Đồng Tháp: Phát triển nông nghiệp theo hướng hữu cơ, tuần hoàn

Thời gian qua, nông dân trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp triển khai nhiều mô hình nông nghiệp theo hướng hữu cơ, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường sinh thái, hướng đến sản xuất mang tính bền vững nâng cao chuỗi giá trị. Điều này góp phần thực hiện có hiệu quả Đề án Tái cơ cấu ngành Nông nghiệp.

NÂNG CAO GIÁ TRỊ NÔNG SẢN

Nhờ tập trung triển khai nhiều giải pháp nên Đề án Tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của tỉnh được triển khai mạnh mẽ, từng bước chuyển đổi từ sản xuất lúa kém hiệu quả sang phát triển cây ăn trái, thủy sản và hoa kiểng - những ngành hàng có giá trị kinh tế cao. Đến nay, Đồng Tháp đã hình thành những vùng sản xuất tập trung quy mô lớn như: Xoài, hoa kiểng, sầu riêng, khóm, thanh long, cá tra…

Chế biến thủy sản xuất khẩu tại Công ty CP Đầu tư và Phát triển đa Quốc gia IDI.

Trong đó, đối với ngành trồng trọt, tỉnh có sự chuyển dịch cơ cấu theo hướng gia tăng chất lượng và đáp ứng nhu cầu thị trường xuất khẩu. Trọng tâm là phát triển các ngành hàng chủ lực như: Lúa gạo, hoa màu, hoa kiểng và cây ăn trái theo hướng chuyên canh, bền vững. Một thành tựu quan trọng là việc đẩy mạnh tổ chức sản xuất tập trung, mở rộng diện tích được cấp mã số vùng trồng và truy xuất nguồn gốc, tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt cho nông sản của tỉnh.

Về ngành hàng lúa gạo, nông dân trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp áp dụng nhiều giải pháp đồng bộ: Vệ sinh đồng ruộng, xử lý lúa nền còn sót, cơ giới hóa khâu làm đất, gieo sạ hàng kết hợp bón vùi phân, giảm lượng giống gieo xuống còn 70 kg/ha. Quản lý nước theo phương pháp ướt - khô xen kẽ, hạn chế đốt rơm rạ sau thu hoạch, tận dụng phụ phẩm làm phân hữu cơ. Về dịch hại, nông dân thực hiện quản lý tổng hợp (IPM) theo nguyên tắc “4 đúng”: Đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng thời điểm, đúng cách.

Bên cạnh đó, tỉnh còn áp dụng Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long” đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Đến nay, diện tích tham gia Đề án đạt trên 58.800 ha, bằng 81,6% kế hoạch giai đoạn 2024 - 2025.

Song song với lúa, cây ăn trái tiếp tục là thế mạnh quan trọng. Toàn tỉnh có hơn 133 ngàn ha cây ăn trái với sản lượng trên 2,2 triệu tấn/năm. Về chăn nuôi, cơ cấu ngành đã chuyển dịch rõ rệt theo hướng giảm quy mô hộ nhỏ lẻ, phát triển chăn nuôi tập trung theo mô hình trang trại. Toàn tỉnh hiện có hơn 2.600 trang trại, trong đó có 5 trang trại quy mô lớn đã được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện chăn nuôi, góp phần ổn định tổng đàn và nâng cao hiệu quả kinh tế.

Về thủy sản, tiếp tục phát triển mạnh mẽ theo chiều sâu, với tổng sản lượng nuôi trồng ước đạt 930.000 tấn (tăng 223.000 tấn so với năm 2020).

Gần đây, các ngành hữu quan trên địa bàn tỉnh chú trọng nâng cao giá trị nông sản thông qua liên kết chuỗi. Toàn tỉnh hiện có 408 hợp tác xã nông nghiệp là đầu mối liên kết tiêu thụ nông sản, giúp người dân liên kết chặt chẽ đầu vào với đầu ra. Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) được triển khai đồng bộ, hiệu quả; đến nay, tỉnh có 1.002 sản phẩm OCOP được công nhận đạt từ 3 sao trở lên. Đồng thời, ứng dụng khoa học - công nghệ và chuyển đổi số là nền tảng cho phát triển nông nghiệp hiện đại…

Ông Trần Thanh Tâm, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Đồng Tháp cho biết: “Thời gian qua, Đồng Tháp phát triển mô hình sản xuất mới cho giá trị kinh tế cao, mô hình sản xuất hữu cơ tuần hoàn; mở rộng vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn theo tiêu chuẩn, đặt hàng của doanh nghiệp.

Cùng với đó, tổ chức sản xuất theo hướng mở rộng quy mô liên kết tiêu thụ theo chuỗi giá trị; phát triển nông sản an toàn, nông sản hữu cơ gắn chứng nhận mã số vùng trồng và truy xuất nguồn gốc. Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với chiến lược phát triển và định hướng tái cơ cấu ngành hàng chủ lực và ngành hàng tiềm năng của các địa phương…”.

PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP THEO HƯỚNG HIỆN ĐẠI, BỀN VỮNG

Xác định nông nghiệp là nền tảng quan trọng, trong thời gian tới, tỉnh tập trung cơ cấu lại ngành nông nghiệp một cách toàn diện, đảm bảo phát huy tối đa giá trị sản phẩm bằng hàm lượng công nghệ cao và chuỗi sản xuất chế biến tuần hoàn.

Hợp tác xã Nông nghiệp Tân Bình (xã Tân Long) tập trung phát triển canh tác lúa theo hướng hữu cơ.

Thực hiện Đề án “Xây dựng tỉnh Đồng Tháp tiên phong về nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”. Tổ chức lại không gian phát triển của từng vùng sinh thái, gắn kết chặt chẽ với thị trường, công nghiệp chế biến và hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật tương ứng.

Cùng với đó, với ngành hàng lúa gạo, triển khai hiệu quả Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long”, mở rộng diện tích sản xuất 2 vụ/năm, tiếp tục thúc đẩy chuỗi giá trị theo hướng chuyên sâu, công nghệ cao; hình thành các vùng nguyên liệu quy mô lớn, cơ giới hóa đồng bộ, ứng dụng quy trình canh tác tiên tiến; đầu tư xây dựng khu chế biến gạo tại khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Thường Phước.

Đối với ngành hàng thủy sản, quy hoạch mở rộng nuôi trồng tại các khu vực có điều kiện thuận lợi, phát triển các vùng nuôi tập trung, công nghệ cao, an toàn sinh học, đưa Đồng Tháp trở thành trung tâm giống cá nước ngọt chất lượng cao, trung tâm chế biến sâu và xuất khẩu cá tra hàng đầu cả nước.

Phát huy giá trị cây sen, quy hoạch vùng trồng ổn định, phát triển chuỗi giá trị theo hướng đa dạng hóa sản phẩm từ thực phẩm, dược liệu, mỹ phẩm đến du lịch sinh thái. Xây dựng Trung tâm đầu mối nông sản và thủy sản nước ngọt, đóng vai trò điều phối, kết nối cung, cầu cho cả khu vực.

Phát triển vùng phù sa nước ngọt dọc sông Tiền thành vùng chuyên canh cây ăn trái đặc sản và hoa kiểng cấp quốc gia. Cơ cấu lại các vùng trồng cây ăn trái chủ lực như: Sầu riêng, xoài, mít, nhãn, ổi... theo hướng nâng cao chất lượng, an toàn thực phẩm, mở rộng thị trường xuất khẩu. Đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói, áp dụng tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP.

Nông dân trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất rau theo hướng an toàn.

Khuyến khích đầu tư công nghệ bảo quản, chế biến sau thu hoạch để nâng cao giá trị gia tăng. Nâng tầm Làng hoa Sa Đéc trở thành trung tâm hoa kiểng công nghệ cao của cả nước, kết hợp sản xuất với nghiên cứu, lai tạo giống mới và phát triển du lịch…

Đồng Tháp còn tiên phong ứng dụng công nghệ cao và chuyển đổi số. Cơ giới hóa, tự động hóa, IoT, AI được áp dụng vào quản lý trang trại, giám sát dịch bệnh, dự báo thời tiết, giúp tăng năng suất và giảm chi phí. Ngoài ra, trong khâu tiêu thụ, tỉnh đẩy mạnh chuyển đổi số. Hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử, sàn thương mại điện tử nông sản giúp nông dân kết nối trực tiếp người tiêu dùng, giảm trung gian, nâng cao lợi nhuận và khẳng định thương hiệu…

Đồng chí Lê Hà Luân, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Tháp chia sẻ: “Điểm nhấn quan trọng nhất là Đồng Tháp sẽ chuyển đổi tư duy phát triển từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, lấy hiệu quả, giá trị gia tăng và tính bền vững làm trọng tâm.

Đây chính là đột phá lớn, tạo nền tảng cho nông nghiệp Đồng Tháp phát triển bền vững trong thời gian tới, là cơ sở để tỉnh xây dựng tỉnh Đồng Tháp trở thành tỉnh tiên phong, kiểu mẫu về nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện tại, nông dân văn minh…”.

NAM PHONG