Đột quỵ não ở trẻ em: Phát hiện sớm quyết định cơ hội hồi phục

Mới đây, Khoa Can thiệp mạch thần kinh, Viện Thần kinh - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã tiếp nhận trường hợp bệnh nhi Đ.K. (sinh năm 2017, Hà Nội). Trong lúc đang học, cháu bất ngờ gục xuống bàn, xuất hiện tình trạng yếu nửa người trái.

Ngay khi nhập viện, các bác sĩ nhanh chóng chẩn đoán bệnh nhi bị đột quỵ não. Kết quả chụp CT và CTA cho thấy trẻ bị nhồi máu não do bóc tách động mạch cảnh trong, não giữa bên phải, một nguyên nhân hiếm gặp ở trẻ em.

Các bác sĩ thực hiện can thiệp trên bệnh nhi 8 tuổi. Ảnh: BVCC

Bệnh nhi được các bác sĩ tiến hành nong bóng và đặt stent tái thông mạch máu não. Nhờ được can thiệp kịp thời, cháu K. đã hồi phục hoàn toàn, không để lại di chứng thần kinh.

Theo TS.BS Nguyễn Trọng Tuyển - Phó Viện trưởng Viện Thần kinh, Chủ nhiệm Khoa Can thiệp mạch thần kinh, nguyên nhân đột quỵ ở trẻ em thường liên quan đến bóc tách động mạch não hoặc chấn thương vùng đầu do tai nạn giao thông, tai nạn thể thao hay sinh hoạt hằng ngày.

So với người lớn, can thiệp đột quỵ ở trẻ khó khăn hơn rất nhiều do hệ mạch nhỏ, dễ tổn thương, đòi hỏi thao tác kỹ thuật chính xác tuyệt đối.

Mặc dù các kỹ thuật can thiệp đột quỵ phức tạp, kể cả ở trẻ nhỏ, đã được triển khai thường quy tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 trong nhiều năm qua, song điều đáng lo ngại là đột quỵ ở trẻ em rất dễ bị bỏ sót.

Nguyên nhân do triệu chứng không điển hình và trẻ khó mô tả cảm giác bất thường. Nhiều phụ huynh chủ quan cho rằng con mệt mỏi, chóng mặt do học tập hoặc mắc các bệnh thông thường, dẫn đến chậm trễ trong việc đưa trẻ đến bệnh viện.

Hình ảnh trước và sau can thiệp cho bệnh nhi. Ảnh: BVCC

Các bác sĩ khuyến cáo, khi thấy trẻ xuất hiện các dấu hiệu như đau đầu hoặc chóng mặt đột ngột, dữ dội, méo xệch một bên mặt, nói khó, mờ mắt, yếu tay chân, co giật…, gia đình cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế có chuyên khoa thần kinh để được cấp cứu kịp thời.

TS.BS Nguyễn Trọng Tuyển nhấn mạnh: “Khi xảy ra đột quỵ, mỗi phút trôi qua là hàng tỷ tế bào thần kinh bị tổn thương không thể phục hồi. Điều trị càng sớm trong ‘thời gian vàng’, trẻ càng có cơ hội hồi phục tốt hơn”.

Ngoài ra, bác sĩ Phạm Văn Cường - Khoa Can thiệp mạch thần kinh cho biết, trong năm 2025, khoảng 10 đến 15% bệnh nhân nhập viện vì nhồi máu não và chảy máu não là người trẻ.

Đặc biệt, ở nhóm trẻ em, cơ chế gây nhồi máu não ít liên quan đến xơ vữa mạch như ở người lớn mà chủ yếu do bóc tách động mạch, chiếm khoảng 30-50% số ca và có diễn tiến rất nguy hiểm.

Hiện nay, Khoa Đột quỵ, Viện Thần kinh đang điều trị cho nhiều bệnh nhi mắc đột quỵ não, gióng lên hồi chuông cảnh báo về xu hướng trẻ hóa của căn bệnh này. Nhiều trường hợp được gia đình đưa đến viện sớm đã được cứu chữa kịp thời và hồi phục sức khỏe.

Mạnh Hưng