Dư luận quốc tế về nghị quyết chấm dứt chiến sự Dải Gaza theo kế hoạch của Tổng thống Trump, Trung Quốc nêu lý do bỏ phiếu trắng

HĐBA đã thông qua nghị quyết lịch sử về chấm dứt chiến sự Dải Gaza. (Nguồn: ANSA)

Ngày 17/11, HĐBA đã thông qua nghị quyết lịch sử về việc thành lập một lực lượng quốc tế tại Gaza nhằm khôi phục trật tự, bảo vệ dân thường và mở đường cho công cuộc viện trợ và tái thiết quy mô lớn tại vùng lãnh thổ này với 13 phiếu thuận và không có thành viên nào phản đối. Nga và Trung Quốc bỏ phiếu trắng.

Trước động thái trên, nhiều nước tỏ ra hoan nghênh. Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul ngày 18/11 gọi đây là "tin tốt" và tuyên bố Berlin sẵn sàng "đóng vai trò xây dựng trong tái thiết Gaza".

Trong khi đó, báo Times of Israel dẫn thông tin từ Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hoan nghênh kế hoạch hòa bình Gaza của Tổng thống Trump, cho rằng kế hoạch này sẽ mang lại "hòa bình và thịnh vượng" khi nhấn mạnh giải trừ quân bị và phi cực đoan hóa Gaza, đồng thời tạo điều kiện thúc đẩy hội nhập giữa Israel với các nước láng giềng và mở rộng Thỏa thuận Abraham.

Tại Manila, Ngoại trưởng Palestine Varsen Aghabekian Shahin, khi đang thăm Philippines, khẳng định việc HĐBA thông qua nghị quyết ủng hộ kế hoạch Gaza của Tổng thống Trump là bước đi cần thiết đầu tiên trên "con đường dài hướng tới hòa bình".

Bà cho biết, bên cạnh lệnh ngừng bắn, còn nhiều vấn đề phải giải quyết như quyền tự quyết và tương lai độc lập của Palestine, đồng thời nhấn mạnh tiến trình thực thi kế hoạch phải tuân thủ luật pháp quốc tế.

Bà Shahin cho hay, dù kế hoạch của ông Trump chỉ đề cập mơ hồ về khả năng hình thành nhà nước Palestine và gắn với điều kiện cải cách của chính quyền Palestine, song "chỉ cần các yếu tố này còn tồn tại, chúng tôi hài lòng với bước đầu tiên".

Phong trào Fatah, một trong hai phong trào lớn nhất của Palestine, hoan nghênh văn kiện được thông qua và mô tả đây là "một bước tiến tới chân trời chính trị mới cho người dân Palestine" sau nhiều tháng xung đột với Israel.

Hãng thông tấn Maan dẫn lời người phát ngôn Fatah Munther al-Hayek nói rõ: "Nghị quyết này mang đến cơ hội hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn cho người dân Palestine, củng cố các quyền dân tộc hợp pháp của họ và ủng hộ những nỗ lực toàn cầu nhằm chấm dứt sự chiếm đóng của Israel đối với Dải Gaza, thiết lập một nền hòa bình công bằng".

Người phát ngôn của Fatah tin rằng "nghị quyết này dựa trên các nguyên tắc cơ bản mà tương lai của Gaza có thể được xây dựng: Củng cố lệnh ngừng bắn, cung cấp viện trợ nhân đạo cho cư dân vùng đất này, bảo đảm quyền tự quyết và thành lập một nhà nước Palestine cũng như tăng cường vai trò của chính quyền quốc gia Palestine", có trụ sở tại thành phố Ramallah ở Bờ Tây.

Indonesia cũng bày tỏ hoan nghênh việc HĐBA thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Indonesia Yvonne Mewengkang ngày 17/11 cho rằng, nghị quyết ưu tiên giải quyết xung đột và hòa bình lâu dài thông qua nâng cao năng lực cho chính quyền Palestine, đồng thời khẳng định Indonesia luôn ủng hộ một nhà nước Palestine độc lập, có chủ quyền.

Tuy nhiên, về phía Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mao Ninh cho rằng, nghị quyết của HĐBA về Gaza không đề cập đầy đủ giải pháp "hai nhà nước" và không xem xét đầy đủ quyền tự quyết của người Palestine. Ngoài ra, nghị quyết của HĐBA "vẫn chưa rõ ràng" liên quan các vấn đề then chốt, chẳng hạn như số phận của Gaza sau khi xung đột vũ trang kết thúc.

Bà nhấn mạnh: "Điều này trái ngược với lập trường nhất quán của Trung Quốc. Đó là lý do tại sao chúng tôi bỏ phiếu trắng và không ủng hộ nghị quyết".

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc chỉ ra rằng, Bắc Kinh sẽ có lập trường xây dựng và có trách nhiệm về vấn đề này, "ủng hộ cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân Palestine nhằm khôi phục các quyền hợp pháp của họ", cũng như thực hiện mọi bước có thể để đạt được "một giải pháp toàn diện, công bằng và bền vững".

Mặc dù vậy, Trung Quốc khẳng định ủng hộ HĐBA trong việc áp dụng mọi biện pháp có thể để góp phần vào lệnh ngừng bắn bền vững, giảm thiểu thảm họa nhân đạo và bắt đầu công cuộc tái thiết Gaza sau xung đột.

Bảo Minh