Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ khó đáp ứng thời hạn giải ngân
Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ với tổng vốn đầu tư khoảng 113.531 tỷ đồng (tương đương 4,8 tỷ USD), được xem là biểu tượng chiến lược phát triển kinh tế biển của TP Hồ Chí Minh, khó có thể giải ngân vốn đầu tư trong thời hạn 5 năm theo quy định của Nghị quyết 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh.

Khu vực quy hoạch Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Ảnh tư liệu: Dương Giang/TTXVN
Đây là thông tin từ Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh tại cuộc họp về các vấn đề kinh tế - xã hội do Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy, Sở Thông tin và Truyền thông TP Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức chiều 27/2.
Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh, Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư vào giữa tháng 1/2025 tại Quyết định số 148/QĐ-TTg, cuối tháng 1/2025, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh đã có Báo cáo số 1052/SKHĐT-KTĐN gửi Ủy ban nhân dân Thành phố về kế hoạch triển khai dự án này. Một trong những vướng mắc lớn nhất mà nhà đầu tư và cơ quan quản lý gặp phải khi bắt tay vào xây dựng kế hoạch triển khai là quy định giải ngân vốn đầu tư trong vòng 5 năm theo quy định của Nghị quyết số 98/2023/QH15.
Cụ thể, Điểm b, Khoản 9, Điều 7 của Nghị quyết số 98/2023/QH15 quy định: "Nhà đầu tư chiến lược có nghĩa vụ phải giải ngân vốn đầu tư trong thời hạn 5 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư. Trong thời gian này, nhà đầu tư chiến lược không được chuyển nhượng dự án".
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thực hiện quy định trên, nhà đầu tư chiến lược của Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ có nghĩa vụ phải hoàn tất đầu tư toàn bộ bến cảng và giải ngân toàn bộ tổng vốn đầu tư đăng ký (không thấp hơn 50.000 tỷ đồng) trong vòng 5 năm.
Tuy nhiên, trên cơ sở kết quả thẩm định hồ sơ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đồng thời nhận định yêu cầu giải ngân toàn bộ vốn đầu tư của Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ trong vòng 5 năm (theo quy định trên) sẽ tạo ra áp lực tài chính và tiến độ giải ngân đối với nhà đầu tư. Do đó, để đảm bảo cơ sở triển khai, Thủ tướng Chính phủ đã giao Ủy ban nhân dân TP Hồ Chí Minh tổng hợp các vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện theo Nghị quyết số 98/2023/QH15, đặc biệt liên quan đến tiến độ giải ngân vốn và báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội nghiên cứu, xem xét, sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 98/2023/QH15 để phù hợp với thực tế triển khai.
Trên cơ sở đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh đã nêu ý kiến rằng quy định giải ngân vốn trong 5 năm không bảo đảm khả thi đối với các dự án hạ tầng có quy mô lớn, thời gian triển khai dài như Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ.
Theo đó, Dự án có tổng vốn đầu tư đề xuất là 113.531,7 tỷ đồng (tương đương 4,8 tỷ USD), dự kiến phân kỳ đầu tư thành 7 giai đoạn, thời gian thực hiện trong 22 năm với hệ thống công trình gồm 15 - 19 cầu cảng và 4 bến sà lan; trong đó, định hướng đến năm 2030 chỉ có thể hoàn tất đầu tư từ 2 bến cảng đến 4 bến cảng (gồm 2 đến 4 cầu cảng) và 2 bến sà lan trong giai đoạn với kinh phí 38.500 tỷ đồng, đáp ứng nhu cầu thông qua hàng hóa từ 28,8 triệu tấn đến 57,6 triệu tấn.
Với kế hoạch tiến độ như trên, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh cho rằng, nếu yêu cầu nhà đầu tư hoàn tất việc đầu tư tất cả các giai đoạn của Dự án và giải ngân toàn bộ vốn đầu tư trong 5 năm sẽ dẫn đến nguy cơ phá vỡ quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển, cầu cảng, bến phao, khu nước, vùng nước thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; phá vỡ phương án tài chính của dự án; không phù hợp với nhu cầu, khả năng hấp thụ của thị trường và ảnh hưởng trực tiếp tới việc hoạt động của các cảng lân cận đã được tính toán theo quy hoạch được duyệt.
Do đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, để đảm bảo hành lang pháp lý, phù hợp điều kiện thực tiễn, giúp TP Hồ Chí Minh có thể kêu gọi được nhà đầu tư có đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm đầu tư dự án Cảng Trung chuyển quốc tế Cần Giờ, trên cơ sở tham khảo Nghị quyết về cơ chế đặc thù của Đà Nẵng (đối với dự án bến cảng Liên Chiểu), Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh hiện đang phối hợp với các sở, ngành tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố văn bản báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội nghiên cứu, xem xét, sửa đổi, bổ sung Điểm b, Khoản 9, Điều 7 của Nghị quyết số 98/2023/QH15.