Du lịch Việt 'mở đường' đón thị trường Halal

Du khách trải nghiệm phong cách ẩm thực Hồi giáo tại Lễ hội Du lịch Hà Nội 2025

“Mỏ vàng” chưa được khai thác xứng tầm

Tọa đàm Phát triển du lịch Halal tại Hà Nội - Việt Nam diễn ra trong khuôn khổ Lễ hội Du lịch Hà Nội 2025 là một dấu mốc quan trọng cho thấy sự chuyển mình của Thủ đô và cả nước trong nỗ lực đón đầu xu hướng hấp dẫn du khách từ thị trường Halal.

Với hơn 2,2 tỷ người theo đạo Hồi và 57 quốc gia thành viên của Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC), thị trường du lịch Halal đang nổi lên như một “mỏ vàng” còn chưa được khai thác đúng tầm. Không chỉ sở hữu quy mô khổng lồ, phân khúc này còn ghi nhận tiềm năng chi tiêu ngày càng tăng mạnh.

Năm 2023, du khách Hồi giáo toàn cầu chi hơn 220 tỷ USD cho du lịch; dự kiến vượt 300 tỷ USD vào năm 2026. Các thị trường chủ lực như Malaysia, Indonesia, Ấn Độ, Trung Đông… chứng kiến tầng lớp trung lưu trẻ chi tiêu mạnh cho du lịch cao cấp, nhưng luôn đòi hỏi dịch vụ tuân thủ nguyên tắc Hồi giáo. Điều đó đặt ra yêu cầu rất cụ thể và nghiêm ngặt cho các điểm đến muốn đón dòng khách Halal: điểm đến đẹp, dịch vụ đạt chuẩn Halal, tôn trọng tín ngưỡng và thân thiện với phụ nữ Hồi giáo.

Tại Tọa đàm, ông Nguyễn Quý Phương, Trưởng phòng Quan hệ quốc tế và Xúc tiến du lịch (Cục Du lịch quốc gia Việt Nam) cho biết, với dân số trẻ, đông đảo và nền kinh tế tăng trưởng mạnh, cộng đồng Hồi giáo đang hình thành một lực lượng du khách mới có nhu cầu cao, hiểu biết và đầy tiềm năng chi tiêu… Đây không chỉ là một phân khúc thị trường, mà là cơ hội cho các điểm đến thông minh biết đón đầu xu thế tiêu dùng văn minh và nhân văn.

Dự báo đến năm 2034, dân số Hồi giáo sẽ đạt 2,47 tỷ người. Trong đó, 70% là người dưới 40 tuổi - nhóm năng động, thích trải nghiệm và có nhu cầu du lịch cao; tỷ lệ trong độ tuổi lao động cũng tăng lên 19%, cho thấy xu hướng tăng trưởng dài hạn.

Với vị trí gần các trung tâm Hồi giáo, tài nguyên phong phú và văn hóa cởi mở, Việt Nam có điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch Halal. Ông Phương cũng giới thiệu Khung RIDA - mô hình phát triển du lịch Halal bền vững với 4 trụ cột: trách nhiệm, đạo đức, trải nghiệm và tiếp cận công nghệ.

“RIDA” trong tiếng Ả Rập nghĩa là hài lòng, mãn nguyện, cũng chính là mục tiêu cốt lõi của du lịch Halal. Theo ông Phương, mô hình này hoàn toàn tương thích với định hướng du lịch xanh, có trách nhiệm mà Việt Nam đang theo đuổi.

Cần chiến lược bài bản

Ông Trần Trung Hiếu, Phó giám đốc Sở Du lịch Hà Nội cho biết, năm 2024, Hà Nội đón 650.000 lượt khách Hồi giáo, chiếm 15% khách quốc tế; riêng thị trường Ấn Độ tăng gần 40%. Đằng sau các con số là những yếu tố cấu thành thế mạnh. Hà Nội không chỉ có hệ thống hạ tầng hiện đại, mạng lưới di sản dày đặc, mà còn là địa phương duy nhất tại Việt Nam có Thánh đường Hồi giáo Al-Noor, một không gian tâm linh, đồng thời cũng là biểu tượng kết nối văn hóa giữa cộng đồng Hồi giáo và đời sống bản địa.

Nhiều khách sạn 5 sao và nhà hàng tại Hà Nội đã phục vụ ẩm thực Halal, đáp ứng nhu cầu của du khách Hồi giáo. Hà Nội còn liên tục được các chuyên trang quốc tế như TripZilla, Numbeo đánh giá là thành phố an toàn, thân thiện với phụ nữ, một tiêu chí quan trọng hàng đầu đối với du khách Hồi giáo, vốn đặc biệt chú trọng môi trường du lịch đạo đức, sự kín đáo và coi trọng gia đình.

Tuy nhiên, theo ông Trần Trung Hiếu, để chuyển từ tiềm năng thành lợi thế cạnh tranh, Hà Nội cần một chiến lược phát triển du lịch Halal bài bản hơn, đặt trong quy hoạch tổng thể, gắn với bảo đảm an ninh tôn giáo và chủ quyền quốc gia. Đây vẫn là một lĩnh vực mới mẻ tại Việt Nam, vì vậy, sự vào cuộc của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, doanh nghiệp, đến các tổ chức quốc tế, là điều kiện tiên quyết.

Trên thực tế, dù có nhiều lợi thế tự nhiên và xã hội, nhưng du lịch Halal tại Hà Nội vẫn đối mặt với hàng loạt “điểm nghẽn” hệ thống. Du lịch Halal tại Hà Nội còn thiếu chuẩn hóa chứng nhận, hạ tầng hỗ trợ và nhân lực hiểu biết văn hóa Hồi giáo.

Đặc biệt, nguồn nhân lực chuyên phục vụ phân khúc Halal vừa thiếu về số lượng, vừa yếu về chuyên môn. Từ nhân viên phục vụ, đầu bếp đến hướng dẫn viên phần lớn chưa được đào tạo bài bản về văn hóa Hồi giáo (nghi thức hành lễ, chế độ ăn uống...).

Để hút khách từ thị trường Halal, nhiều nhóm giải pháp đã được đề xuất. Trong đó, đáng chú ý nhất là việc Hà Nội sẽ tham mưu xây dựng chính sách phát triển du lịch Halal như một phân khúc chiến lược trong định hướng mở rộng thị trường quốc tế. Không chỉ đơn thuần là phát triển thêm một nhánh sản phẩm, đây là lời khẳng định cho một cuộc tái định vị điểm đến theo hướng bao trùm và bền vững.

Một hệ sinh thái Halal thân thiện đang được đặt nền móng: từ việc khuyến khích đầu tư khách sạn, nhà hàng đạt chuẩn Halal, đến xây dựng các tour chuyên biệt, đặc biệt là phát triển mô hình “du lịch nông nghiệp trải nghiệm Halal” - một hướng đi vừa giữ gìn bản sắc văn hóa, vừa phù hợp với nhu cầu du khách Hồi giáo vốn ưa sự yên tĩnh, gần gũi thiên nhiên và đời sống nông thôn chân thực.

Bên cạnh đó, Hà Nội cũng xác định rõ vai trò của đào tạo nguồn nhân lực chuyên biệt, thông qua việc tổ chức các khóa tập huấn cho lễ tân, đầu bếp, hướng dẫn viên, phối hợp với các tổ chức Halal và các trường đại học du lịch nhằm chuẩn hóa dịch vụ từ gốc. Ngoài ra, Thành phố đang nghiên cứu cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đăng ký chứng nhận Halal, kết nối các kênh xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường. Đặc biệt, chiến lược truyền thông, xúc tiến thị trường Halal tại Đông Nam Á, Trung Đông và Nam Á cũng đã được hoạch định, với sự tham gia của các đại sứ quán, hiệp hội Halal và tổ chức quốc tế.

Mong muốn thắng “ván cờ” tỷ đô này, ông Trần Trung Hiếu khẳng định: “Sở Du lịch Hà Nội cam kết đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp và các đối tác quốc tế để đưa Hà Nội trở thành điểm đến hấp dẫn, thân thiện và chuyên nghiệp với du khách Hồi giáo”.

Hồ Hạ