Du lịch Huế: Khai phá tiềm năng, tháo gỡ điểm nghẽn - Kỳ 2: Thay đổi để bứt phá

Câu chuyện phát triển du lịch Huế được đem ra bàn luận rất nhiều lần. Năm 2024, khi chia sẻ tại hội nghị kết nối du lịch Huế, PGS.TS.Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam từng nhấn mạnh: “Không ai nghi ngờ về tiềm năng, lợi thế của du lịch Huế. Vấn đề đáng quan tâm là vì sao Huế đẹp, hay đến vậy lại không chuyển động? Hay là do Huế đẹp, hay quá nên không ai dám đụng đến?”. Và rồi, vị chuyên gia chỉ ra: “Người ta nói nhiều đến lợi thế, tiềm năng của Huế, nhưng đó chỉ lợi thế so sánh, chưa chuyển thành lợi thế cạnh tranh. Tiềm năng, lợi thế, tài nguyên du lịch của Huế phải là chuyển thành lợi thế cạnh tranh thì mới trở thành động lực, cơ hội phát triển”.

Theo các chuyên gia, trong phát triển du lịch, Huế phải đặc biệt lưu tâm đến các yếu tố, gồm: Giải quyết bài toán sản phẩm; tháo gỡ điểm nghẽn về cơ sở vật chất, nhất là dịch vụ lưu trú; kết nối các đường bay. Cả 3 yếu tố này đều cần sự hợp lực của nhiều bên, cần xúc tiến, kêu gọi đầu tư một cách bài bản.

Đại diện một đơn vị du lịch của Huế đặt vấn đề rằng, hãy nhìn lại là sản phẩm du lịch của Huế nhiều nhưng đã tạo được yếu tố đặc trưng, mang bản sắc Huế và khai thác đúng xu hướng du lịch của du khách hay chưa?. Huế đầu tư, tập trung cho du lịch di sản là đúng, nhưng đó chỉ là một trong hai “cánh tay” để vận hành du lịch đi đúng xu thế. “Cánh tay” còn lại là du lịch nghỉ dưỡng, du lịch biển, vui chơi, giải trí, mua sắm… Huế có tiềm năng, nhưng thiếu nhà đầu tư. Chừng nào Huế khơi thông điểm nghẽn về sản phẩm, hút được khách, nhà đầu tư thấy được dung lượng thị trường lớn, khả năng thu hồi vốn nhanh thì việc kêu gọi đầu tư cũng sẽ thuận lợi hơn.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch TP. Huế Đinh Mạnh Thắng ví câu chuyện phát triển du lịch như một quán ăn. Quán ăn ngon khách sẽ tìm đến. Thấy khách đông, hiệu ứng xã hội những người khác cũng muốn vào thử. Huế còn thiếu những sản phẩm du lịch đúng thị hiếu của du khách, trong đó có những sản phẩm về du lịch đêm, du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, khu vui chơi, giải trí mua sắm đẳng cấp và du lịch biển.

Tại Huế, một vấn đề nữa là quỹ phòng lưu trú không lớn, khó giải quyết bài toán nhu cầu của khách. Khách muốn mỗi lần đi du lịch, có thể trải nghiệm chỗ ở khác nhau, nhưng Huế chưa mang lại nhiều lựa chọn cho họ. Ông Nguyễn Hữu Bình, Giám đốc Khách sạn Century Huế chia sẻ, một “căn bệnh” trầm kha của du lịch Huế là “cháy” phòng dịp cao điểm, nhưng “thiếu khách” ngày thường.

Theo ông Bình, phải có quỹ phòng đủ lớn và thường xuyên xây dựng mới thêm cơ sở lưu trú như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng… thì khách mới thuận lợi đặt phòng. Bao năm qua, số cơ sở lưu trú xây mới ở Huế rất ít. Cái khó thu hút nhà đầu tư cũng là bài toán trăn trở, khi ngày thường, lượng khách chỉ đáp ứng 40 - 50% công suất. Đây là thực tế khiến nhà đầu tư phải cân nhắc.

Tìm hiểu về phát triển du lịch Huế, chúng tôi mới thấy rõ những trăn trở từ chính lãnh đạo chính quyền địa phương, cơ quan quản lý Nhà nước về du lịch, người làm du lịch. Một khó khăn của du lịch Huế là vùng đất văn hóa di sản, muốn “đụng” tới để phát triển du lịch phải xem xét cho kỹ yếu tố bảo tồn, phát triển bền vững. Thế nhưng, trong cuộc đua cạnh tranh để phát triển, có lẽ đã đến lúc phải nghe nhiều hơn, nghiên cứu kỹ hơn để có những thay đổi phù hợp.

Trao đổi với chúng tôi, Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Huế - bà Nguyễn Thị Sửu bày tỏ: Phát triển du lịch Huế phải gắn chặt với bảo tồn di sản và phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Để Huế thật sự trở thành trung tâm văn hóa, du lịch đặc sắc của cả nước, cần sớm thể chế hóa các nghị quyết của Đảng liên quan đến phát triển công nghiệp văn hóa, coi đây là nền tảng để hình thành các sản phẩm du lịch đặc thù, có giá trị gia tăng cao. Du lịch Huế không chỉ dừng lại ở tham quan di tích mà phải mở rộng sang các loại hình như trải nghiệm di sản sống, du lịch tâm linh, du lịch văn hóa cộng đồng - nơi người dân không chỉ là đối tượng phục vụ mà còn là chủ thể sáng tạo.

Với vai trò là đại biểu Quốc hội, bà Nguyễn Thị Sửu cũng nhiều lần đề xuất Quốc hội và Chính phủ cần ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù để Huế phát triển ngành du lịch một cách bền vững, trong đó nhấn mạnh việc phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho địa phương trong triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia. Đồng thời, cần tạo điều kiện thu hút các nguồn lực đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp văn hóa, xây dựng Huế thành trung tâm sản xuất và tiêu dùng sản phẩm văn hóa - du lịch có tầm vóc khu vực.

Ngành du lịch, địa phương cần chọn lọc những thế mạnh nổi trội của Huế để khai thác, nghiên cứu sâu về từng thị trường khách trọng điểm từ đó xây dựng các sản phẩm du lịch có tính chuyên biệt; quan tâm đầu tư cho các loại hình du lịch mà thị trường đang có nhu cầu cao. Việc phân tích thị trường là cơ hội để Huế nhìn lại những thị trường trọng điểm, thị trường tiềm năng để tập trung khai thác, xây dựng và hoàn thiện sản phẩm du lịch.

Tổng Giám đốc Tổng Công ty Du lịch Việt Nam - Hà Nội Đào Trọng Tùng cho rằng, Huế nên định hướng quan tâm thị trường gần, làm sản phẩm du lịch cho người trẻ. Các thị trường như Đài Loan (Trung Quốc), Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản thuận lợi đến Việt Nam hơn các nước châu Âu, châu Mỹ do khoảng cách địa lý, chi phí du lịch rẻ hơn, dễ đưa ra các quyết định du lịch.

Hiện nay, sân bay quốc tế Phú Bài được đầu tư và được xem là sân bay đẹp nhất Việt Nam mang lại cho Huế nhiều thuận lợi. Vấn đề là sự phối hợp nhịp nhàng hơn giữa du lịch - hàng không để xúc tiến, mở thêm các chuyến bay quốc tế cũng như nội địa. Phải có các đường bay thẳng thuận tiện, việc thu hút khách mới dễ dàng.

Giám đốc Sở Du lịch Trần Thị Hoài Trâm cho biết, du lịch Huế luôn lắng nghe để thay đổi và phát triển. Ngoài việc tiếp tục duy trì khai thác các sản phẩm du lịch truyền thống, du lịch Huế sẽ đổi mới sản phẩm, xây dựng tour tuyến du lịch mới và xác định sản phẩm du lịch trọng tâm để thu hút khách du lịch đến Huế. Ngành du lịch sẽ tập trung định vị lại bộ sản phẩm phù hợp với thị trường, xu thế mới đảm bảo thương hiệu của du lịch Huế; trong đó, sẽ cùng các doanh nghiệp lữ hành lớn xây dựng các sản phẩm như du lịch chăm sóc sức khỏe, du lịch tâm linh, du lịch golf, du lịch MICE, nghỉ dưỡng, du lịch trải nghiệm…

Ông Nguyễn Thanh Bình, UVTV Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Huế cho biết, thời gian tới, Huế sẽ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp trọng tâm, có tính chiến lược và đột phá. Đó là xây dựng thương hiệu du lịch Huế dựa trên lợi thế đặc trưng về văn hóa, di sản và cảnh quan. Việc tổ chức các lễ hội văn hóa nghệ thuật quy mô lớn, kết hợp trình diễn thực cảnh, ứng dụng công nghệ hiện đại sẽ góp phần làm nổi bật bản sắc Huế, tạo ấn tượng mạnh mẽ với du khách trong nước và quốc tế. Năm Du lịch quốc gia 2025 là cơ hội vàng để hiện thực hóa điều này.

Cũng theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Huế Nguyễn Thanh Bình, sản phẩm du lịch sẽ đa dạng và khác biệt, khai thác sâu các giá trị của di sản Cố đô, kết hợp với du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, du lịch tâm linh và du lịch trải nghiệm cộng đồng. Đồng thời, đẩy mạnh liên kết vùng với các địa phương như Đà Nẵng, Quảng Trị, Quảng Bình để hình thành chuỗi sản phẩm du lịch hấp dẫn, kéo dài thời gian lưu trú.

Địa phương cũng chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ và hạ tầng du lịch. Đào tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp, phát triển hệ thống lưu trú đa dạng, cải thiện giao thông kết nối đến các điểm đến là điều kiện tiên quyết để giữ chân du khách. Ngoài ra, việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý và xúc tiến du lịch, xây dựng các chính sách ưu đãi thu hút doanh nghiệp và khởi nghiệp trong lĩnh vực du lịch. Khi các giải pháp này được triển khai bài bản, Huế hoàn toàn có thể vươn lên nhóm dẫn đầu về du lịch trong cả nước.