Du học nghề - lối rẽ ngoài đại học

Nhiều học sinh sau khi tốt nghiệp THPT đã lựa chọn rẽ sang con đường du học nghề.

Hướng đi của giới trẻ

Thanh Hóa hiện có cả nghìn học sinh, sinh viên đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng nhưng chưa có việc làm hoặc phải làm trái ngành, gây lãng phí lớn về thời gian, tiền bạc của gia đình và áp lực đối với xã hội.

Trước thực tế ngày càng nhiều học sinh, sinh viên tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng trong nước không tìm được việc làm phù hợp với chuyên ngành đào tạo, nhiều gia đình học sinh, sinh viên đã thay đổi quan niệm và có cái nhìn khác về việc học cũng như khả năng tìm kiếm công việc sau này của con em mình. Tùy vào điều kiện kinh tế cụ thể của gia đình, nhiều phụ huynh đã cho con đi du học dưới hình thức vừa học, vừa làm.

Theo cách này, học sinh, sinh viên được tiếp cận, học tập những tiến bộ, kiến thức hiện đại, tác phong làm việc của các nước phát triển. Đặc biệt, trong thời gian theo học, học sinh được làm việc, rèn luyện kỹ năng thực tế, kiếm thêm thu nhập tự trang trải chi phí sinh hoạt nhờ việc đi làm ngoài giờ…

Năm 2023, sau khi tốt nghiệp THPT và đỗ vào Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường, Lê Quỳnh Nga (SN 2005, phường Nam Sầm Sơn) quyết định rẽ hướng, không học đại học mà chuyển sang chuẩn bị các điều kiện để đi du học nghề ở Đức. Hướng đi của Quỳnh Nga là lựa chọn mới, với tư duy thực tiễn, thay vì con đường đại học vốn được xem là “truyền thống”.

Quỳnh Nga chia sẻ: “Em chọn nghề điều dưỡng vì nghề này có nhu cầu tuyển dụng cao ở Đức, mức thu nhập ổn định, lại phù hợp với sở thích chăm sóc người khác của em. Em bắt đầu học tiếng Đức từ cuối tháng 7/2023 đến tháng 7/2024 thì đăng ký thi và đỗ chứng chỉ B1. Em vừa phỏng vấn Visa và đang chờ kết quả nên em tiếp tục học tiếng Đức để chuẩn bị cho những hành trình tiếp theo”.

Tương tự, Lê Thúc Đạt (xã Tân Ninh), sau khi tốt nghiệp THPT năm 2024 lựa chọn học tiếng Nhật tại Công ty CP Đào tạo và Cung ứng nguồn nhân lực quốc tế Soman (phường Hạc Thành) để đi du học theo diện du học nghề Tokutei Nhật Bản.

Thúc Đạt cho biết: “Sau khi tìm hiểu kỹ thông tin qua nhiều kênh khác nhau như Facebook, TikTok và thông qua các chương trình định hướng nghề nghiệp tại trường học, em biết tại Nhật Bản, chương trình kỹ năng đặc định (Tokutei Gino) được triển khai từ năm 2019 nhằm thu hút lao động kỹ thuật có tay nghề từ các nước, phổ biến các ngành điều dưỡng, cơ khí, nhà hàng, nông nghiệp, xây dựng...

Việt Nam là một trong những nước có số lượng lớn du học sinh nghề và thực tập sinh kỹ năng tại Nhật, do đó em đã lựa chọn du học nghề Tokutei Nhật Bản. Em thấy chương trình có chi phí rẻ, giá chỉ từ 60 triệu đồng thì có thể đi được. Ngoài ra, đi theo chương trình, em có nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp với mức thu nhập cao, đãi ngộ tốt, thời gian lưu trú dài hạn, được chuyển việc trong cùng ngành nghề và có thể bảo lãnh người thân nếu thi lên Tokutei Gino 2”.

Câu chuyện của Quỳnh Nga và Thúc Đạt không cá biệt, hiện nay, du học nghề tại các nước phát triển được nhiều bạn trẻ biết đến và lựa chọn bởi chương trình đào tạo “kép” mang lại nhiều lợi ích thiết thực, mở ra con đường du học chi phí rẻ, hiệu quả.

Những nước mà học sinh lựa chọn du học nghề nhiều như Đức, Nhật Bản.

Cơ hội việc làm, thu nhập cao

Theo tìm hiểu, những năm gần đây, nhiều học sinh Thanh Hóa tại những trường tốp đầu như THPT Hàm Rồng; THPT Đào Duy Từ… đã lựa chọn du học nghề ngay khi vừa tốt nghiệp THPT. Có những học sinh dù có 3 năm học THPT là học sinh giỏi hoặc đã đỗ đại học theo phương thức xét tuyển sớm, nhưng cũng lựa chọn học du học nghề để theo đuổi định hướng nghề nghiệp và phát triển bản thân.

Hiện nay, tại Đức, chương trình du học “kép” (vừa học vừa làm) nổi bật với mô hình 3 năm vừa học lý thuyết tại trường, vừa làm thực hành tại doanh nghiệp. Học viên được trả lương từ 900 - 1.200 euro/tháng (khoảng 25 - 35 triệu đồng), đủ để tự trang trải chi phí sinh hoạt. Sau tốt nghiệp, nếu đảm bảo các điều kiện tiêu chuẩn, học viên được giữ lại làm việc và có cơ hội định cư.

Bà Nguyễn Nguyên Ngọc - Trưởng phòng Tuyển sinh, Công ty CP THT Education (phường Hạc Thành), cho biết: “Du học nghề hiện là xu hướng được nhiều bạn trẻ lựa chọn đặc biệt với học sinh sau tốt nghiệp THPT. Lựa chọn du học nghề, các bạn có thể theo đuổi con đường học vấn lại nhanh chóng có việc làm và cơ hội định cư ở nước ngoài. Những năm gần đây, học sinh lựa chọn học tiếng Đức tăng rõ rệt, đặc biệt ở nhóm muốn du học nghề ở Đức”.

Bà Nguyên Ngọc cũng nhấn mạnh việc học sinh nên lựa chọn đơn vị có chất lượng đào tạo ngoại ngữ tốt bởi khi ra nước ngoài học tập và lao động thì “phương tiện” quan trọng nhất mà các em cần có là ngoại ngữ.

“Tiếng Đức là ngôn ngữ khó, đòi hỏi học viên phải học tập nghiêm túc, kiên trì và tin vào lựa chọn của mình. Bên cạnh đó, khi sang Đức các bạn cần chuẩn bị đầy đủ các kỹ năng cần thiết để có thể tự lập, giao tiếp, làm việc nhóm, xử lý tình huống phát sinh... Ngoài ra, không thể thiếu hiểu biết về văn hóa để tránh “sốc” và hòa nhập tốt trong môi trường mới năng động”, Trưởng phòng Tuyển sinh, Công ty CP THT Education chia sẻ.

Theo ông Nguyễn Văn Dĩnh - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Thanh Hóa, trong thời gian qua, UBND tỉnh đã giao nhiệm vụ cho sở GD&ĐT cùng các sở ban ngành, phối hợp hợp tác với một số nước giải quyết nhu cầu việc làm cho thanh niên trong giai đoạn hiện nay và thấy được tiềm năng.

Trong bối cảnh thị trường lao động đầy biến động hiện nay, việc các bạn trẻ mạnh dạn tìm kiếm con đường đi phù hợp hơn với năng lực, điều kiện bản thân mới chính là hành trang vững chắc để phát triển bền vững trong tương lai.

Nguyễn Thùy