. Trước đó, GM đã trả 128,2 triệu USD tiền phạt trong năm 2016 và 2017.

Hoàng Lâm