Dự án Luật Báo chí (sửa đổi): Quy định cụ thể các nội dung mới để đảm bảo hiệu quả, khả thi
Chiều 9/6, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh chủ trì cuộc họp Hội đồng thẩm định Hồ sơ dự án Luật Báo chí (sửa đổi).

Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh phát biểu tại cuộc họp.
Bổ sung quy định về hoạt động báo chí trên không gian mạng
Phát biểu tại cuộc họp, ông Lê Hải Bình - Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, trên cơ sở bám sát 4 nhóm chính sách xây dựng dự án Luật đã được Chính phủ phê duyệt, các quy định của dự thảo Luật hướng tới mục tiêu đảm bảo báo chí phục vụ tốt hơn cho Đảng, Nhà nước, cho xã hội, cho cộng đồng doanh nghiệp; vấn đề kinh tế báo chí và hạn chế những tiêu cực liên quan đến hoạt động báo chí.
Khẳng định Luật Báo chí (sửa đổi) khi được ban hành sẽ tác động tới đời sống báo chí, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch bày tỏ mong muốn các đại biểu đóng góp kỹ lưỡng vào hồ sơ dự án Luật, đảm bảo Luật Báo chí (sửa đổi) khi được ban hành sẽ có tác động tích cực đến xã hội, đồng thời hạn chế những bất cập.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình phát biểu tại cuộc họp.
Báo cáo tại cuộc họp, ông Lưu Đình Phúc – Cục trưởng Cục báo chí, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, với tinh thần đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, dự án Luật Báo chí (sửa đổi) chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền Quốc hội, quy định ngắn gọn theo hướng các nguyên tắc quản lý. Trên cơ sở đó, bố cục của dự thảo Luật gồm 5 Chương, 54 Điều (giảm 1 Chương, 7 Điều so với Luật Báo chí năm 2016).
Trong đó, Chương II. Tổ chức báo chí kế thừa, có sửa đổi, bổ sung quy định tại Chương III của Luật hiện hành; đồng thời bổ sung quy định về mô hình Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện, Tổ hợp báo chí của địa phương.
Tại Chương III. Hoạt động báo chí cơ bản kế thừa, có sửa đổi, bổ sung quy định tại Chương IV của Luật hiện hành; đồng thời bổ sung quy định về hoạt động báo chí trên không gian mạng.
Tại cuộc họp, các ý kiến trong Hội đồng thẩm định bày tỏ tán thành cao với sự cần thiết ban hành văn bản Luật nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về báo chí; sửa đổi, bổ sung các quy định để khắc phục những tồn tại, hạn chế, vướng mắc phát sinh nhằm mở rộng không gian hoạt động của báo chí để kiến tạo, đột phá phát triển báo chí trong bối cảnh sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đáp ứng yêu cầu thông tin, tuyên truyền trong kỷ nguyên mới.
Các ý kiến phát biểu đánh giá, các quy định tại dự thảo Luật đã bám sát 4 nhóm chính sách xây dựng dự án Luật đã được Chính phủ phê duyệt; đồng thời đề nghị rà soát kỹ các nội dung của dự thảo Luật để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với các quy định của pháp luật có liên quan.
Tránh lợi dụng việc góp vốn giữa doanh nghiệp với cơ quan báo chí
Về một số nội dung cụ thể, dự thảo Luật bổ sung khái niệm Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện và Tổ hợp báo chí của địa phương. Theo đó, Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện là mô hình hoạt động của cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, có các cơ quan báo chí trực thuộc, doanh nghiệp trực thuộc hoặc góp vốn tại doanh nghiệp, có vai trò nòng cốt định hướng dư luận xã hội, được có cơ chế đặc thù về tài chính, lao động, tiền lương như doanh nghiệp).
Tổ hợp báo chí của địa phương là mô hình hoạt động của cơ quan báo chí địa phương có nhiều loại hình báo chí, có các cơ quan báo chí trực thuộc, có vai trò nòng cốt định hướng dư luận xã hội tại địa phương.
Đại diện Bộ Công an kiến nghị cần giải thích và quy định cụ thể việc các cơ quan báo chí được góp vốn tại các doanh nghiệp hay các doanh nghiệp được góp vốn tại cơ quan báo chí, tránh lợi dụng thông qua việc góp vốn về kinh tế giữa doanh nghiệp với cơ quan báo chí để qua hoạt động đó doanh nghiệp chi phối cơ quan báo chí, tiềm ẩn nguy cơ tư nhân hóa báo chí.
Đại diện Bộ Tài chính cũng nhìn nhận, dự thảo Luật chưa làm rõ mô hình vận hành của Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện. Cho rằng nếu không quy định cụ thể sẽ khó cho việc triển khai thực hiện, đại diện Bộ Tài chính đề nghị làm rõ nội dung này để xây dựng các quy định đảm bảo hiệu quả, khả thi. Cùng với đó, cần làm rõ các chính sách của nhà nước với báo chí, chính sách liên doanh, liên kết trong hoạt động báo chí…

Quang cảnh cuộc họp.
Đồng thời, dự thảo Luật cũng bổ sung quy định về hoạt động của cơ quan báo chí trên không gian mạng. Đánh giá việc bổ sung kênh nội dung của cơ quan báo chí trên không gian mạng vào các loại hình báo chí là phù hợp với thực tế và xu hướng hoạt động báo chí hiện nay nhưng đại diện Bộ Công an đề nghị cần có quy định cụ thể để quản lý đối với hoạt động báo chí mới này.
Bà Đoàn Thị Tuyết Nhung - Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam và một số đại biểu khác bày tỏ tán thành với việc dự thảo Luật bổ sung quy định đầy đủ các phương thức Nhà nước giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu để báo chí phục vụ nhiệm vụ chính trị, an ninh, quốc phòng, văn hóa, thông tin tuyên truyền về tình trạng khẩn cấp, thông tin đối ngoại, truyền thông chính sách; bổ sung quy định về nguồn thu mới của cơ quan báo chí.
Kết luận nội dung cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh đánh giá cao Cơ quan chủ trì soạn thảo đã bám sát 4 nhóm chính sách xây dựng dự án Luật đã được Chính phủ phê duyệt; đồng thời đã cập nhật các văn bản mới cũng như các ý kiến góp ý trong thời gian xây dựng hồ sơ dự án Luật để xây dựng hồ sơ dự án Luật.
Nhất trí sự cần thiết sửa đổi Luật Báo chí, Thứ trưởng đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc về các vấn đề xin ý kiến; đưa ra các ưu, nhược điểm của từng phương án của các vấn đề này, nêu rõ phương án lựa chọn của Cơ quan chủ trì soạn thảo.
Dự kiến, Luật giao Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định chi tiết tổng số 29 Điều của Luật. Băn khoăn về vấn đề này, Thứ trưởng đề nghị rà soát lại, trong đó, với những nội dung liên quan đến quyền con người thì phải quy định rất cụ thể tại Luật. Cùng với đó, cần bổ sung dự thảo nghị định quy định chi tiết kèm theo tại hồ sơ dự án Luật.
Liên quan đến khái niệm Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện và Tổ hợp báo chí của địa phương, dự thảo Luật chưa quy định những vấn đề có tính nguyên tắc về các nội dung như tiêu chí thành lập, tiêu chí công nhận, cơ chế quản lý, điều hành các Tổ hợp này… mà giao Chính phủ quy định.
Do đó, Thứ trưởng đề nghị làm rõ một số nội dung như tiêu chí đánh giá, sự khác biệt giữa cơ chế đặc thù về tài chính, lao động, tiền lương so với cá cơ quan báo chí khác để có cơ sở giao cho Chính phủ quy định chi tiết.