Dự báo huy động tăng tốc trong các tháng cuối năm, ngân hàng nhỏ vẫn áp lực thanh khoản

Tăng trưởng tín dụng có thể đạt 17 – 18%

Ảnh: MBS Research

Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho thấy tính đến 8/8/2025, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống ngân hàng đạt 10,28% so với đầu năm, vượt xa mức 5,84% của cùng kỳ năm trước. Tương tự như trong nửa đầu năm 2025, tín dụng vẫn chủ yếu được dẫn dắt bởi nhóm KHDN nhờ mặt bằng lãi suất cho vay thấp trong khi tín dụng từ nhóm cho vay bán lẻ vẫn chưa hoàn toàn phục hồi và chủ yếu được dẫn dắt bởi mảng cho vay mua nhà theo đà phục hồi của nguồn cung căn hộ.

Dư nợ tín dụng của các ngân hàng niêm yết ghi nhận đạt 10,1% so với đầu năm và 20,3% so với cùng kỳ tính đến hết quý II/2025. Trong đó khối ngân hàng tư nhân (NHTMCP) đạt mức tăng trưởng 11,9% so với đầu năm, nhanh hơn so với mức 7,8% của khối ngân hàng gốc quốc doanh.

MBS Research dự báo tăng trưởng tín dụng cả năm có thể đạt 17-18%, được thúc đẩy bởi một số yếu tố chính bao gồm kỳ vọng tiến độ giải ngân tăng tốc trong phần còn lại của năm và trở thành yếu tố then chốt để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8%; hay các chính sách hỗ trợ cho kinh tế tư nhân và gỡ vướng cho thị trường BĐS như đã được đề ra tại Nghị quyết 68.

Ngoài ra, việc hướng tới bỏ “room tín dụng” cũng sẽ giúp các ngân hàng có nền tảng tốt về CAR, chi phí vốn và LDR thấp nâng cao sức cạnh tranh. Người đi vay với lịch sử tín dụng tốt sẽ không bị hạn chế cho vay vì “hết room” tín dụng và những ngân hàng yếu kém hơn buộc phải nâng cao nội tại nhằm thu hút khách hàng. Từ đó nâng cao sức cạnh tranh và chất lượng tài sản toàn ngành; chấm dứt tình trạng đẩy tín dụng vào cuối quý hoặc cuối năm và hướng dòng tín dụng chảy đến nơi cần đến.

Theo đó, các chuyên gia kỳ vọng hầu hết các ngân hàng sẽ đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng trong năm 2025, mặc dù chịu áp lực suy giảm NIM.

Các ngân hàng có khả năng sẽ ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ hơn trong nửa cuối năm 2025 là các ngân hàng có tỷ trọng dư nợ cho vay tập trung nhiều vào các dự án đầu tư công và cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) - tức những lĩnh vực được hưởng lợi từ chính sách hỗ trợ tích cực; hoặc duy trì NIM và chất lượng tài sản ổn định so với mặt bằng chung của ngành trong năm 2024 và quý I/2025, từ đó tạo dư địa để tiếp tục hạ lãi suất cho vay nhằm giữ sức cạnh tranh trên thị trường tín dụng; hoặc có tăng trưởng huy động mạnh mẽ trong quý II/2025, giúp nâng cao khả năng mở rộng tín dụng mà vẫn đảm bảo hệ số thanh khoản an toàn.

Dự báo hàng chục ngân hàng tăng trưởng tín dụng trên 15% trong năm nay, trong đó HDBank và VPBank được kỳ vọng tín dụng tăng trên 30%, dẫn đầu hệ thống. Ảnh: MBS Research

Huy động dự báo tăng tốc và chi phí vốn giảm

Tính đến 8/8/2025, tăng trưởng huy động toàn hệ thống ước đạt 7,46% so với đầu năm, cao hơn đáng kể mức tăng 2,24% của cùng kỳ năm trước.

Tuy vậy, tăng trưởng huy động tiếp tục chậm hơn so với tăng trưởng tín dụng (10,28% so với đầu năm tính đến 8/8/2025) do mặt bằng lãi suất huy động tiếp tục duy trì ở mức thấp nhằm duy trì lãi suất cho vay thấp hỗ trợ nền kinh tế.

Tỷ lệ cho vay trên tiền gửi khách hàng (LDR) toàn ngành tính đến hết quý II/2025 đã tăng lên 109%, do tăng trưởng tín dụng vượt xa tăng trưởng tiền gửi - đặc biệt tại các ngân hàng lớn (như ACB, VPBank, HDBank, MB). Trong khi đó rủi ro thanh khoản tại các ngân hàng này vẫn được kiểm soát tốt nhờ vào việc phát hành trái phiếu dài hạn và gia tăng nợ vay từ nước ngoài để hỗ trợ tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ.

Ảnh: MBS Research

Trong báo cáo ngành ngân hàng mới cập nhật, MBS Research dự phóng tăng trưởng huy động của các ngân hàng thuộc phạm vi phân tích sẽ đạt 15,6% svck trong năm 2025, thấp hơn một chút so với tăng trưởng tín dụng do môi trường lãi suất thấp được duy trì.

Trong đó, các ngân hàng có tỷ lệ LDR (loan-to-deposit ratio) và mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao hơn mức bình quân ngành như VPBank, HDBank, VIB, MSB được kỳ vọng sẽ đẩy mạnh huy động mạnh hơn so với các ngân hàng khác.

Và mặc dù huy động dự báo tăng tốc trong nửa cuối năm, nhóm phân tích MBS cũng đồng thời cho rằng chi phí vốn sẽ giảm mạnh hơn trong các tháng cuối năm do lãi suất huy động dự kiến giảm thêm 20 điểm cơ bản.

Chi phí vốn được kỳ vọng giảm trong nửa cuối năm do lãi suất huy động còn dư địa giảm thêm. Ảnh: MBS Research

Thực tế, tính đến giữa tháng 8/2025, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng trung bình ở các ngân hàng lớn đạt 4,8%, và ở nhóm ngân hàng vừa và nhỏ là 5,1%, giảm 10 điểm cơ bản so với đầu năm, tiếp tục xu hướng giảm sau chỉ đạo của Thủ tướng từ giữa tháng 4.

Các chuyên gia kỳ vọng xu hướng giảm lãi suất sẽ tiếp tục về cuối năm 2025, nhằm đẩy mạnh tín dụng ra nền kinh tế hỗ trợ đạt mục tiêu tăng trưởng GDP năm nay, đồng thời các ngân hàng cũng cố gắng bảo vệ mức biên lãi thuần. Theo đó, dự báo lãi suất tiền gửi 12 tháng bình quân của khối ngân hàng thương mại lớn sẽ dao động trong khoảng 4,7% vào cuối 2025.

Về phía các NHTM, những ngân hàng có tỷ lệ CASA cao - đặc biệt là các ngân hàng đã ghi nhận tăng trưởng huy động mạnh mẽ trong năm 2024 - ít chịu áp lực phải nâng lãi suất huy động để thu hút thêm vốn. Ngược lại, các ngân hàng có tỷ lệ CASA thấp và tăng trưởng huy động yếu trong năm 2024 và nửa đầu năm 2025 có thể tăng lãi suất huy động để đảm bảo thanh khoản, hỗ trợ mở rộng tín dụng.

Tương tự quan điểm này, VIS Rating cũng cho rằng trong bối cảnh đẩy mạnh cho vay, cạnh tranh huy động tiền gửi sẽ ngày càng gay gắt và các ngân hàng quy mô nhỏ với lượng tài sản thanh khoản hạn chế và phụ thuộc vào nguồn vốn ngắn hạn sẽ dễ bị tổn thương trước chi phí vốn và áp lực thanh khoản cao hơn.

Diên Vỹ