Du khách Nam Phi, Ấn Độ kể chuyện du lịch với hộ chiếu yếu

Alex, một người Nam Phi hiện sống ở Singapore, thường xuyên đi công tác và du lịch. Thế nhưng, hộ chiếu của cô đôi khi trở thành rào cản.

"Nếu ai đó đề nghị cấp cho tôi hoặc con tôi một cuốn hộ chiếu khác, tôi sẽ nắm lấy ngay", Alex chia sẻ với CNBC.

Hộ chiếu Nam Phi xếp hạng 51 trong Chỉ số Hộ chiếu Henley (Henley Passport Index) - ở mức trung bình dựa trên số quốc gia được miễn thị thực.

Alex cho biết những người sở hữu hộ chiếu mạnh, như nhiều bạn bè của cô, thường không hình dung được khối lượng giấy tờ, chi phí và thời gian mà cô phải bỏ ra mỗi khi chuẩn bị đi nước ngoài.

"Vì sao tôi phải tải lên cả những trang hộ chiếu cũ đã hết hạn 10 năm trước chỉ để nhập cảnh Australia? Đi công tác còn phức tạp hơn", Alex chia sẻ.

Chuyến đi châu Âu gần đây của Alex và người bạn đời yêu cầu visa vào cả khu vực Schengen lẫn Vương quốc Anh - một quy trình kéo dài 6 tuần. "Chúng tôi phải tính toán thời gian rất cẩn thận", cô kể. Trong thời gian nộp hộ chiếu, cô hoàn toàn không thể di chuyển nơi nào khác. "Với người thường xuyên đi lại vì công việc như tôi, đó là hạn chế rất rõ rệt".

Roy (thứ tư từ trái sang) và bạn bè của anh đang đi bộ đường dài trên đảo Crete, Hy Lạp vào năm 2024. Ảnh: Pantha Roy.

Nộp hồ sơ visa cũng đồng nghĩa với nhiều bước chuẩn bị tỉ mỉ. Một lần xin visa châu Âu, Alex được yêu cầu sao kê ngân hàng có dấu mộc - điều cô chỉ biết khi đến trung tâm tiếp nhận hồ sơ. Không may là nhiều chi nhánh từ chối đóng dấu; cuối cùng có một nơi đồng ý in watermark với giá 10 USD/trang.

Chưa kể mỗi lần đến nộp hồ sơ còn tốn thêm 50 USD phí dịch vụ. "Chúng tôi mất khoảng 600-700 USD, có thể hơn, chỉ để xin visa đi Italy 6 ngày", cô kể.

Chính vì vậy, Alex ngày càng ưu tiên chọn các điểm đến miễn visa để hạn chế chi phí và thủ tục. "Khác biệt rất lớn. Đi nghỉ một tuần mà phải bỏ ra khoảng 1.000 USD tiền visa khó giữ trọn niềm vui", cô nói.

Tương tự Alex, Lily - một công dân Trung Quốc (tên đã thay đổi) - từng bị chất vấn bằng những câu hỏi khiến cô thấy khó xử như: "Có định ở lại luôn không?". Cô còn phải bổ sung giấy xác nhận không tiền án tiền sự, khiến quá trình chuẩn bị tốn thêm thời gian.

Alex cho rằng những yêu cầu quá chi tiết đôi khi tạo cảm giác bị đánh giá. Người sở hữu hộ chiếu hạn chế có thể có học vấn cao, công việc ổn định, nhưng vẫn phải phỏng vấn, giải trình và chứng minh tài chính; trong khi những người có hộ chiếu mạnh thường được miễn phần lớn các thủ tục này.

Lily từng du học và gặp nhiều tình huống khó chịu tại cửa khẩu, khiến cô e ngại xin những công việc cần di chuyển quốc tế thường xuyên. "Không chỉ là quá trình xin visa. Cách họ đối xử với bạn ở biên giới cũng không khá hơn", cô nói.

Với Pantha Roy, một doanh nhân người Ấn Độ sống ở Singapore, việc đi lại với tư cách là công dân Ấn Độ đã khiến anh tốn thêm chi phí, thời gian và công sức, đặc biệt là khi phải nghiên cứu yêu cầu visa của từng quốc gia.

Khi du lịch bụi ở Nam Mỹ, anh phải lên kế hoạch từ rất sớm, đồng thời nghiên cứu kỹ các yêu cầu thị thực của từng quốc gia, từ điểm nhập cảnh đến phương tiện di chuyển. Điều đó đôi khi làm giảm bớt sự ngẫu hứng vốn là một phần quan trọng của du lịch.

Trong khi bạn bè anh có thể đặt vé rẻ và bay ngay trong tuần ở châu Âu, Roy phải lên kế hoạch trước 3 tháng để kịp hẹn và chờ visa.

"Vì quá nhiều thủ tục, tôi ưu tiên chọn điểm đến khác thay vì châu Âu", anh nói. Tuy nhiên, khác với Alex và Lily, Roy cho biết anh vẫn không muốn đổi hộ chiếu. "Tôi vẫn tự hào về hộ chiếu Ấn Độ của mình, dù việc đi lại đôi khi phiền phức".

Hoàng Linh