Đồng Tháp quyết tâm ngăn chặn tình trạng khai thác cát trái phép

Tỉnh Đồng Tháp có hệ thống đường thủy dài hơn 4.200 km, trong đó có 10 tuyến đường thủy nội địa quốc gia như sông Tiền, sông Hậu, kênh 28, kênh Chợ Gạo, kênh Phước Xuyên... thời gian gần đây, tình trạng khai thác cát trái phép trên các tuyến sông đang có chiều hướng diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn ngày càng tinh vi.

QUYẾT LIỆT XỬ LÝ

Các đối tượng thường lợi dụng địa bàn giáp ranh, thời tiết xấu để hoạt động vào ban đêm. Chúng khai thác trong thời gian ngắn rồi nhanh chóng di chuyển nhằm tránh sự phát hiện của lực lượng chức năng. Hậu quả để lại vô cùng nghiêm trọng: Bờ sông bị sạt lở, đời sống người dân bị ảnh hưởng nặng nề và tài nguyên quốc gia thất thoát đáng kể.

Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Đồng Tháp vận động người dân tháo dỡ phương tiện khai thác cát.

Quyết không lùi bước trước những khó khăn và thủ đoạn đối phó của “cát tặc”, Công an tỉnh Đồng Tháp triển khai đợt cao điểm đảm bảo trật tự an toàn giao thông và trật tự xã hội từ ngày 18-7 đến 30-9-2025, đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Điển hình là vào khoảng 18 giờ 40 phút ngày 4-9-2025, trên tuyến sông Tiền thuộc ấp Tân An, xã Hiệp Đức, Tổ công tác của Đội Cảnh sát đường thủy số 2 phối hợp Trạm Cảnh sát đường thủy Sa Đéc thực hiện tuần tra công khai kết hợp mật phục. Kết quả, lực lượng chức năng phát hiện và bắt giữ 2 đối tượng cùng 7 phương tiện có gắn thiết bị bơm hút và 150 m³ cát không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ.

Tiếp đó, trong ngày 5 và sáng 6-10-2025, Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an tỉnh Đồng Tháp thực hiện nhiệm vụ tuần tra kiểm soát trên tuyến kênh Năm Thôn, phát hiện 5 phương tiện thủy đang vận chuyển cát trái phép nên tiến hành truy đuổi. Khi phát hiện có lực lượng Công an, 3 đối tượng điều khiển phương tiện nhảy xuống kênh Năm Thôn lẩn trốn, bỏ lại phương tiện.

Qua kiểm tra, 2 phương tiện còn lại có 2 người khai tên là Ngô Đại Phát (SN 2001, ngụ xã Long Tiên) và Ngô Văn Nhanh Em (SN 1978, ngụ xã Bình Trưng). Tổng khối lượng cát trên 5 phương tiện lên tới gần 100 m³ và tất cả đều có gắn thiết bị bơm hút.

Mới đây nhất, thông qua công tác nghiệp vụ, vào khoảng 13 giờ 20 phút ngày 8-10, tại tuyến sông Tiền (thuộc thủy phận xã Tân Thới), Tổ công tác thuộc Phòng CSGT Công an tỉnh Đồng Tháp đã kiểm tra và phát hiện 2 phương tiện sà lan có hành vi vi phạm nghiêm trọng.

Cụ thể, sà lan biển kiểm soát ĐN-0949 (trọng tải 930 tấn) do Đỗ Hồng T. (SN 1988) điều khiển và sà lan biển kiểm soát SG-10111 (trọng tải 900 tấn) do Đỗ Phước T. (SN 1986, cùng ngụ xã Tân Tập, tỉnh Tây Ninh) điều khiển đang vận chuyển cát không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp từ nhánh sông cửa Đại đến Vàm Kỳ Hôn, xã Chợ Gạo. Qua kiểm tra, trên 2 phương tiện chứa khoảng 855 m³ cát.

Phòng CSGT phối hợp Bộ đội biên phòng trong công tác tuần tra kiểm soát.

Bước đầu làm việc, Đỗ Hồng T. và Đỗ Phước T. thừa nhận hành vi vận chuyển cát không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp.

Trung tá Nguyễn Hoàng Trương, Trạm trưởng CSGT Kỳ Hôn cho biết: “Các đối tượng thường sử dụng phương tiện bơm hút cát có trọng tải, công suất nhỏ để khai thác trái phép cát từ đáy lòng sông. Sau khi bơm hút xong, chúng nhanh chóng di chuyển để bán lại, sang lại cho các phương tiện có trọng tải lớn hơn nhằm thu lợi bất chính. Đến sáng, các phương tiện này thường trốn tránh trên các con rạch nhỏ ở khu vực cửa Đại, cửa Tiểu để tránh bị lực lượng chức năng phát hiện”.

“Thời gian vừa qua, chúng tôi đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng Bộ đội Biên phòng tiến hành khảo sát, nắm bắt tình hình các chủ phương tiện cũng như các phương tiện có dấu hiệu khai thác trái phép trên khu vực cửa Đại, cửa Tiểu. Từ đó, chúng tôi có cơ sở để xây dựng biện pháp phối hợp xử lý hiệu quả, quyết liệt hơn trong thời gian tới”- Trung tá Trương khẳng định.

Song song đó, trong đợt cao điểm, Phòng CSGT Công an tỉnh Đồng Tháp cũng đã xử lý 28 vụ tàn trữ, vận chuyển cát không hóa đơn, chứng từ; xử phạt và tịch thu gần 5.000 m3 khối cát san lấp…

TẠO SỰ ĐỒNG THUẬN TRONG NHÂN DÂN

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an và UBND tỉnh, Phòng CSGT Công an Đồng Tháp đã xây dựng kế hoạch tổng kiểm soát (từ ngày 21-5 đến 14-11-2025) được chia thành 3 giai đoạn rõ ràng nhằm phòng ngừa, ngăn chặn và kiên quyết xử lý các hành vi phạm tội, vi phạm pháp luật liên quan đến khai thác, vận chuyển, tập kết, tiêu thụ cát, sỏi trái phép trên đường thủy.

Qua thực hiện, kế hoạch đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Trên phạm vi toàn tỉnh, lực lượng chức năng đã lập danh sách và vận động người dân tháo dỡ thiết bị bơm hút cát, sỏi vi phạm trên 255 phương tiện; phát hiện, xử lý và buộc tháo dỡ đối với 68 trường hợp cố tình vi phạm có gắn thiết bị bơm hút cát, sỏi; đồng thời phối hợp xử lý 2.638 trường hợp phương tiện vi phạm trật tự an toàn giao thông liên quan đến vận chuyển, khai thác cát trái phép.

Họp dân tuyên truyền, vận động tháo dỡ các thiết bị bơm, hút cát trên phương tiện.

Đặc biệt, tại địa bàn trọng điểm, Trạm CSGT Kỳ Hôn đã lập danh sách quản lý 34 chủ phương tiện sở hữu 57 phương tiện có gắn thiết bị bơm hút cát. Đến thời điểm hiện tại, lực lượng đã vận động 36 phương tiện tự nguyện tháo dỡ thiết bị; 6 phương tiện đã bán sang địa phương khác và chủ phương tiện được mời làm việc; 1 phương tiện đang bị Phòng Cảnh sát kinh tế tạm giữ để phục vụ điều tra; 3 phương tiện đang cho thuê vận chuyển hàng hóa tại địa bàn khác; 11 phương tiện còn lại, các chủ phương tiện đã cam kết sẽ tháo dỡ thiết bị trong thời gian tới.

Song song với việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, Công an Đồng Tháp cũng chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật đến người dân. Lực lượng làm nhiệm vụ đã tích cực tuyên truyền cho hơn 9.000 lượt thuyền trưởng, chủ phương tiện và người tham gia giao thông đường thủy về Luật Giao thông đường thủy nội địa, Luật Khoáng sản cũng như nội dung kế hoạch tổng kiểm soát.

Qua công tác tuyên truyền, vận động, nhiều người dân đã cam kết và tự nguyện tháo gỡ các thiết bị hút cát, sỏi trên phương tiện để tránh bị xử lý vi phạm về hành vi “Đưa phương tiện hoán cải vào hoạt động, khai thác chưa được đăng kiểm theo quy định”. Đặc biệt, người dân sống ven sông đã bày tỏ sự đồng tình và ủng hộ nhiệt tình lực lượng Công an.

Theo đánh giá của Công an tỉnh Đồng Tháp, công tác phòng, chống khai thác cát trái phép đang đối diện với không ít khó khăn, thách thức. Bởi, địa bàn Đồng Tháp có hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt và trải dài khắp nơi, gây không ít khó khăn cho công tác kiểm tra, giám sát của lực lượng chức năng.

Hơn nữa, các đối tượng vi phạm thường hoạt động vào ban đêm, sử dụng phương tiện nhỏ gọn, dễ dàng tháo lắp, cùng với nhiều thủ đoạn tinh vi để đối phó với cơ quan chức năng. Đặc biệt, lợi nhuận “khủng” từ hoạt động này khiến nhiều đối tượng sẵn sàng bất chấp chế tài pháp luật và không ngần ngại tái phạm.

Với sự đồng thuận cao của các cấp chính quyền và Nhân dân, tỉnh Đồng Tháp quyết tâm sẽ sớm ngăn chặn và đẩy lùi được tình trạng khai thác cát trái phép.

TUẤN LÂM - LÊ HOÀI